وحید حاجی پور | ترکیب هیئت عامل صندوق توسعه ملی، قصد دارد تصمیم خطرناکی را اجرایی کند که پیشتر، در صنعت نفت پیاده شده و به شکست انجامیده است. مهدی غضنفری با سمت رئیس صندوق توسعه ملی و میرمحمدصادقی، بهعنوان یکی از افراد مؤثر در هیئت عامل این صندوق قصد دارند ایده قدیمی تیم خود را در نفت پیاده کنند.
غضنفری و میرمحمد صادقی که روزگاری، معاون میرکاظمی در وزارت نفت بود، مدلی را برای سرمایهگذاری در صنعت نفت نهایی کردند که بر اساس آن، صندوق توسعه ملی بهجای تخصیص منابع لازم برای توسعه میادین نفتی و گازی، خودشان بهصورت مستقیم به پروژهها ورود کرده و عملیات توسعه را بهپیش برند.
چنین تصمیمی، در شرایطی گرفته شده است که اصولاً صندوقهای مالی و بانکها در جهان، تنها تأمینکننده منابع مالی موردنیاز پروژهها هستند و بر اساس قراردادی که منعقد میکنند، اصل و سود پول خود را از شرکتها دریافت میکنند. بهعنوان نمونه غولهای نفتی دنیا مانند توتال، شل، بی پی و ... برای اجرای پروژههای خود به مراکز تأمین مالی مراجعه کرده و وامهایی را برای امور خود دریافت میکنند.
اصطلاحاً به این مراکز مالی، «شریک خاموش» گفته میشود و امری مرسوم در صنایع نفت جهان است؛ حالا این مراکز میتوانند بانکها باشند و یا صندوقهای تأمین مالی. در دوره صدارت مسعود میرکاظمی در نفت، ایده حضور همهجانبه بانکهای داخلی در صنعت نفت مطرح شد که بر اساس آن، بانکها با تأسیس یک شرکت نفتی، برخلاف روال رایج جهان نفت، شرکتی تأسیس کردند تا مثلاً با پول خود، پروژهها را بهپیش ببرند.
در کمتر از دو سال، بانکها شکست خوردند و بهآرامی و با ضرری هنگفت که به کشور تحمیل کردند، پروژهها را به شرکتهای دیگر تقدیم کردند. این ایده که از ابتدا محکوم به شکست بود، این بار قرار است توسط صندوق توسعه ملی اجرایی شود.
به گفته مدیر نظارت و وصول مطالبات صندوق توسعه ملی، با توجه به اینکه اجازه سرمایهگذاری از سوی مجلس به صندوق توسعه ملی داده شده، شروع مشارکت صندوق توسعه ملی در میادین نفتی در فصل پاییز خواهد بود تا صندوق تا آن زمان بتواند اقدامات لازم را انجام دهد.
نکته عجیب ماجرا این است که صندوق توسعه ملی قصد دارد به ازای بخشی از طلب خود از وزارت نفت، مالکیت از شرکتهای نفتی را از آن خود کند تا با آن شرکت، به توسعه میادین نفتی و گازی بپردازد!
مشخص نیست چگونه دولت با این اقدام موافقت کرده و مجوز آن هم توسط مجلس شورای اسلامی تائید شده است ولی پرسش اساسی اینجاست که اصولاً یک نهاد مالی، با کدام تجربه و پشتوانه قصد دارد وارد پروژههایی شود که تا به امروز، هیچ شناختی از محیط آن نداشته چه برسد به جزئیات اجرایی آن؟!
مهدی غضنفری رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی چنان پیگیر اجرایی شدن این موضوع است که گفته است ما میتوانیم بهعنوان شرکت ملی نفتی دیگر، میادین را توسعه دهیم. این اتفاق به این معنی است که وزارت نفت که همواره روی وام گرفتن از صندوق توسعه ملی حساب باز کرده بود، حالا رقیب پر پولی دارد که بهجای تزریق پول به پروژههای آن، سعی میکند پروژهها خود را بهپیش ببرد؛ آن هم بدون یک روز تجربه عملیاتی و پروژهای.
بیشتر دراینباره خواهیم نوشت.
شنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۲ ساعت ۰۶:۱۶