محمد جواد پارسا/ فروش 5 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت توسط شرکت ملی نفت در تاریخ 26 اسفند ماه 1394، در عرض تنها یک دقیقه، 2700 میلیارد تومان اوراق سلف موازی استاندارد گندم و 300 میلیارد تومان اوراق مشارکت برای پالایشگاه ستاره خلیج فارس، درسال جاری تنها بخشی از تامین مالی صورت گرفته از بازار سرمایه است. ابزارهای موجود در بازار بورس اوراق بهادار امکان سرمایه گذاری مردم در تامین مالی پروژه های بالادستی نفت و گاز را فراهم میسازد. از جمله این ابزارها میتوان به اوراق استصناع، صندوق پروژه و اوراق سلف موازی استاندارد اشاره کرد.
سرمایه گذاری در بالادست نفت و گاز ایران دارای ویژگیهای منحصر به فردی است؛ زیرا نرخ بازگشت سرمایه بسیار بالاست و حجم سرمایه گذاری برای تولید هر بشکه نفت نسبت به سایر کشورهای نفتخیز بسیار کمتر است و در عین حال ریسک عملیاتی آن پایین است.
با وجود این جذابیت های اقتصادی در برنامه پیشنهادی وزارت نفت برای برنامه ششم توسعه، سهم بازار سرمایه برای توسعه صنایع بالادستی نفت و گاز، تنها 4 درصد در نظر گرفته شده است.
در شرایطی که میزان نقدینگی کشور از 1200 هزار میلیارد تومان فراتر رفته است و بازار سرمایه تشنه عرضه اوراق تامین مالی است، تاکنون وزارت نفت از این فرصت، کمتر برای توسعه میادین نفتی استفاده کرده است. بر این اساس به راحتی می توان سالیانه 40 هزار میلیارد تومان، تامین مالی از بازار سرمایه برای صنعت نفت صورت گیرد که تنها معادل 3/3 درصد نقدینگی جامعه است.
این موضوع در راستای اجرای بند 1 سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است که بر "تامین شرایط و فعال سازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایه های انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی و به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیت های اقتصادی با تسهیل و تشویق همکاری های جمعی و تاکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کم درآمد و متوسط" تاکید دارد.
در شرایط فعلی اقتصاد کلان کشور، اگر نقدینگی بالای جامعه به هر بازاری سرازیر شود، همچون سیلابی عمل میکند که آن حوزه را تخریب میکند و می تواند سفته بازی گسترده در بازارهایی چون مسکن و ارز و در نتیجه بی ثباتی و تورم را در پی داشته و موجب نارضایتی مردم شود. در نقطه مقابل، جذب نقدینگی مردم در پروژه های اقتصادی و سود ده همچون صنایع بالادستی نفت و گاز و توسعه میادین نفتی است که سود سرشار پروژه ها را نصیب مردم میکند و موجبات رضایت، اشتغال و سهیم شدن مردم در پروژه های ملی را به همراه دارد.
در واقع نقدینگی بالای جامعه تهدیدی جدی محسوب میشود که اگر در پروژههای بزرگ ملی جذب شود، تبدیل به فرصت میشود. نظر به پتانسیل بالای بخش نفت در کشور و نیاز بالای سرمایه پذیری در این حوزه، ضروری است وزارت نفت برای جذب نقدینگی در این بخش نه به عنوان یک گزینه، بلکه به عنوان یک الزام نگاه کند.
دوشنبه ۱۱ بهمن ۱۳۹۵ ساعت ۰۲:۱۰