*به گزارش میز نفت، سكوهای حفاری فراساحلی نقشی كلیدی در استخراج ذخایر نفت و گاز از بستر اقیانوسها و آبهای عمیق دارند. در این مقاله با بخشهای مختلف، انواع، توسعه، شرایط كاری و سایر موارد مرتبط با این دکلها، آشنا میشویم.
*اهمیت دکلهای حفاری فراساحلی
باوجود توسعه پرشتاب منابع انرژی بادی و خورشیدی، سوختهای فسیلی همچنان مهمترین منابع تأمین انرژی دنیای ما هستند. منابع نفتی فراساحلی دنیا 157 میلیارد تن است كه در آبهای کمعمق (كمتر از 500 فوت)، عمیق (تا 1500 فوت) و فوق عمیق (بیش از 1500 فوت) قرار دارند.
میزان سرمایهگذاری شرکتهای نفتی در حوزه میادین فراساحلی از میدانهای خشكی فراتر رفته است.
همچنین به دلیل هزینه كمتر، در آبهای کمعمق نفت بیشتری نسبت به آبهای عمیق تولید میشود.
در میادین آبهای عمیق، ذخایر نفت و گاز دستنخورده عظیمی وجود دارد كه با فناوریهای پیشرفته به آنها دسترسی خواهیم داشت تا منابع انرژی موردنیاز دنیای امروز تأمین شود.
*نگاهی به تاریخ حفاری فراساحلی
حفاری فراساحلی برای نخستین بار در سال 1895 میلادی در کانال سانتا باربارا واقع در کالیفرنیا با یک دکل چوبی انجام گرفت. برای پایداری دکل او از یک کوتاهاسکله چوبی که به خشکی کنار میدان متصل بود استفاده کرد. تنها پنج سال بعدازاین رخداد ۱۵۰ حلقه چاه نفتی فراساحل در منطقه وجود داشت.
*انواع دکلهای حفاری
دکلهای حفاری دریایی را میتوان بر اساس شیوه استقرار آنها در دو دسته مختلف جای داد. دکلهای حفاری دریایی شامل دکلهای حفاری چرخشی یا روتاری هستند که دارای انواع ثابت و چرخشی بوده و میتوان آنها را در اعماق مختلفی از سطح آب نصب کرد. عمق نصب دکل به نوع دکل بستگی دارد.
دکل حفاری دریایی جك آپ : این دکلهای حفاری دریایی از نوع دکلهای ثابت بوده و عمق مشخصی از دریا را پوشش میدهند.
این دکلهای حفاری را توسط یدککش به محل حفاری انتقال داده و پایههای آن را ثابت میکنند. عمقی که تحت پوشش این دکل حفاری دریایی قرار دارد، حدوداً 500 فوت است. داشتن پایههای بلند در این دکلها منجر به اتصال راحت آنها توسط جکهای هیدورلیکی به کف دریا میشود.
دکل حفاری دریایی بارج : این نوع دکل حفاری دریایی را در باتلاقها نصب میکنند، چراکه قادر به پوشش دهی عمق زیادی از آب نیست.
این دکل حفاری از نوع دکلهای ثابت است و حداکثر عمق تحت پوشش آن کمتر از 20 فوت است.
سكوی ثابت حفاری دریایی : این دکل حفاری دریایی نیز نوعی دکل حفاری ثابت است که به دکل ثابت سکو معروف است.
دکل حفاری دریایی نیمه شناور : این نوع از دکل حفاری دریایی دارای سیستم شناور است و زمانی که در آب رها میشوند بهصورت شناور در آب باقی میمانند.
شناور شدن این دکلها در عمق خاصی از دریا اتفاق میافتد، بنابراین شرایط برای حفاری در اعماقی خاصی وجود خواهد داشت و یقیناً با محدودیت در عمق چاه حفاری روبرو هستید. حداکثر عمق حفاری توسط این دکل حفاری دریایی را میتوان حدوداً 600 فوت تخمین زد.
كشتی حفاری : این دکل حفاری دریایی دارای ساختمانی مشابه با یک کشتی است و از نوع دکلهای حفاری شناور است.
مزیت مهم این دکل حفاری دریایی این است که میتوان از آن برای حفاری در اعماق زیاد دریا استفاده کرد. نکته مهمی که در مورد این دکل حفاری دریایی وجود دارد این است که باید از آن در دریاهای آرام با تلاطم امواج بسیار کم استفاده کرد. حداکثر عمقی که میتوان برای حفاری توسط این دکلها پوشش داد عمق 3 هزار فوت است.
10 كشور دارای بیشترین دكل حفاری فراساحلی
در تابستان سال 2023 میلادی، 231 دكل حفاری فراساحلی در مناطق مختلف دنیا فعال بوده است. تعداد دکلهای فعال تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر همهگیری، جنگ روسیه و اوكراین، نوسانات قمت نفت و تعمیرات دکلها است. در ادامه با 10 كشور دارای بیشترین دكل حفاری فراساحلی آشنا میشویم:
1. عربستان سعودی : در آبهای این كشور 14 دكل حفاری دریایی در خلیجفارس و خلیج مانیفا فعالیت میکند. میدان نفتی صفانیه عنوان بزرگترین میدان نفتی فراساحلی دنیا به این كشور تعلق دارد.
2. برزیل : در این كشور 14 دكل و در سواحل ریودوژانیرو و ایالت اسپیریتو سانتو فعالیت دارند. شركت پتروبراس، عملیات حفاری در این آبها را بر عهده دارد.
3. مكزیك : در خلیج مكزیك 21 دكل حفاری در حل فعالیت هستند.
4. نروژ : این كشور در چند دهه گذشته در آبهای دریای شمال مشغول توسعه میادین دریایی است. تعداد دکلهای فعال دریایی در آبهای این كشور در تابستان گذشته 17 دكل بوده است.
5. ایالاتمتحده : ایالاتمتحده بهعنوان بازیگر بزرگ تولید نفت فراساحلی در خلیج مكزیك فعالیت گستردهای در حوزه حفاری دارد. تعداد دکلهای فعال دریایی در آبهای این كشور در تابستان گذشته 17 دكل بوده است.
6. چین : چینیها با داشتن 44 دكل، بزرگترین دارنده این دکلها در دنیا محسوب میشوند. شركت كاسل، رهبر بازار حفاری در این كشور است.
7. انگلیس : این كشور با داشتن سهم از ذخایر دریای شمال، در حال حاضر 11 دكل در آبهای خود دارد.
8. نیجریه: این كشور بهسرعت در حال اجاره دکلهای حفاری دریایی است و تعداد دکلهای خود را از 6 دكل در سال 2021 میلادی به 14 دكل فراساحلی افزایش داده است.
9. ایران : بر اساس آخرین اطلاعات منتشرشده در سال 2023 میلادی 15 دكل حفاری فراساحلی در آبهای ایران مشغول فعالیت هستند.
10. امارات متحده عربی : این كشور بهعنوان هاب تعمیر دکلهای دریایی دارای 15 دكل فعال در آبهای خلیجفارس است.
*فرصتهای شغلی در دکلهای فراساحلی
دکلهای حفاری فراساحلی فرصتهای قابلتوجهی برای نیروی كار متخصص دارند. تخمین زده میشود كه در سراسر دنیا 60 هزار شغل در این صنعت وجود دارد.
این مشاغل به دلیل داشتن ریسك بالا، شرایط دشوار و دوری از خشكی از حقوق پرداختی بالایی برخوردار هستند. برای انجام عملیات حفاری باید كاركنان توانمند جذب شوند. در ادامه با حقوق پرداختی سالانه به كاركنان شاغل در دکلهای حفاری فراساحلی آشنا میشویم:
مشاور ایمنی: 130 هزار تا 305 هزار دلار
مدیر نصب تجهیزات فراساحلی: 150 هزار تا 247 هزار دلار
ناظر تولید و نگهداری: 100 هزار تا 230 هزار دلار
مهندس فعالیتهای زیردریا: 75 هزار تا 188 هزار دلار
مهندس حفاری: 73 هزار تا 184 هزار دلار
زمینشناس: 65 هزار تا 183 هزار دلار
اپراتور جرثقیل دریایی: 55 هزار تا 120 هزار دلار
متخصص عملیات سرچاهی و تكمیل چاه: 62 هزار تا 200 هزار دلار
مهندس عملیات دریایی: 70 هزار تا 150 هزار دلار
حفار دریایی: 55 هزار تا 100 هزار دلار
سرآشپز: 40 هزار تا 60 هزار دلار
ملوان: 20 هزار تا 50 هزار دلار
جوشكار: 30 هزار تا 60 هزار دلار
كاركنان این دكل باید حداقل شش ماه از سال را بر روی دكل كار كنند. هرچند به دلایل عملیاتی ممكن است این زمان بیشتر شود. آنها پس از هر دوره كاری، از مرخصیهای 15 تا 30 روزه برخوردار هستند. این افراد باید ازنظر بدنی و روحی در وضعیت مناسبی بوده و زمان كاری آنها در نوبتهای صبح و عصر تغییر میکند.
منبع: www.ouco-industry.com
مترجم: محسن داوری