به گزارش
میز نفت، بررسی روند هزینه 13 شرکت تولیدی ذیل
شرکت نفت نشان می دهد که هزینه ریالی این شرکت ها به طور متوسط سالانه 45 درصد رشد داشته اما با توجه به عدم وجود روندی مشخص در نرخ نیما، هزینه های دلاری شرکت با نوسان روبرو بوده است.
سهم هزینه شرکت های تولیدکننده نفت خام 78 دصد و سهم شرکت های
تولیدکننده گاز و میعانات 22 درصد از مجموع هزینه های سرچاهی تولید بوده است.
همچنین برآورد می شود هزینه تولید شرکتهای تولیدی، معادل 29 درصد از مجموع
هزینه تولید نفت خام (شامل هزینههای ادارات مرکزی، تأمین مالی و اکتشاف) باشد.
همان گونه که در بریف قبل بیان شد، سبد
خوراک بنزین کشور شامل 41% میعانات و 59 درصد نفت خام است. این سبد برای گازوئیل به ترتیب برابر 13 و 87 درصد میباشد.
با در نظرگیری نسبت متفاوت خوراک (نفت خام و میعانات)
فرآوردههای نفتی، هزینه تولید خوراک برای یک لیتر بنزین و گازوئیل به ترتیب برابر 2.6 و 3.6 سنت می باشد.
متوسط هزینه پالایشگاه ها به منظور تولید بنزین و گازوئیل طی 5 سال گذشته به طور متوسط برابر 1100 و 730 میلیون دلار می باشد. علت بالاتر بودن هزینه پالایش بنزین، عمدتا مرتبط با هزینههای پالایشگاه ستاره خلیج فارس است.
با توجه به تولید 100 و 106 میلیون لیتری بنزین و گازوئیل در پالایشگاه های کشور، هزینه پالایش هر لیتر بنزین و گازوئیل به ترتیب برابر 4 و 2.2 سنت است.
علاوه بر هزینههای تولید و پالایش، تامین یک لیتر بنزین شامل هزینه های سربار پالایش (هزینه های شرکتهای ذیل شرکت پالایش و پخش)، هزینه های انتقال خوراک و فرآوردهها و هزینه جایگاههای عرضه بایستی لحاظ شود.
افزایش چشمگیر هزینههای انتقال فرآورده عمدتا ناشی از افزایش حجم انتقال فرآورده هاست.
علاوه بر هزینه های جاری، هزینه های سرمایه گذاری از تولید تا توزیع نیز در محاسبه عرضه لحاظ شده است.
بر این اساس هزینه سرمایه گذاری تولید هر بشکه نفت خام 16500 دلار، هزینه سرمایه گذاری هر بشکه پالایشگاه خوراک میعانات و نفت خام بترتیب 10.5 و 22.5 دلار است. هزینه سرمایه گذاری تولید تا توزیع هر لیتر بنزین و گازوئیل برابر و معادل با 3.2 سنت به ازا هر لیتر است.
مطابق قوانین بالادستی، 40 درصد از درآمد حاصل صادرات نفتخام، به عنوان منابع بین نسلی شناخته می شود. با توجه به میزان تولید و قیمت نفتخام صادراتی ایران، این سهم در سال 1402 برابر با 7 سنت به ازا هر لیتر است.
با درنظر گرفتن هزینه های مذکور و بر مبنای دادههای سال 1402، برآورد هزینه تولید تا خرده فروشی هر لیتر بنزین و گازوئیل به ترتیب برابر 20 و 19 سنت میباشد که در صورت عدم محاسبه سهم بین نسلی، هزینه به 13 و 12 سنت کاهش خواهد یافت.
بر این اساس، سهم هزینه های جاری از هزینه تولید بنزین و گازوئیل 47 درصد و سهم هزینه های سرمایه گذاری 17 درصد است.
منبع: سولوشن
اندیشکده تدبیر انرژی وابسته به اتاق کرمان