به گزارش میز نفت ، این مساله حتی زمانی که مبنای قیمتها، بر اساس فوب منطقه تعیین شده بود (قبل از سال 98) باز هم وجود داشت.
مواردی که تحلیلگران باید در پیش بینی سود پالایشگاهها لحاظ کنند
1-
قیمت خوراک تحویلی به پالایشگاهها بر مبنای قیمت لحظهای نفت و میعانات محاسبه میشود (در لحظه تحویل).
2- مبنای تسویه قیمت محصولات زمان فروش فرآوردهها توسط شرکت پالایش و پخش است. به عبارتی پالایشگاهها محصول خود را به صورت امانی تحویل شرکت ملی پالایش و پخش میدهند و این شرکت بعد از آن که محصول را به فروش رساند نرخ فروش را به پالایشگاهها اعلام میکند. بنابراین در این مورد نمیتوان نرخ لحظهای محصولات را مبنا قرار داد.
3- تاخیر در اعلام نرخ فرآورده باعث میشود تا کرکاسپرد پالایشگاههای ایرانی با آن چه در نشریات گزارش میشود همخوان نباشد.
4- ساز و کار ارسال صورتحساب به پالایشگاهها سبب میشود که نتوان سودآوری این شرکتها را در بازه فصلی با تقریب خوبی برآورد کرد. در عوض در بازه سالانه به نظر میرسد این تقریب حالت معنادارتری پیدا کرده و قابلیت اتکای بیشتری دارد.
5- جریان نقدی پالایشگاهها رابطه چندان دقیقی با سودآوری این شرکتها ندارد. عملا موجودی نقدی که در حسابهای شرکتهای پالایشی وجود دارد به فروش فرآوردههای ویژهای مثل لوبکات، وکیوم باتوم و ... باز میگردد که عملا نسبت کوچکی از درآمد این شرکتهاست. قسمت عمده درآمد پالایشگاهها مربوط به محصولات اصلی است که وزارت نفت مبلغ آن را با خوراک پالایشگاهها تهاتر میکند و عملا پول نقد تحویل آنها نمیدهد. این مساله سبب میشود تا علیرغم اعداد بزرگی که در صورتهای مالی پالایشگاهها میبینیم جریان وجوه نقد آنها چندان قدرتمند نباشد.
دستورالعمل جدید پالایشگاهها چه تفاوتی با قیمتگذاری سال 99 دارد؟
تا سال 99 مبنای قیمتگذاری خوراک و فرآوردههای پالایشگاهها، نرخهای صادراتی کشور بود. این موضوع سبب میشد تا نه تنها تحلیلگران، بلکه شرکتهای پالایشی نیز با ابهام فراوان در برآورد عملکرد خود مواجه باشند؛ چرا که نرخهای صادراتی ایران چه در زمینه فروش نفت و چه در زمینه محصولات مبهم است و به صورت رسمی گزارش نمیشود.
اما دستورالعمل جدید (به رغم معایبی که دارد) دستکم نرخهای قابل اتکایی را برای برآورد درآمد و سود پالایشگاهها ارائه میدهد. بنا به دستورالعمل جدید نه تنها تخفیف 95 درصدی سال گذشته پابرجاست، بلکه قیمت نفت خام تحویلی به پالایشگاهها نیز حدود 5 الی 6 دلار از میانگین 3 شاخص نفتی عمان، دوبی و برنت کمتر است. از آنجا که قیمت محصولات اصلی نیز بر مبنای قیمتهای فوب خلیج فارس و فوب سنگاپور در نظر گرفته شده میتوان انتظار بهبود سود شرکتها را داشت. در واقع نه تنها سودآوری شرکتهای پالایشی نسبت به حالت معمول (عدم لحاظ تخفیف خوراک) بهبود یافته است بلکه نسبت به سالهای گذشته نیز رشد محسوسی خواهد داشت. اما از بهبود سودآوری شرکتها مهمتر، آن است که روند سودآوری پالایشیها بنا به این دستورالعمل قابلیت پیشبینی پیدا خواهد کرد.
یک شایعه در رابطه با دستورالعمل جدید
طی چند روز اخیر برداشت اشتباهی از دستورالعمل جدید وزارت نفت در حال انتشار است. این سوءبرداشت به خصوص در رابطه با محصول نفت کوره مطرح شده است. در دستورالعمل مذکور آورده شده که اگر به هر دلیلی وزارت نفت فرآوردههای اصلی پالایشگاهها را با نرخی ارزانتر از نرخ منطقه به فروش رساند (با تخفیف) به همین میزان، در خوراک پالایشگاه مربوطه تخفیف بیشتر اعمال خواهد شد. در این حالت عملا نرخ محصول معادل همان نرخ صادراتی لحاظ خواهد شد (در سودآوری پالایشگاه نسبت به حالت نرمال اثر منفی نخواهد داشت).
برداشتی که در برخی رسانههای بورسی در حال انتشار است آن است که دولت اجازه نخواهد داد تا کرکاسپرد محصولاتی مانند نفتکوره برای پالایشگاهها منفی شود. اما واقعیت آن است که بنا به همین مصوبه نفت کوره همچنان برای پالایشگاهها زیانده خواهد بود، لیکن پایینتر از نرخ نفت کوره فوب خلیج فارس قیمت نخواهد خورد.
منبع : بورسان