تلاش ایران برای صادرات مخفیانه نفت

ميزنفت| سمیر مدنی و لیسا وارد، یک وبگاه استارت آپی برخط ایجاد کرده اند که نشان می دهد تانکرهای نفتکش چگونه جابجایی های خود را مخفی می کنند. در مورد تحریم ایران، ردیابی مسیر حرکت نفتکش ها از اهمیت زیادی برخوردار است.

رهبران واشنگتن تلاش زیادی انجام داده اند تا صادرات نفت ایران را به صفر نزدیک کنند. مایک پمپیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده در جولای گذشته اعلام کرد کاخ سفید خواهان توقف صادرات نفت ایران و تعیین مجازات های سخت برای دولت ها و شرکت های خریدار نفت تهران است.

در ماه سپتامبر، پمپیو اعلام کرد که ایالات متحده برای تعدادی از خریداران نفت ایران، معافیت هایی را در نظر گرفته است. اما خریداران نفت ایران باید خرید خود را به تدریج کاهش دهند.

در ماه می امسال، صادرات نفت ایران به 2.7 میلیون بشکه در روز رسید که بالاترین رقم از سال 2015 میلادی تاکنون بوده است. در این ماه، پرزیدنت ترامپ از برجام خارج شد.

واشنگتن، خریداران نفت ایران به ویژه چینی ها را تهدید کرده که تحریم هایی علیه آنان اعمال خواهد کرد. در ماه آگوست، آمریکایی ها رایزنی های گسترده ای با هندی ها انجام دادند تا این کشور به جمع حامیان تحریم ایران بپیوندد. آنان در این مسیر و وادار کردن هندی ها به توقف خریدهای جدید خود، موفقیت قابل توجهی داشته اند.

در آستانه تحریم صادرات نفت ایران، شاهد رقصی پیچیده میان ایران و مشتریانش بوده ایم. میانگین صادرات روزانه نفت ایران در ماه آگوست 2.06 میلیون بشکه بوده است. شرکت های چینی براساس گزارش رویترز تصمیم گرفته اند برای دور زدن تحریم ها، واردات خود را با نفتکش های ایرانی انجام دهند. شرکت ملی نفت ایران نیز با ابزار تخفیف به جنگ تحریم ها رفته است. در مجموع، صادرات نفت ایران نسبت به بهار امسال 700 هزار بشکه در روز کاهش یافته است.

مدنی می گوید که ردیابی نفتکش های ایران به کار دشواری در شرایط کنونی تبدیل شده است. ما می توانیم در عرض یک دقیقه، موقعیت هر یک از نفتکش های دنیا را اعلام کنیم، اما برای نفتکش های ایران به دلیل خاموش کردن ردیاب ها باید حدود یک روز برای بررسی و اعلام نظر، زمان صرف کنیم. این تجهیزات ردیاب، موقعیت نفتکش ها را اعلام می کنند و پایگاه های اینترنتی از این داده ها برای نشان دادن موقعیت تانکرها بهره می برند.

وی معتقد است با افزایش قیمت نفت و عبور بهای هر بشکه نفت برنت از مرز 80 دلار، مخفی کاری های ایرانی ها افزایش یافته است.

با وجودی که آمارهای چند مرکز بین المللی از کاهش پرشتاب صادرات نفت ایران خبر می دهد، اما آمار صادرات مخفیانه ایران در آمارهای رسمی درج نمی شود.
یکی از دلایل رشد قیمت نفت، هراس بازار از کمبود عرضه بوده، اما صادرات واقعی ایران تغییر چندانی نداشته است.

موسس پایگاه تانکرترکرز در ابتدا به این فعالیت خود به عنوان یک تفریح می نگریسته است، اما اهمیت کار وی به ویژه پس از تحریم ایران، برای فعالان بازار بیش از گذشته مشخص شده است.

تانکرها برای مخفی کردن مسیر خود، در هنگام ورود به پایانه بارگیری، ردیاب خود را خاموش می کنند و بدین ترتیب مسیر حرکت آنها مشخص نمی شود. اکثر نفتکش هایی که به بنادر ایران وارد می شوند، به شرکت ملی نفتکش تعلق دارند که شرکتی دولتی بوده و اکثر ناوگان آن دارای پرچم پاناما است.

سمیر می گوید: با طولانی شدن توقف تانکرها در پایانه های بارگیری، وقتی تصاویر ماهواره ای بنادر را بررسی می کنیم، متوجه ناپدید شدن آنها می شویم. همچنین گاهی این نفتکش ها برای مدت چند روز در آب های شرق امارات لنگر می اندازند.

وی می افزاید: هم اکنون تقریبا همه نفتکش های خریدار نفت ایران از روش خاموش کردن ردیاب، استفاده می کنند. مدنی اطلاعات مورد نیاز خود را روزانه از شبکه ای از ماهواره های مختلف تهیه می کند.

وی می گوید: در مقایسه با تحریم پیشین، شرایط بسیار متفاوت شده است. فناوری های جدید کار ردیابی یک تانکر را راحت تر کرده، اما با مخفی کاری ایرانی ها، یافتن مسیر حرکت یک نفتکش با دشواری های زیادی روبرو است.

شرکت ملی نفتکش ایران، هماهنگی های لازم برای فعالیت های این نفتکش ها را انجام می دهد و آنها به تجربه دریافته اند که چگونه و در چه زمانی داده های ردیاب را دستکاری و یا خاموش کنند. این کار می تواند ریسک ایمنی برای نفتکش ها در هنگام عبورومرور در آب های پرتردد به وجود آورد.

البته ایران تنها کشوری نیست که از این روش برای مخفی کردن مسیر تردد نفتکش های خود بهره می برد. مثلا اسراییلی ها سال هاست که حرکت کشتی ها و تانکرهای ورودی و خروجی از بنادر خود را مخفی می کنند.
دولت های روسیه، آنگولا و چند کشور دیگر نیز تلاش می کنند تا حرکت نفتکش های خود به سوی بنادر اسراییل در مدیترانه را مخفی نگاه دارند.

اکثر نفت صادراتی ایران در شرایط کنونی روانه چین و هند می شود. ترکیه نیز از خریداران نفت ایران است. اتحادیه اروپا به ویژه ایتالیا، اسپانیا، یونان و کرواسی اخیرا 311 هزار بشکه نفت از ایران خریداری کردند.

به علاوه، داده های پایگاه تانکر ترکرز نشان می دهد که امارات متحده عربی یکی از واردکنندگان میعانات گازی از ایران و صادرکننده مجدد نفت خریداری شده از ایران به کشورهای دیگر بوده است. در مورد این اقدامات نمی توان با قاطعیت از عنوان تجارت غیرقانونی نام برد، هرچند بخشی از این نفت صادراتی وارد بازار سیاه تجارت نفت خواهد شد.


منبع: اورشلیم پست
مترجم: رادین سالاری

شنبه ۵ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۵۲