نگاهی به تحولات گازی مدیترانه
توافقی برای سلطه بر بازار گاز خاورمیانه
از سال ۲۰۱۳ میلادی برداشت از میدان تامار آغاز شده است. ذخایر این میدان ۱۱.۲ تریلیون فوت مکعب است. تولید از میدان لویاتان نیز در اواخر سال جاری آغاز می‌شود که دارای ۲۱.۴ تریلیون فوت مکعب گاز و ۳۴ میلیون بشکه میعانات است.
میز نفت| رهبران مصر چندی پیش به توافقی کلیدی با تل آویو دست یافتند تا علاوه بر همکاری های بلندمدت در بازار گاز طبیعی، سهم خود در بازار انرژی خاورمیانه را افزایش دهند.
شرکت‌های جنرال پترولیوم و ملی گاز طبیعی مصر در اواسط ژوئن با شرکت دولتی برق رژیم اشغالگر قدس توافق کردند تا جریمه مصری‌ها به دلیل توقف صدور گاز به سرزمین‌های اشغالی در سال ۲۰۱۲ میلادی کاهش یابد. خط لوله صدور گاز مصر به رژیم اشغالگر قدس در صحرای سینا به دلیل حملات گروه های شبه نظامی در آن سال با انفجارهایی مختلفی روبرو شده بود.
با توافق جدید در مجموع ۵۰۰ میلیون دلار و به مدت ۸.۵ سال به تل آویو پرداخت خواهد شد. مصری‌ها در سال ۲۰۱۵ میلادی و از سوی اتاق بین‌المللی بازرگانی به پرداخت ۱.۸ میلیارد دلار جریمه محکوم شده بودند. نکته قابل توجه اینکه در سال ۲۰۱۲ میلادی، مصری‌ها ۴۰ درصد گاز مورد نیاز تل آویو برای تولید برق را تامین می‌کردند. اما هم اکنون آنان به واردکننده گاز تبدیل شده‌اند.
در شرایط کنونی و با کشف میادین جدید گازی در آب‌های مدیترانه، افق‌های همکاری قاهره و تل آویو در بازار گاز طبیعی توسعه یافته است.
شرکت نوبل انرژی (که دفتر آن در هوستون قرار دارد ) و شرکت همکار دیلیک گروپ در سال گذشته قراردادی با شرکت گاز شرقی مصر امضا کرد تا به قاهره گاز صادر کند همچنین ۳۹ درصد سهام خط لوله انتقال گاز از آشکلون به سینای شمالی نیز به مبلغ ۵۱۸ میلیون دلار به مصری‌ها واگذار شد.
خریدار گاز صادراتی شرکت دلفینوس مصر است که در بخش تامین گاز واحدهای صنعتی فعالیت دارد. با دو قرارداد ۱۰ ساله امضا شده در مجموع ۱.۱۵ تریلیون فوت مکعب گاز از میدان‌های گازی فراساحلی تامار و لویاتان در شرق مدیترانه به مصر فروخته خواهد شد.
فرمول قیمت‌گذاری در این قرارداد براساس قیمت نفت برنت و مشابه قراردادهای دیگر منطقه‌ای شرکت نوبل است. برای نخستین بار مصری‌ها وادار به خرید گاز از تل آویو شده اند. در سال ۱۹۷۹ میلادی، آن‌ها نخستین کشور عرب بودند که با تل آویو پیمان صلح امضا کردند. اردن دومین کشوری بود که پیمان مشابهی برای صلح با این رژیم امضا کرد.
از سال ۲۰۱۳ میلادی برداشت از میدان تامار آغاز شده است. ذخایر این میدان ۱۱.۲ تریلیون فوت مکعب است. تولید از میدان لویاتان نیز در اواخر سال جاری آغاز می‌شود که دارای ۲۱.۴ تریلیون فوت مکعب گاز و ۳۴ میلیون بشکه میعانات است.
میدان تامار در سال ۲۰۰۹ میلادی و میدان لویاتان در سال ۲۰۱۰ میلادی کشف شده است. میدان تامار تا سال ها گاز مورد نیاز این رژیم را تامین خواهد کرد، اما گاز میدان لویاتان علاوه بر مصرف داخلی با خط لوله و یا به صورت ال ان جی صادر خواهد شد. با کشف چند میدان کوچک گازی، مجموع ذخایر گاز اسراییلی‌ها به حدود ۳۶ تریلیون فوت مکعب افزایش یافته است.
با توافق اخیر، راه برای تبدیل رژیم اسراییل به یک صادرکننده گاز طبیعی هموار شده است. تاسیسات ال ان جی مصر در سال های اخیر با کمبود خوراک روبرو هستند و در گام نخست روزانه ۴۵۰ میلیون فوت مکعب گاز به این طرح‌ها منتقل خواهد شد. امکان افزودن ۳۰۰ میلیون فوت مکعب به این عدد نیز در قرارداد دو طرف پیش بینی شده است.
بازگشت صنعت ال ان جی مصر
در بهار امسال، مصری ها چهار محموله ال ان جی به فروش رساندند. بازگشت آن‌ها به باشگاه صادرکنندگان ال ان جی با کشف میدان عظیم ظهر توسط غول نفتی ایتالیایی انی در سال ۲۰۱۵ میلادی پیوند خورده است. این میدان فراساحلی در آب‌های مدیترانه قرار دارد و گاز تولید شده از آن می‌تواند نیاز داخلی مصری‌ها را تامین کند. بدین ترتیب قاهره نیازی به واردات ال ان جی نخواهد داشت. ذخایر تخمین زده شده این میدان ۳۰ تریلیون فوت مکعب اعلام شده است.
مصر در نظر دارد تا میزان صادرات ال ان جی خود را تا پایان سال جاری به ۲ میلیارد فوت مکعب در روز افزایش دهد. همکاری با عربستان سعودی برای اکتشاف در دریای سرخ نیز در دستور کار آن‌ها قرار دارد.
رژیم اسراییل نیز امیدوار است تا میانه دهه ۲۰۲۰ میلادی به یک صادرکننده بزرگ ال ان جی در منطقه مدیترانه تبدیل شود. ذخایر کنونی گاز طبیعی تل آویو ۲۶.۲ تریلیون فوت مکعب اعلام شده است. این عدد برابر با مصرف ۶۲ سال آن‌هاست. تا پایان سال جاری، برای نخستین بار تولید و مصرف گاز در این رژیم برابر خواهد شد.
تولید از میدان تامار مهمترین دلیل تغییر در این موازنه بوده است. هم اکنون روزانه ۹۵۰ میلیون فوت مکعب گاز از میدان تامار برداشت می شود. میزان تولید از میدان لویاتان نیز ۲۰۰ میلیون فوت مکعب پیش بینی شده است.
با توسعه میدان های لویاتان و کاریش، راه برای صدور گاز به کشورهای دیگر هموار خواهد شد اما به دلیل تاریخ پرفراز و نشیب و چالشی این رژیم با همسایگان عرب، صدور پایدار گاز با ابهام‌هایی همراه است. می‌توان پیش بینی کرد که با آغاز صدور گاز به مصر و اردن شاهد تغییر در شرایط ژئوپلیتیک منطقه باشیم.
با توافق اخیر راه برای تبدیل رژیم اسراییل به یک صادرکننده گاز طبیعی هموار شده است. تاسیسات ال ان جی مصر با کمبود خوراک روبرو هستند و در گام نخست روزانه ۴۵۰ میلیون فوت مکعب گاز به این طرح‌ها منتقل خواهد شد. امکان افزودن ۳۰۰ میلیون فوت مکعب به این عدد نیز در قرارداد دو طرف پیش بینی شده است.
تا پایان سال جاری علاوه برآغاز برداشت از میدان لویاتان شاهد تکمیل شبکه صدور گاز به اردن و مصر خواهیم بود. این شبکه گسترده در منطقه پان عربیک می تواند فرصت های مختلفی در این منطقه فراهم کند. در آب‌های مدیترانه علاوه بر میدان ظهر مصر، میدان آفرودیت نیز در آب‌های قبرس و ۲۱ کیلومتری غرب لویاتان کشف شده که می‌تواند رقابت در بازار گاز مدیترانه را داغ تر و جذاب تر کند.
دولت‌های قبرس و مصر قراردادی امضا کرده اند تا با ساخت یک خط لوله، گاز میدان آفرودیت به مصر انتقال یابد. ذخیره پیش بینی شده این میدان ۵ تا ۸ تریلیون فوت مکعب اعلام شده است. این میدان به شرکت های نوبل (۳۵ درصد) رویال داچ شل ( ۳۵ درصد) و دیلیک ( ۳۰ درصد) تعلق دارد.
در فوریه گذشته شرکت‌های اگزون موبیل و قطرپترولیوم از کشف میدانی بزرگ در آب های قبرس خبر دادند. رهبران قبرس معتقدند می‌توان گاز این میدان از قابلیت صدور به اروپا برخوردار است.براساس موسسه ریستاد انرژی، خاورمیانه با ۳۶ تریلیون متر مکعب ذخیره ۲۸ درصد گاز دنیا را در خود جای داده است.
آمریکای شمالی نیز با ۲۶ تریلیون متر مکعب و سهمی ۲۰ درصدی در رتبه دوم قرار دارد. در رتبه سوم روسیه با ۲۴ تریلیون متر مکعب ذخیره و ۱۹ درصد ذخایر جهانی قرار دارد.
مدیترانه، خاورمیانه دوم؟
کشف هیدروکربن‌ها در منطقه شرق مدیترانه، توجه شرکت‌های غول‌پیکر انرژی را به خود جلب کرده و احتمال تغییر نقشه انرژی جهان را افزایش داده است.تحلیلگران می‌گویند که کشف منابع جدید انرژی عاملی برای افزایش ثبات و رفاه است، اما در عین حال می‌تواند زمینه رقابت شدید میان دولت‌ها و ملت‌ها شود.
مدیترانه شرقی به کشورها و قلمروهایی که از نظر جغرافیایی در شرق دریای مدیترانه قرار دارند، اطلاق می‌گردد. قبرس، یونان، لبنان، سوریه، رژیم اسرائیل، فلسطین، ترکیه، مصر، لیبی و اردن در این ناحیه هستند و علاوه بر موقعیت جغرافیایی، مشترکات و اختلافات زیادی از نظر تاریخی، اجتماعی و سیاسی با یکدیگر دارند. اما آیا رویای رهبران این کشورها برای تبدیل به یک هاب بزرگ گاز طبیعی در جنوب اروپا محقق خواهد شد؟ این پرسشی است که برای یافتن پاسخ آن باید به انتظار اتفاقات آینده در یکی از پرآشوب ترین مناطق دنیا بنشینیم.
نویسنده: تیم داییس
منبع: www.naturalgasintel.com
مترجم: محسن داوری
شرکت‌های جنرال پترولیوم و ملی گاز طبیعی مصر در اواسط ژوئن با شرکت دولتی برق رژیم اشغالگر قدس توافق کردند تا جریمه مصری‌ها به دلیل توقف صدور گاز به سرزمین‌های اشغالی در سال ۲۰۱۲ میلادی کاهش یابد. خط لوله صدور گاز مصر به رژیم اشغالگر قدس در صحرای سینا به دلیل حملات گروه های شبه نظامی در آن سال با انفجارهایی مختلفی روبرو شده بود.
با توافق جدید در مجموع ۵۰۰ میلیون دلار و به مدت ۸.۵ سال به تل آویو پرداخت خواهد شد. مصری‌ها در سال ۲۰۱۵ میلادی و از سوی اتاق بین‌المللی بازرگانی به پرداخت ۱.۸ میلیارد دلار جریمه محکوم شده بودند. نکته قابل توجه اینکه در سال ۲۰۱۲ میلادی، مصری‌ها ۴۰ درصد گاز مورد نیاز تل آویو برای تولید برق را تامین می‌کردند. اما هم اکنون آنان به واردکننده گاز تبدیل شده‌اند.
در شرایط کنونی و با کشف میادین جدید گازی در آب‌های مدیترانه، افق‌های همکاری قاهره و تل آویو در بازار گاز طبیعی توسعه یافته است.
شرکت نوبل انرژی (که دفتر آن در هوستون قرار دارد ) و شرکت همکار دیلیک گروپ در سال گذشته قراردادی با شرکت گاز شرقی مصر امضا کرد تا به قاهره گاز صادر کند همچنین ۳۹ درصد سهام خط لوله انتقال گاز از آشکلون به سینای شمالی نیز به مبلغ ۵۱۸ میلیون دلار به مصری‌ها واگذار شد.
خریدار گاز صادراتی شرکت دلفینوس مصر است که در بخش تامین گاز واحدهای صنعتی فعالیت دارد. با دو قرارداد ۱۰ ساله امضا شده در مجموع ۱.۱۵ تریلیون فوت مکعب گاز از میدان‌های گازی فراساحلی تامار و لویاتان در شرق مدیترانه به مصر فروخته خواهد شد.
فرمول قیمت‌گذاری در این قرارداد براساس قیمت نفت برنت و مشابه قراردادهای دیگر منطقه‌ای شرکت نوبل است. برای نخستین بار مصری‌ها وادار به خرید گاز از تل آویو شده اند. در سال ۱۹۷۹ میلادی، آن‌ها نخستین کشور عرب بودند که با تل آویو پیمان صلح امضا کردند. اردن دومین کشوری بود که پیمان مشابهی برای صلح با این رژیم امضا کرد.
از سال ۲۰۱۳ میلادی برداشت از میدان تامار آغاز شده است. ذخایر این میدان ۱۱.۲ تریلیون فوت مکعب است. تولید از میدان لویاتان نیز در اواخر سال جاری آغاز می‌شود که دارای ۲۱.۴ تریلیون فوت مکعب گاز و ۳۴ میلیون بشکه میعانات است.
میدان تامار در سال ۲۰۰۹ میلادی و میدان لویاتان در سال ۲۰۱۰ میلادی کشف شده است. میدان تامار تا سال ها گاز مورد نیاز این رژیم را تامین خواهد کرد، اما گاز میدان لویاتان علاوه بر مصرف داخلی با خط لوله و یا به صورت ال ان جی صادر خواهد شد. با کشف چند میدان کوچک گازی، مجموع ذخایر گاز اسراییلی‌ها به حدود ۳۶ تریلیون فوت مکعب افزایش یافته است.
با توافق اخیر، راه برای تبدیل رژیم اسراییل به یک صادرکننده گاز طبیعی هموار شده است. تاسیسات ال ان جی مصر در سال های اخیر با کمبود خوراک روبرو هستند و در گام نخست روزانه ۴۵۰ میلیون فوت مکعب گاز به این طرح‌ها منتقل خواهد شد. امکان افزودن ۳۰۰ میلیون فوت مکعب به این عدد نیز در قرارداد دو طرف پیش بینی شده است.
بازگشت صنعت ال ان جی مصر
در بهار امسال، مصری ها چهار محموله ال ان جی به فروش رساندند. بازگشت آن‌ها به باشگاه صادرکنندگان ال ان جی با کشف میدان عظیم ظهر توسط غول نفتی ایتالیایی انی در سال ۲۰۱۵ میلادی پیوند خورده است. این میدان فراساحلی در آب‌های مدیترانه قرار دارد و گاز تولید شده از آن می‌تواند نیاز داخلی مصری‌ها را تامین کند. بدین ترتیب قاهره نیازی به واردات ال ان جی نخواهد داشت. ذخایر تخمین زده شده این میدان ۳۰ تریلیون فوت مکعب اعلام شده است.
مصر در نظر دارد تا میزان صادرات ال ان جی خود را تا پایان سال جاری به ۲ میلیارد فوت مکعب در روز افزایش دهد. همکاری با عربستان سعودی برای اکتشاف در دریای سرخ نیز در دستور کار آن‌ها قرار دارد.
رژیم اسراییل نیز امیدوار است تا میانه دهه ۲۰۲۰ میلادی به یک صادرکننده بزرگ ال ان جی در منطقه مدیترانه تبدیل شود. ذخایر کنونی گاز طبیعی تل آویو ۲۶.۲ تریلیون فوت مکعب اعلام شده است. این عدد برابر با مصرف ۶۲ سال آن‌هاست. تا پایان سال جاری، برای نخستین بار تولید و مصرف گاز در این رژیم برابر خواهد شد.
تولید از میدان تامار مهمترین دلیل تغییر در این موازنه بوده است. هم اکنون روزانه ۹۵۰ میلیون فوت مکعب گاز از میدان تامار برداشت می شود. میزان تولید از میدان لویاتان نیز ۲۰۰ میلیون فوت مکعب پیش بینی شده است.
با توسعه میدان های لویاتان و کاریش، راه برای صدور گاز به کشورهای دیگر هموار خواهد شد اما به دلیل تاریخ پرفراز و نشیب و چالشی این رژیم با همسایگان عرب، صدور پایدار گاز با ابهام‌هایی همراه است. می‌توان پیش بینی کرد که با آغاز صدور گاز به مصر و اردن شاهد تغییر در شرایط ژئوپلیتیک منطقه باشیم.
با توافق اخیر راه برای تبدیل رژیم اسراییل به یک صادرکننده گاز طبیعی هموار شده است. تاسیسات ال ان جی مصر با کمبود خوراک روبرو هستند و در گام نخست روزانه ۴۵۰ میلیون فوت مکعب گاز به این طرح‌ها منتقل خواهد شد. امکان افزودن ۳۰۰ میلیون فوت مکعب به این عدد نیز در قرارداد دو طرف پیش بینی شده است.
تا پایان سال جاری علاوه برآغاز برداشت از میدان لویاتان شاهد تکمیل شبکه صدور گاز به اردن و مصر خواهیم بود. این شبکه گسترده در منطقه پان عربیک می تواند فرصت های مختلفی در این منطقه فراهم کند. در آب‌های مدیترانه علاوه بر میدان ظهر مصر، میدان آفرودیت نیز در آب‌های قبرس و ۲۱ کیلومتری غرب لویاتان کشف شده که می‌تواند رقابت در بازار گاز مدیترانه را داغ تر و جذاب تر کند.
دولت‌های قبرس و مصر قراردادی امضا کرده اند تا با ساخت یک خط لوله، گاز میدان آفرودیت به مصر انتقال یابد. ذخیره پیش بینی شده این میدان ۵ تا ۸ تریلیون فوت مکعب اعلام شده است. این میدان به شرکت های نوبل (۳۵ درصد) رویال داچ شل ( ۳۵ درصد) و دیلیک ( ۳۰ درصد) تعلق دارد.
در فوریه گذشته شرکت‌های اگزون موبیل و قطرپترولیوم از کشف میدانی بزرگ در آب های قبرس خبر دادند. رهبران قبرس معتقدند می‌توان گاز این میدان از قابلیت صدور به اروپا برخوردار است.براساس موسسه ریستاد انرژی، خاورمیانه با ۳۶ تریلیون متر مکعب ذخیره ۲۸ درصد گاز دنیا را در خود جای داده است.
آمریکای شمالی نیز با ۲۶ تریلیون متر مکعب و سهمی ۲۰ درصدی در رتبه دوم قرار دارد. در رتبه سوم روسیه با ۲۴ تریلیون متر مکعب ذخیره و ۱۹ درصد ذخایر جهانی قرار دارد.
مدیترانه، خاورمیانه دوم؟
کشف هیدروکربن‌ها در منطقه شرق مدیترانه، توجه شرکت‌های غول‌پیکر انرژی را به خود جلب کرده و احتمال تغییر نقشه انرژی جهان را افزایش داده است.تحلیلگران می‌گویند که کشف منابع جدید انرژی عاملی برای افزایش ثبات و رفاه است، اما در عین حال می‌تواند زمینه رقابت شدید میان دولت‌ها و ملت‌ها شود.
مدیترانه شرقی به کشورها و قلمروهایی که از نظر جغرافیایی در شرق دریای مدیترانه قرار دارند، اطلاق می‌گردد. قبرس، یونان، لبنان، سوریه، رژیم اسرائیل، فلسطین، ترکیه، مصر، لیبی و اردن در این ناحیه هستند و علاوه بر موقعیت جغرافیایی، مشترکات و اختلافات زیادی از نظر تاریخی، اجتماعی و سیاسی با یکدیگر دارند. اما آیا رویای رهبران این کشورها برای تبدیل به یک هاب بزرگ گاز طبیعی در جنوب اروپا محقق خواهد شد؟ این پرسشی است که برای یافتن پاسخ آن باید به انتظار اتفاقات آینده در یکی از پرآشوب ترین مناطق دنیا بنشینیم.
نویسنده: تیم داییس
منبع: www.naturalgasintel.com
مترجم: محسن داوری
يکشنبه ۱۶ تير ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۵۸
کد مطلب: 24062
