به گزارش میز نفت، نیویورکتایمز در یادداشتی به قلم جیسون بورداف مدیر و موسس مرکز سیاست جهانی انرژی در دانشکده روابط بینالملل و عمومی دانشگاه کلمبیا به ادعاهای مدیران بیگاویل- یا به عبارت بهتر ششهفت شرکت بزرگ نفت و گاز جهان که به عنوان سوپرماژورها نیز شناخته میشوند- درباره حرکت در مسیر رسیدن به انرژی پاک پرداخته- و درباره فعالیتهای این شرکتها نوشته است.
اگر در چند سال گذشته به صحبتهای مدیران شرکتهای بزرگ انرژی جهان گوش کردهاید، احتمالاً فکر میکنید که روند انتقال به سمت نوعی انرژی پاک در راه است. اما با توجه به این واقعیت که استفاده از سوخت فسیلی و انتشار گازهای گلخانهای هنوز در حال افزایش است، به نظر میرسد که روند حرکت دنیا برای مقابله با بحران آب و هوا به اندازه کافی سریع نیست.
در ماه ژوئن، شل جدیدترین شرکت نفتی بزرگی بود که برنامههای کاهش تولید نفت خود را محدود کرد و اعلام کرد که دیگر تولید سالانه نفت و گاز خود را تا پایان دهه کاهش نخواهد داد. این شرکت همچنین سود سهام خود را افزایش داد و پولی را که میبایست برای توسعه انرژی پاک استفاده شود، به مسیر دیگری منحرف کرد. در این میان قیمت سهام بریتیش پترولیوم نیز زمانی افزایش یافت که این شرکت اعلام کرد از برنامه خود برای کاهش تولید نفت و گاز عقبنشینی کرده است.
صنعت نفت و گاز به سهولت میتواند تلاشهای انجامشده خود در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانهای و تقویت فناوریهای انرژی سبز را مورد اشاره قرار داده و پیش چشم مخاطبان آورد. اما این تلاشها در مقایسه با آنچه شرکتهای بزرگ این صنعت برای حفظ و افزایش تولید نفت و گاز انجام میدهند، کمرنگ و ناچیزند. همانطور که آژانس بینالمللی انرژی در این زمینه میگوید؛ سرمایهگذاری این صنعت در زمینه سوختهای پاک «افزایش یافته» اما «هنوز به میزان قابل توجهی از حد و اندازهای که باید باشد، فاصله دارد».
بر اساس گزارش آژانس بینالمللی انرژی؛ در مجموع پیشبینی میشود که شرکتهای نفت و گاز امسال بیش از 500 میلیارد دلار برای شناسایی، استخراج و تولید ذخایر جدید نفت و گاز و حتی بیشتر از آن برای سود سهام هزینه میکنند تا بتوانند از پس برگزداندن سودهای بیسابقه به سهامداران برآیند.
طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی؛ صنعت نفت و گاز در سالهای اخیر کمتر از 5 درصد از سرمایهگذاریهای تولید و اکتشاف خود را بر روی منابع انرژی کمآلاینده صرف کرده است. در واقع، این واقعیت که به نظر میرسد بسیاری از شرکتها (به استثنای برخی استثناهای قابل توجه) سود سهام، بازخرید سهام و ادامه تولید سوختهای فسیلی را بر افزایش سرمایهگذاری در زمینه انرژیهای پاک ترجیح میدهند، نشان میدهد که آنها قادر نیستند یا نمیخواهند روند انتقال به انرژیهای پاک با سرعت به پیش برود.
در واقع رفتار این شرکتها کاملا برخلاف گفتهها و ادعاهاشان نشاندهنده این است که آنها معتقدند انتقال به انرژیهای کمکربن روی نخواهد داد یا در صورت وقوع این روند، سودآوری زیادی نخواهند داشت.
اگزون موبیل اخیراً در یک گزارش نظارتی خاطرنشان کرد که «بعید است که جوامع مختلف دنیا با کاهش استانداردها و تنزل سطح زندگی در عوض دستیابی به هدف کاهش یا حتی صفر کردن انتشار کربن و دیگر آلایندهها موافقت کنند». و در شرایطی که کمپانی شل ادعا میکرد که هنوز به رویکرد کربن صفر خالص تا سال 2050 متعهد است،
همزمان این شرکت بر این موضوع نیز تصریح کرد که دستیابی به این هدف دور از دسترس به نظر میرسد: «اگر دنیا در سال نیز مثل همین امروز نتوانسته باشد میزان انتشار کربن و دیگر آلایندهها را صفر کند، این خطر به میزان قابل توجهی وجود خواهد داشت که کمپانی شل نتواند به هدف خود برسد».
با توجه به اینکه به نظر نمیرسد جهان در مسیر رسیدن به هدف صفر شدن انتشار کربن تا سال 2050 باشد، این دیدگاه قابل درک جلوه میکند. آژانس بینالمللی انرژی میگوید که در نبود تغییراتی محسوس و قابل توجه در سیاست کمپانیهای بزرگ، استفاده از نفت و گاز تا پایان دهه جاری افزایش خواهد یافت و سپس بدون تغییر ادامه پیدا خواهد کرد. افزایش رفاه در کشورهای در حال توسعه و اقتصادهای نوظهور مستلزم افزایش قابل توجهی در مصرف انرژی خواهد بود و این موضوع تعارضات و تنشهای واقعی بین آرزوهای اقلیمی و واقعیات کربنزدایی به وجود خواهد آورد.
در این میان حتی دولتهایی مانند دولت بایدن هم که خود را به شدت به کاهش تغییرات اقلیمی متعهد نشان میدهند، برای این که در کنترل قیمت بنزین موفق باشند، شرکتهای انرژی را تشویق به تولید نفت بیشتری میکنند.
در شرایطی که در تابستان امسال دمای هوا در نیمکره شمالی به سطوحی غیر قابل تصور و حتی در برخی از مناطق به مرز محدوده بقای انسان رسیده؛ آیا جوامع مختلف دنیا عواقب ادامه این تجارت را خواهند پذیرفت؟ مانند آن چیزی که یکی از شخصیتهای رمان «خورشید همچنان طلوع میکند» اثر ارنست همینگوی درباره ورشکستگی میگوید؛ سوابق و تجارب تاریخی حکایت از این میکنند که اقدامات اقلیمی نیز «ابتدا به تدریج و سپس ناگهان» روی خواهند داد. این همان اتفاقی است که در سال 1970 روی داد، زمانی که افزایش آلودگی آب و هوا یک نفر از هر 10 نفر آمریکایی را در روز زمین به خیابانها کشاند و باعث تصویب قوانین زیستمحیطی مهمی در آمریکا شد.
این واقعیت که به نظر میرسد سهامداران ترجیح میدهند سود کمپانیهای نفتی به جای سرمایهگذاری در راهحلهای انرژیهای پاک یا کمکربن بهعنوان سود سهام تقسیم شود؛ نشان از این دارد که آنها هنوز در مورد سودآوری صنعت انرژی پاک تردید دارند. رفتار آنها نشاندهنده این است که ترجیح میدهند در شرکتهای دیگری که خود معتقدند مزیت رقابتی در آن فناوریها دارند، سرمایهگذاری کنند.
جهان تا چند ده سال دیگر همچنان از نفت استفاده خواهد کرد، حتی اگر اقدامات اقلیمی تسریع شوند. و حتی اگر جهان به هدف صفر کردن انتشار کربن خالص دست یابد، باز هم همچنان استفاده از نفت و گاز ادامه خواهد داشت. حتی اگر مصرف نفت کاهش یابد، باز هم به نظر میرسد که برخی از شرکتهای نفتی تمام تلاش خود را خواهند کرد خود را در میان آخرین تولیدکنندگان نفت و گاز تاریخ وارد سازند.
برای مطالعه متن کامل خبر به نیویورک تایمز مراجعه کنید
شنبه ۲۱ مرداد ۱۴۰۲ ساعت ۱۱:۲۴