ظهور کمربند شیعی - نفتی

 به گزارش «ميزنفت»، سی ان ان نوشت:
پیش بینی بازگشت ایران به بازارهای جهانی نفت بر بهای این محصول، سنگینی می کند. بهای نفت خام برنت روز سه شنبه با  0.45 درصد کاهش روبرو شد و به 48 دلار و 52 سنت برای هر بشکه رسید. نفت خام برنت در فاصله سه ماه، حدود یک سوم ارزش خود را از دست داده است. طبق پیش بینی تحلیلگران، تقاضای کشورهای آسیایی برای نفت در ماه های پیش رو نیز کاهش خواهد یافت.

نمایندگان کنگره آمریکا قرار است ماه آینده بر سر توافق هسته ای ایران رأی گیری کنند. اگر توافق تأیید شود، این می تواند نخستین گام مهم برای لغو تحریم های اقتصادی علیه تهران باشد. این مسئله نیز پیامدهای جدی برای بازار نفت دنیا خواهد داشت.

جان دِفتریوس، خبرنگار شبکه از ابوظبی در پاسخ به این سؤال که اگر توافق اجرا شود، چه میزان نفت وارد بازار جهانی خواهد شد، گفت ایران یکی از بازیگران مطرح است، اما هم اینک و حتی پیش از ورود دوباره ایران به بازارهای نفت دنیا نیز مازاد بر عرضه ای در حدود سه میلیون بشکه در روز وجود دارد. عرضه نفت نیز به بالاترین حد خود در 17 سال گذشته رسیده است. البته ایران نیز در ادامه راه می تواند بازار نفت را متحول کند.

بیژن زنگنه وزیر نفت ایران گفته است می تواند میزان تولیدات نفت این کشور را فوراً افزایش دهد؛ ایرانی ها توانایی بالقوه این کار را دارند. میزان ذخایر نفتی اثبات شده ایران، صد و پنجاه و هفت میلیارد بشکه است. دسترسی به نفت ایران به عنوان یکی از آخرین بازارهایی که فوراً می توان از آن بهره مند شد، نیز چندان دشوار نیست.

مارک لوئیس، کارشناس اقتصاد انرژی در مرکز «کپلر شوورو» (Kepler Cheuvreux) گفت: این نفت (ایران)، ارزان است. در دنیای امروز که 10 سال است بهای نفت به واسطه افزایش چشمگیر سرمایه گذاری در صنایع بالادستی، سیر صعودی داشته است، ایران را می توان آخرین منبع عظیم و دست نخورده برای تولید نفت و گاز دانست.

جان دفتریوس گفت ایران کوشیده است ذخایر نفتی خود بالاخص روی دریا را از کانون توجه دور نگه دارد. این تصور در بازار وجود داشت که محدودیت ها برای صادرات نفت ایران به بازارهای جهانی باعث شده است، این کشور حدود 30 تا 40 میلیون بشکه نفت به شکل آماده برای عرضه داشته باشد. با وجود این، طبق اعلام گروهی تحقیقاتی موسوم به «وین وارد» در اسرائیل، این رقم می تواند پنجاه میلیون بشکه نفت باشد.

جای تعجب نیست که وزیر نفت ایران می گوید اگر تحریم ها برداشته شود، ایران می تواند فوراً روزانه نیم میلیون بشکه نفت به بازار عرضه کند و این رقم را در مدت یک ماه به روزانه یک میلیون بشکه افزایش دهد. همین مسئله باعث شده است بهای نفت به پایین ترین حد خود در شش سال اخیر برسد.

مجری سی ان ان پرسید چرا ایران نباید رقم واقعی نفت ذخیره شده خود را اعلام کند؟ آیا از آن بیم دارد که بازارهای نفتی را شوکه کند؟

دفتریوس پاسخ داد گمان نکنم ایران، نگرانِ شوکه شدن بازارهای نفتی باشد. ایرانی ها می خواهند بسیار محتاطانه اقدام کنند؛ ایرانی ها نمی‌خواهند اقرار کنند که نفت را روی دریا ذخیره کرده اند و دیگر ظرفیت لازم را برای ادامه این کار ندارند. بنابراین ظرفیت ایرانی ها احتمالاً به استفاده از 50 میلیون بشکه ذخیره نفتی محدود نمی شود. ایران می خواهد اعلام کند حتی بدون استفاده از ذخایر و صرفاً با تکیه بر توان تولید خود می‌تواند دوباره جایگاه لازم را در بازار به دست آورد.

طبق گفته بیژن زنگنه، ایران تا پایان سال 2015 می تواند روزانه 500 هزار بشکه، افزایش تولید نفت باشد و سال آینده همین موقع این رقم را به یک میلیون بشکه برساند. بازار انتظار چنین افزایشی را ندارد، اما نفت ذخیره شده روی دریا می تواند شوکی به بازار وارد کند.

این در شرایطی است که بازار هم اکنون با عرضه مازاد روبرو است. عربستان، روزانه بیش از 10 میلیون بشکه نفت تولید می کند. عراق نیز رکورد تازه ای به ثبت رسانده است و روزانه حدود 4 میلیون و 200  هزار بشکه نفت تولید می کند. در بیست و چهار ساعت اخیر نیز شنیدیم عمان، روزانه بیش از یک میلیون بشکه نفت تولید می کند. بنابراین همه این کشورها به بازار هجوم آورده اند تا سهم خود را از فروش نفت داشته باشند. بدین ترتیب، قیمت نفت رو به کاهش است.

مجری شبکه گفت صادرات نفت ایران در زمان تحریم ها به اندکی بیش از یک میلیون بشکه در روز محدود شده بود. با لغو تحریم ها، ایران از نظر رقابت با عربستان سعودی در صادرات نفت، چه جایگاهی خواهد داشت؟

دفتریوس پاسخ داد ما این مسئله را با دقت زیر نظر داریم. جالب اینکه تا سال 2020 ، ایران و عراق به عنوان یک کمربند شیعه در کنار یکدیگر می توانند با تولید روزانه 10 میلیون بشکه نفت، عربستان را به چالش بکشند. ارزش آن را دارد که نگاهی به فعالیت گذشته ایران و روال کار آن در آینده نزدیک بیندازیم: میزان تولید نفت ایران پیش از سقوط شاه و زمانی که ایران در اوج قرار داشت، روزانه 6 میلیون بشکه بود. ایران پیش از تحریم ها، در سال 2008 ، روزانه 4 میلیون و 300 هزار بشکه نفت تولید می کرد، اما به علت تحریم ها این رقم به دو میلیون و 800 هزار بشکه در روز کاهش یافت. احتمالاً دو تا سه سال طول می کشد تا ایرانی ها مجدداً به تولید  قبلی خود برسند.
اگر توافق هسته ای تا یک ماه از امروز امضاء (و اجرا) شود، معادلات در این منطقه از دنیا (غرب آسیا) فوراً تغییر خواهد کرد.

سه شنبه ۲۷ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۲۳:۵۲