بررسي امکان بستن تنگه هرمز
تنگه‌اي که باز دارنده نيست
نیسان رفاتی از تحلیل گران مسایل ایران در گروه بحران بین المللی می گوید: ایرانی ها می دانند که اقدامات آنها برای توقف ترانزیت نفت با پاسخ آمریکا و متحدان منطقه ای واشنگتن روبرو خواهد شد.
ميزنفت | تعیین میزان اهمیت تنگه هرمز برای صنعت جهانی نفت دشوار است. این کانال باریک که میان سواحل ایران و کشورهای عربی قرار گرفته تنها ۲۱ مایل عرض داشته و آب های خلیج فارس را از دریای عرب و خلیج عمان جدا می کند. این گذرگاه خاورمیانه را به اقیانوس هند و مسیرهای بین المللی کشتیرانی متصل می کند.
۳۰ درصد نفت صادراتی دنیا از این تنگه کلیدی عبور می کند و در ماه های اخیر حسن روحانی رییس جمهوری ایران تهدید کرده که این آبراه را خواهد بست.
این تهدید برای نخستین بار روی نداده و در گذشته نیز شاهد تهدید رهبران تهران به بستن تنگه هرمز بوده ایم.
پس از تهدید دونالد ترامپ در مورد اعمال تحریم های گسترده علیه خریداران نفت ایران در ماه ژوین گذشته، شاهد این اظهارات از سوی مقامات ایرانی بودیم. هرچند عکس العمل ایران در مورد اظهارات واشنگتن از نگاه کارشناسان مسایل بین المللی دور از انتظار بود.
توییت ترامپ مبنی بر هشدار به ایران در مورد هرگونه تهدید که با حروف بزرگ نوشته شده بود، در رسانه ها بازتاب گسترده ای داشت. در مقابل، روحانی در هفته گذشته اعلام کرد باید نفت بیشتری از خارج تنگه هرمز صادر شود. چرا که تداوم صادرات نفت ایران پس از بسته شدن تنگه هرمز در گروی این اقدام خواهد بود.
روحانی افزود: ساخت پایانه جدید صادرات نفت ایران در جاسک، پیشرفت داشته است. و ادعا کرد هم اکنون بخشی از صدور نفت ایران به جای جزیره خارک از بندر جاسک انجام می گیرد.
روحانی در ادامه اظهارات خود یادآور شد که تا پایان ریاست جمهوری وی در سال ۲۰۲۱ میلادی شاهد کامل شدن تغییر هاب صدور نفت ایران خواهیم بود.
به هر حال در آینده نزدیک شاهد اقدام ایران برای بستن تنگه هرمز نخواهیم بود. ایران بیش از هر چیز خواهان در دست داشتن همه گزینه ها است.
علی علفونه از تحلیل گران مسایل ایران در انستیتوی دولت های عربی خلیج فارس در واشنگتن در گفتگو با البوابه می گوید: پرزیدنت روحانی پیام های متفاوتی در آستانه اجلاس سالانه سازمان ملل متحد در ابتدای پاییز امسال اعلام کرده است. وی از یک سو از آمادگی ایران برای گفتگو مستقیم با دولت ترامپ خبر می دهد و از سوی دیگر تهدید به بستن تنگه هرمز همراه با انتقال هاب صادرات نفت ایران به خارج از خلیج فارس می کند.
در شرایط کنونی به نظر می رسد در نشست نیویورک شاهد دیداری میان رهبران ایالات متحده و ایران نباشیم.
*هرمز، راهبردی ترین تنگه تجاری دنیا
ایران نقشی کلیدی در تامین ثبات تنگه هرمز دارد. اما چگونه این همسایه شمالی هرمز می تواند اقدام به بستن آن کند؟ تنگه هرمز یک گذرگاه کلیدی بین المللی است که با تصمیم یک کشور قابل بسته شدن نیست.
بستن تنگه هرمز در گروی حضور قدرتمند و تهدیدآمیز نیروهای نظامی برای ممانعت از تردد کشتی ها خواهد بود. در گذشته نیز شاهد چنین اتفاقی بوده ایم. در دوره جنگ نفتکش ها همزمان با جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ میلادی شاهد حمله نیروهای عراقی به کشتی های ایران بودیم. این اقدام به دلیل حملات ایران به کشتی های عراقی در ابتدای جنگ انجام گردید. در این جنگ هشت ساله، بسیاری از کشتی های دارای پرچم کشورهای دیگر نیز مورد حمله قرار گرفتند.
جنگ نفتکش ها نمی تواند انتقال نفت از این تنگه را کاملا متوقف کند. اما هزینه های انتقال نفت را با افزایش زیادی روبرو خواهد کرد. در آن دوره، هزینه بیمه نفتکش ها برای عبور از آب های منطقه تا ۴۰۰ درصد افزایش یافت. این شرایط به افزایش قیمت نفت منجر گردید.
اگر بار دیگر شاهد برخوردهای مشابه در آب های خلیج فارس باشیم، به نظر می رسد ایران نمی تواند تردد کشتی ها از تنگه هرمز را کاملا مسدود کند.
از سوی دیگر، بدنه نفتکش های کنونی نسبت به چهار دهه پیش بسیار قوی تر شده و پس از یک حمله نظامی به آسانی شاهد نشت نفت نخواهیم بود.
همچنین روشن است که اقدام عملی ایران در بستن تنگه هرمز، این کشور را به تهدیدی علیه ثبات جهانی انرژی تبدیل می کند.
احمد مجیدیار، مدیر پروژه بررسی ایران در انستیتوی خاورمیانه معتقد است: سخنان روحانی را باید آخرین پیام های ردو بدل شده تهران و واشنگتن و متحدان آمریکا دانست. ایران تصمیم گرفته تا در صورت توقف فروش نفت خود، از تردد نفتکش ها از این آبراه کلیدی جلوگیری کند.
رزمایش ماه گذشته ایران در آب های خلیج فارس حاوی این پیام بود که نیروهای دریایی ایران از توانایی بستن تنگه هرمز در صورت بالا رفتن تنش ها میان ایران و آمریکا برخوردارند. با افزایش تنش ها ممکن است شاهد هر اقدام مخاطره جویانه ای از سوی طرف های درگیر باشیم. ادامه تنش های کنونی نیز از عوامل تاثیرگذار بر افزایش قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی خواهد بود. ایرانی ها می دانند که هرگونه اقدام نظامی آنان با پاسخ آمریکایی ها روبرو خواهد شد. و این شرایط، عاملی بازدارنده محسوب می شود.
نیسان رفاتی از تحلیل گران مسایل ایران در گروه بحران بین المللی می گوید: ایرانی ها می دانند که اقدامات آنها برای توقف ترانزیت نفت با پاسخ آمریکا و متحدان منطقه ای واشنگتن روبرو خواهد شد.
چند کشور عربی در این منطقه مخالف سیاست های ایران هستند و با خریدهای هنگفت نظامی درصدد کمک به تغییر حکومت کنونی ایران هستند. عربستان سعودی به عنوان رقیب منطقه ای ایران و چند دولت عربی منطقه خلیج فارس برای صدور نفت خود وابسته به تردد از تنگه هرمز هستند. ایران بدون یک مبارزه نظامی قادر به بستن تنگه هرمز نخواهد بود. و در مورد آغاز این اقدام از سوی ایران، تردیدهایی جدی وجود دارد.
در شرایط کنونی، ایران تا سال ها باید برای صدور نفت خود از تنگه هرمز استفاده کند. ساخت تاسیسات جدید صدور نفت در سواحل دریای عمان نیز به سال ها زمان نیاز دارد. به هر ترتیب، ایرانی ها با تشدید تحریم های اقتصادی کاخ سفید و کاهش شدید درآمدهای نفتی ممکن است به یک قمار بزرگ دست بزنند. اتفاقی که این آبراه باریک را به یک جبهه نبرد بزرگ تبدیل خواهد کرد.
نویسنده:الیانور بیوور
منبع: البوابه
مترجم: محسن داوری
۳۰ درصد نفت صادراتی دنیا از این تنگه کلیدی عبور می کند و در ماه های اخیر حسن روحانی رییس جمهوری ایران تهدید کرده که این آبراه را خواهد بست.
این تهدید برای نخستین بار روی نداده و در گذشته نیز شاهد تهدید رهبران تهران به بستن تنگه هرمز بوده ایم.
پس از تهدید دونالد ترامپ در مورد اعمال تحریم های گسترده علیه خریداران نفت ایران در ماه ژوین گذشته، شاهد این اظهارات از سوی مقامات ایرانی بودیم. هرچند عکس العمل ایران در مورد اظهارات واشنگتن از نگاه کارشناسان مسایل بین المللی دور از انتظار بود.
توییت ترامپ مبنی بر هشدار به ایران در مورد هرگونه تهدید که با حروف بزرگ نوشته شده بود، در رسانه ها بازتاب گسترده ای داشت. در مقابل، روحانی در هفته گذشته اعلام کرد باید نفت بیشتری از خارج تنگه هرمز صادر شود. چرا که تداوم صادرات نفت ایران پس از بسته شدن تنگه هرمز در گروی این اقدام خواهد بود.
روحانی افزود: ساخت پایانه جدید صادرات نفت ایران در جاسک، پیشرفت داشته است. و ادعا کرد هم اکنون بخشی از صدور نفت ایران به جای جزیره خارک از بندر جاسک انجام می گیرد.
روحانی در ادامه اظهارات خود یادآور شد که تا پایان ریاست جمهوری وی در سال ۲۰۲۱ میلادی شاهد کامل شدن تغییر هاب صدور نفت ایران خواهیم بود.
به هر حال در آینده نزدیک شاهد اقدام ایران برای بستن تنگه هرمز نخواهیم بود. ایران بیش از هر چیز خواهان در دست داشتن همه گزینه ها است.
علی علفونه از تحلیل گران مسایل ایران در انستیتوی دولت های عربی خلیج فارس در واشنگتن در گفتگو با البوابه می گوید: پرزیدنت روحانی پیام های متفاوتی در آستانه اجلاس سالانه سازمان ملل متحد در ابتدای پاییز امسال اعلام کرده است. وی از یک سو از آمادگی ایران برای گفتگو مستقیم با دولت ترامپ خبر می دهد و از سوی دیگر تهدید به بستن تنگه هرمز همراه با انتقال هاب صادرات نفت ایران به خارج از خلیج فارس می کند.
در شرایط کنونی به نظر می رسد در نشست نیویورک شاهد دیداری میان رهبران ایالات متحده و ایران نباشیم.
*هرمز، راهبردی ترین تنگه تجاری دنیا
ایران نقشی کلیدی در تامین ثبات تنگه هرمز دارد. اما چگونه این همسایه شمالی هرمز می تواند اقدام به بستن آن کند؟ تنگه هرمز یک گذرگاه کلیدی بین المللی است که با تصمیم یک کشور قابل بسته شدن نیست.
بستن تنگه هرمز در گروی حضور قدرتمند و تهدیدآمیز نیروهای نظامی برای ممانعت از تردد کشتی ها خواهد بود. در گذشته نیز شاهد چنین اتفاقی بوده ایم. در دوره جنگ نفتکش ها همزمان با جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ میلادی شاهد حمله نیروهای عراقی به کشتی های ایران بودیم. این اقدام به دلیل حملات ایران به کشتی های عراقی در ابتدای جنگ انجام گردید. در این جنگ هشت ساله، بسیاری از کشتی های دارای پرچم کشورهای دیگر نیز مورد حمله قرار گرفتند.
جنگ نفتکش ها نمی تواند انتقال نفت از این تنگه را کاملا متوقف کند. اما هزینه های انتقال نفت را با افزایش زیادی روبرو خواهد کرد. در آن دوره، هزینه بیمه نفتکش ها برای عبور از آب های منطقه تا ۴۰۰ درصد افزایش یافت. این شرایط به افزایش قیمت نفت منجر گردید.
اگر بار دیگر شاهد برخوردهای مشابه در آب های خلیج فارس باشیم، به نظر می رسد ایران نمی تواند تردد کشتی ها از تنگه هرمز را کاملا مسدود کند.
از سوی دیگر، بدنه نفتکش های کنونی نسبت به چهار دهه پیش بسیار قوی تر شده و پس از یک حمله نظامی به آسانی شاهد نشت نفت نخواهیم بود.
همچنین روشن است که اقدام عملی ایران در بستن تنگه هرمز، این کشور را به تهدیدی علیه ثبات جهانی انرژی تبدیل می کند.
احمد مجیدیار، مدیر پروژه بررسی ایران در انستیتوی خاورمیانه معتقد است: سخنان روحانی را باید آخرین پیام های ردو بدل شده تهران و واشنگتن و متحدان آمریکا دانست. ایران تصمیم گرفته تا در صورت توقف فروش نفت خود، از تردد نفتکش ها از این آبراه کلیدی جلوگیری کند.
رزمایش ماه گذشته ایران در آب های خلیج فارس حاوی این پیام بود که نیروهای دریایی ایران از توانایی بستن تنگه هرمز در صورت بالا رفتن تنش ها میان ایران و آمریکا برخوردارند. با افزایش تنش ها ممکن است شاهد هر اقدام مخاطره جویانه ای از سوی طرف های درگیر باشیم. ادامه تنش های کنونی نیز از عوامل تاثیرگذار بر افزایش قیمت طلای سیاه در بازارهای جهانی خواهد بود. ایرانی ها می دانند که هرگونه اقدام نظامی آنان با پاسخ آمریکایی ها روبرو خواهد شد. و این شرایط، عاملی بازدارنده محسوب می شود.
نیسان رفاتی از تحلیل گران مسایل ایران در گروه بحران بین المللی می گوید: ایرانی ها می دانند که اقدامات آنها برای توقف ترانزیت نفت با پاسخ آمریکا و متحدان منطقه ای واشنگتن روبرو خواهد شد.
چند کشور عربی در این منطقه مخالف سیاست های ایران هستند و با خریدهای هنگفت نظامی درصدد کمک به تغییر حکومت کنونی ایران هستند. عربستان سعودی به عنوان رقیب منطقه ای ایران و چند دولت عربی منطقه خلیج فارس برای صدور نفت خود وابسته به تردد از تنگه هرمز هستند. ایران بدون یک مبارزه نظامی قادر به بستن تنگه هرمز نخواهد بود. و در مورد آغاز این اقدام از سوی ایران، تردیدهایی جدی وجود دارد.
در شرایط کنونی، ایران تا سال ها باید برای صدور نفت خود از تنگه هرمز استفاده کند. ساخت تاسیسات جدید صدور نفت در سواحل دریای عمان نیز به سال ها زمان نیاز دارد. به هر ترتیب، ایرانی ها با تشدید تحریم های اقتصادی کاخ سفید و کاهش شدید درآمدهای نفتی ممکن است به یک قمار بزرگ دست بزنند. اتفاقی که این آبراه باریک را به یک جبهه نبرد بزرگ تبدیل خواهد کرد.
نویسنده:الیانور بیوور
منبع: البوابه
مترجم: محسن داوری
شنبه ۱۷ شهريور ۱۳۹۷ ساعت ۰۹:۱۸
کد مطلب: 21871