گزارش مهمي درباره سوختن گاز روي مشعل‌ها
خاورميانه، جهنم كربن
ايران با سوزاندن سالانه ۱۶ ميليارد متر مكعب گاز در رده سوم قرار گرفته است. هر چند با تحريم‌هاي دولت ترامپ و سقوط ۸۵ درصدي صادرات نفت ايران، حجم گاز فلر شده اين كشور كاهش قابل‌توجهي داشته است.
میز نفت| براساس گزارش بانك جهاني، در سال ۲۰۱۷ ميلادي، در مجموع ۱۴۰ ميليارد متر مكعب گاز در سراسر دنيا فلر شده و روي مشعل‌ها مي‌سوزد. اگرچه اين عدد نسبت به سال ۲۰۱۰ ميلادي كمتر شده است، اما نسبت به سال ۲۰۰۰ ميلادي افزايش قابل‌توجهي نشان مي‌دهد.
بخش اعظم گاز سوزانده شده در فلرها به ۲۷۰ ميليون تن دي‌اكسيد‌كربن تبديل مي‌شود. روسيه، عراق، ايران و ايالات متحده، چهار كشور داراي بيشترين حجم گاز فلر شده در دنيا هستند. اين كشورها نيمي از كل گاز فلر شده جهان را به خود اختصاص داده‌اند. تعدادي از كشورها و شركت‌ها توافق كرده‌اند تا در سال ۲۰۳۰ ميلادي حجم گاز فلر شده خود را به كمترين ميزان ممكن كاهش دهند. هرچند اين توافق غيرالزام‌آور است.
گاز از ديرباز به عنوان محصول جانبي توليد نفت و با عنوان گازهمراه شناخته مي‌شود. بازيابي اين گازهاي فلر شده، نيازمند انگيزه تجاري يا مقررات زيست‌محيطي است. اين گازها را مي‌توان در محل تصفيه كرد يا براي تزريق در ميادين نفتي از آن بهره برد.
سوزاندن گاز فلر يكي از دلايل انتشار گاز گلخانه‌اي متان نيز مي‌باشد. هرچند اكثر كشورها از انتشار عمومي داده‌هاي مربوط به اين گازهاي سوزانده شده خودداري مي‌كنند. فقدان تجهيزات محاسبه ميزان اين گازها نيز بر دشواري محاسبه حجم اين گازها افزوده است.
تصاوير ماهواره‌اي، بهترين ابزار در دسترس كنوني براي محاسبه حجم گاز فلر شده به شمار مي‌رود. اين داده‌ها نشان مي‌دهد مجموع گاز فلر شده دنيا در سال ۲۰۱۷ ميلادي ۱۴۰ ميليارد متر مكعب و برابر با مصرف شش ماه گاز اروپا يا يك سال مصرف گاز قاره آفريقا بوده است. اين شرايط منجر به توليد و انتشار ۳ ميليون متان و ۲۷۰ ميليون تن دي‌اكسيد‌كربن مي‌شود.
روسيه از سال‌ها پيش در صدر اين فهرست قرار دارد، اما در سال‌هاي ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ ميلادي، اقدامات گسترده‌اي براي كاهش حجم گاز فلر شده در اين كشور اجرا شده است.
عراق به‌عنوان دومين كشور اين فهرست سالانه ۱۸ ميليارد متر مكعب گاز در مشعل‌ها مي‌سوزاند. با وجود دارا بودن اين حجم عظيم گاز همراه، عراقي‌ها با كمبود گاز براي نيروگاه‌هاي خود و الزام به خريد گاز از ايران روبه‌رو هستند. هرچند طرح‌هايي براي كاهش حجم گاز سوزانده شده و بازيافت آن در افق سال ۲۰۳۰ ميلادي در حال اجرا است.
ايران با سوزاندن سالانه ۱۶ ميليارد متر مكعب گاز در رده سوم قرار گرفته است. هر چند با تحريم‌هاي دولت ترامپ و سقوط ۸۵ درصدي صادرات نفت ايران، حجم گاز فلر شده اين كشور كاهش قابل‌توجهي داشته است.
با توسعه فناوري‌هاي انقلابي توليد نفت فشرده در امريكا، حجم گاز فلر شده در اين مناطق رشد چشمگيري داشته است. در سازند پرمين سالانه ۳ تا ۴ ميليارد متر مكعب گاز سوزانده مي‌شود. مجموع گاز فلر شده ايالات متحده ۱۵ميليارد متر‌مكعب اعلام شده است.
*خاورميانه، جهنم گازهاي فلر شده
از ميان ۲۰ كشور داراي بيشترين حجم گاز فلر شده (شامل روسيه، الجزاير، ايران، عراق، آنگولا، ونزوئلا، قطر، نيجريه، ايالات متحده، كويت، اندونزي، قزاقستان، گينه استوايي، ليبي، مكزيك، آذربايجان، برزيل، كنگو، انگلستان و گابن)، شش كشور در خاورميانه و شمال آفريقا قرار دارند.
با وجود عرضه فناوري‌هاي كاهنده حجم گاز بدون مصرف، همچنان در تأسيسات قديمي حجم زيادي از گازهاي همراه مي‌سوزد. فقدان مقررات جهاني و الزام‌آور در كنار عدم ارائه اطلاعات صحيح بر پيچيدگي وضعيت كنوني افزوده است. در پيمان كيوتو بر لزوم كاهش جهاني اين گازهاي سوزانده شده تأكيد شده است.
با وجود محدود بودن حجم گاز فلر شده در كشورهاي توسعه يافته، همچنان در كشورهاي در حال توسعه به دليل فقدان زيرساخت‌ها و دور بودن مراكز توليد و مصرف گاز، سوزاندن گاز يك راهكار رايج به شمار مي‌رود.
در خاورميانه و شمال آفريقا سالانه ۵۰ ميليارد متر مكعب گاز در فلرها سوزانده مي‌شود. بدين ترتيب پس از روسيه و كشورهاي حوزه كاسپين با ۶۰ ميليارد متر مكعب گاز سوزانده شده، اين منطقه در رتبه دوم قرار مي‌گيرد.
در ۱۲سال گذشته، ميزان گاز فلر شده دولت‌هاي عراق، عمان، قطر، عربستان و يمن افزايش داشته و در مقابل در كشورهاي سوريه، ليبي، امارات، مصر و الجزاير شاهد كاهش حجم گاز سوزانده شده بوده‌ايم. اما دلايل سياسي و ناآرامي‌هاي داخلي در كنار كاهش توليد نفت به دليل تحريم‌ها، در اين شرايط تأثيرگذار بوده است.
*اقدامات پيشنهادي
موسسات بين‌المللي پيشنهاد داده‌اند كه از تزريق گاز به ميادين و ايجاد تاسيسات ميني ال ان جي، نيروگاه‌هاي جانبي و انتقال گاز به مناطق مسكوني همجوار براي كاهش ميزان فلرينگ استفاده شود. همچنين تأمين مالي اجراي اين راهكارها يك ضرورت به شمار مي‌رود.
در اكثر قراردادهاي اكتشاف و توليد از ميادين نفت و گاز دنيا، پيمانكاران موظف به تعيين تكليف گازهاي خروجي و بازيافت بخش اعظم آن هستند. مثلاً در داكوتاي شمالي تنها سوزاندن ۱۲ درصد گازهاي همراه مجاز است. هرچند تا پايان فلرينگ در دنيا، راهي طولاني باقي مانده است.
منبع: آژانس بین‌المللی انرژی
بخش اعظم گاز سوزانده شده در فلرها به ۲۷۰ ميليون تن دي‌اكسيد‌كربن تبديل مي‌شود. روسيه، عراق، ايران و ايالات متحده، چهار كشور داراي بيشترين حجم گاز فلر شده در دنيا هستند. اين كشورها نيمي از كل گاز فلر شده جهان را به خود اختصاص داده‌اند. تعدادي از كشورها و شركت‌ها توافق كرده‌اند تا در سال ۲۰۳۰ ميلادي حجم گاز فلر شده خود را به كمترين ميزان ممكن كاهش دهند. هرچند اين توافق غيرالزام‌آور است.
گاز از ديرباز به عنوان محصول جانبي توليد نفت و با عنوان گازهمراه شناخته مي‌شود. بازيابي اين گازهاي فلر شده، نيازمند انگيزه تجاري يا مقررات زيست‌محيطي است. اين گازها را مي‌توان در محل تصفيه كرد يا براي تزريق در ميادين نفتي از آن بهره برد.
سوزاندن گاز فلر يكي از دلايل انتشار گاز گلخانه‌اي متان نيز مي‌باشد. هرچند اكثر كشورها از انتشار عمومي داده‌هاي مربوط به اين گازهاي سوزانده شده خودداري مي‌كنند. فقدان تجهيزات محاسبه ميزان اين گازها نيز بر دشواري محاسبه حجم اين گازها افزوده است.
تصاوير ماهواره‌اي، بهترين ابزار در دسترس كنوني براي محاسبه حجم گاز فلر شده به شمار مي‌رود. اين داده‌ها نشان مي‌دهد مجموع گاز فلر شده دنيا در سال ۲۰۱۷ ميلادي ۱۴۰ ميليارد متر مكعب و برابر با مصرف شش ماه گاز اروپا يا يك سال مصرف گاز قاره آفريقا بوده است. اين شرايط منجر به توليد و انتشار ۳ ميليون متان و ۲۷۰ ميليون تن دي‌اكسيد‌كربن مي‌شود.
روسيه از سال‌ها پيش در صدر اين فهرست قرار دارد، اما در سال‌هاي ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ ميلادي، اقدامات گسترده‌اي براي كاهش حجم گاز فلر شده در اين كشور اجرا شده است.
عراق به‌عنوان دومين كشور اين فهرست سالانه ۱۸ ميليارد متر مكعب گاز در مشعل‌ها مي‌سوزاند. با وجود دارا بودن اين حجم عظيم گاز همراه، عراقي‌ها با كمبود گاز براي نيروگاه‌هاي خود و الزام به خريد گاز از ايران روبه‌رو هستند. هرچند طرح‌هايي براي كاهش حجم گاز سوزانده شده و بازيافت آن در افق سال ۲۰۳۰ ميلادي در حال اجرا است.
ايران با سوزاندن سالانه ۱۶ ميليارد متر مكعب گاز در رده سوم قرار گرفته است. هر چند با تحريم‌هاي دولت ترامپ و سقوط ۸۵ درصدي صادرات نفت ايران، حجم گاز فلر شده اين كشور كاهش قابل‌توجهي داشته است.
با توسعه فناوري‌هاي انقلابي توليد نفت فشرده در امريكا، حجم گاز فلر شده در اين مناطق رشد چشمگيري داشته است. در سازند پرمين سالانه ۳ تا ۴ ميليارد متر مكعب گاز سوزانده مي‌شود. مجموع گاز فلر شده ايالات متحده ۱۵ميليارد متر‌مكعب اعلام شده است.
*خاورميانه، جهنم گازهاي فلر شده
از ميان ۲۰ كشور داراي بيشترين حجم گاز فلر شده (شامل روسيه، الجزاير، ايران، عراق، آنگولا، ونزوئلا، قطر، نيجريه، ايالات متحده، كويت، اندونزي، قزاقستان، گينه استوايي، ليبي، مكزيك، آذربايجان، برزيل، كنگو، انگلستان و گابن)، شش كشور در خاورميانه و شمال آفريقا قرار دارند.
با وجود عرضه فناوري‌هاي كاهنده حجم گاز بدون مصرف، همچنان در تأسيسات قديمي حجم زيادي از گازهاي همراه مي‌سوزد. فقدان مقررات جهاني و الزام‌آور در كنار عدم ارائه اطلاعات صحيح بر پيچيدگي وضعيت كنوني افزوده است. در پيمان كيوتو بر لزوم كاهش جهاني اين گازهاي سوزانده شده تأكيد شده است.
با وجود محدود بودن حجم گاز فلر شده در كشورهاي توسعه يافته، همچنان در كشورهاي در حال توسعه به دليل فقدان زيرساخت‌ها و دور بودن مراكز توليد و مصرف گاز، سوزاندن گاز يك راهكار رايج به شمار مي‌رود.
در خاورميانه و شمال آفريقا سالانه ۵۰ ميليارد متر مكعب گاز در فلرها سوزانده مي‌شود. بدين ترتيب پس از روسيه و كشورهاي حوزه كاسپين با ۶۰ ميليارد متر مكعب گاز سوزانده شده، اين منطقه در رتبه دوم قرار مي‌گيرد.
در ۱۲سال گذشته، ميزان گاز فلر شده دولت‌هاي عراق، عمان، قطر، عربستان و يمن افزايش داشته و در مقابل در كشورهاي سوريه، ليبي، امارات، مصر و الجزاير شاهد كاهش حجم گاز سوزانده شده بوده‌ايم. اما دلايل سياسي و ناآرامي‌هاي داخلي در كنار كاهش توليد نفت به دليل تحريم‌ها، در اين شرايط تأثيرگذار بوده است.
*اقدامات پيشنهادي
موسسات بين‌المللي پيشنهاد داده‌اند كه از تزريق گاز به ميادين و ايجاد تاسيسات ميني ال ان جي، نيروگاه‌هاي جانبي و انتقال گاز به مناطق مسكوني همجوار براي كاهش ميزان فلرينگ استفاده شود. همچنين تأمين مالي اجراي اين راهكارها يك ضرورت به شمار مي‌رود.
در اكثر قراردادهاي اكتشاف و توليد از ميادين نفت و گاز دنيا، پيمانكاران موظف به تعيين تكليف گازهاي خروجي و بازيافت بخش اعظم آن هستند. مثلاً در داكوتاي شمالي تنها سوزاندن ۱۲ درصد گازهاي همراه مجاز است. هرچند تا پايان فلرينگ در دنيا، راهي طولاني باقي مانده است.
منبع: آژانس بین‌المللی انرژی
چهارشنبه ۸ آبان ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۳۴
کد مطلب: 25109