ميزنفت/ صنعت نفت در حال پشت سر گذاشتن دشوارترین روزهای خود پس رکود اواسط دهه 1980 میلادی است. در سه سال گذشته، با کاهش حجم پروژههای در دست توسعه، شاهد شرایط ناگواری بودهایم. ریسک کنونی پروژههای صنعت نفت باعث شده تا توانایی اجرای طرحهای بزرگ و پیچیده محدود شود و بسیاری از ماهرترین و باتجربه ترین کارکنان شاغل، این صنعت را ترک کنند. به هر حال، این شرایط دشوار برای نخستین بار در صنعت نفت دنیای ما پدید نیامده است. هرچند شرایط کنونی، تفاوتهایی دارد.
*ظهور نسل جدید کارکنان نفتی
علاوه بر کاهش سبد سرمایه گذاری، دلایل دیگری نیز در خروج کارکنان توانمند از صنعت نفت وجود دارد. این صنعت در حال تغییر نسل کارکنان شاغل بوده و از سال ها پیش در مورد آن شاهد گفتگوهای زیادی در رسانهها بوده ایم. هزاران نفر از متخصصان صنعت نفت در حال بازنشسته شدن و خروج از صنعت نفت برای همیشه هستند. شرکتهای نفتی تلاش میکنند تا تجارب و دانش این افراد مستند شده و به نسل بعدی منتقل شود. همه ما معتقدیم که صنعت نفت در مدیریت روابط عمومی و ارایه تصویری کامل از خود، ضعفهای زیادی داشته است. نسل جدید، حساسیت بالایی نسبت به مسایل زیست محیطی و اجتماعی دارد. بسیاری از آنها با این دغدغه روبرو هستند که چرا باید در صنعتی مشغول به کار شوند که چندان توجهی به مسائل زیست محیطی ندارد.
در مجموع این عوامل نگرانیهایی در مورد توانمندیهای آینده صنعت نفت و وضعیت آن پس از بهبود شرایط اقتصادی پدید آورده است. به همین دلیل مدیران و کارشناسان صنعت نفت باید این مسائل را مورد تحلیل و بررسی همه جانبه قرار دهند.
*تغییر آغاز می شود
همه ساله در کنگره اروپایی انجمن مهندسان نفت، مدیران و تصمیم گیران این صنعت گرد هم میآیند و به بحث و بررسی مسائل کلیدی صنعت نفت میپردازند. حاضران در این کنگره تلاش میکنند تا پاسخهای مناسبی برای پرسشهای مطرح شده بیابند. در خصوص کارکان مستعد آینده نیز همواره شاهد نظرات متفاوتی در مورد آن هستیم. جذب، توانمندسازی و مدیریت کارکنان مستعد و توانمند میتواند مزیت رقابتی یک شرکت در شرایط رقابتی بازار نفت تلقی شود. من معتقدم شرکتهای نفتی باید درک بهتری از تواناییهای مورد نیاز این صنعت در آینده به دست آورند. این کار در کنار توسعه تواناییهای فنی و مهندسی آنان ضروری است.
سیمای امروز صنعت نفت نشان دهنده صنعتی پیشرفته و حامی محیط زیست و کاملا متفاوت با دهههای گذشته آن است. دانستن مهارتهای دیحیتال و توانایی مدیریت انبوه داده ها، یک ضرورت محسوب شده و این راه همچنان ادامه دارد.
نسل جدید فارغ التحصیلان دانشگاهها، علاقه زیادی به کار در محیطهای چالش برانگیز داشته و از مهارتهای دیجیتال مناسبی برخوردارند که یک مزیت به شمار میرود. با تلفیق دانشهای قدیم و جدید میتوان راهکارهای نوینی برای دیجیتالی شدن و اتوماسیون یافت تا بهره وری افزایش و هزینهها کاهش یابد.
اهمیت نیروی انسانی به عنوان مزیت رقابتی صنعت نفت در حال افزایش تدریجی است. راهبردهای انتخاب، آموزش حفظ و توسعه توانمندیهای آنان از اهمیت بالایی در برنامههای مدیریت کارکنان غولهای نفتی برخوردار است. کار کردن در بازارهای جهانی نیازمند کارکنان متخصص و توانمند و آشنا با کار در سطح بین المللی است. در دنیای جدید هیچ کس به شغل خود برای همیشه دل نبسته است. کارفرمایان نیز این نکته را کم و بیش دریافته اند. حق جابجایی محل کار و یا فعالیت در صنایع دیگر در دنیای امروز پذیرفته شده است. کارشناسان معتقدند مراحل استخدام کارکنان باید انعطاف بیشتری داشته باشد. از سوی دیگر با سقوط قیمت نفت، بهینه سازی هزینه ها و متعادل نمودن آن با درآمدها از اهمیت بیشتری برخوردار گردیده است.
دوره رکود کنونی، نتایج دردناک بسیاری را به همراه داشته است. اما عدم بررسی همه جانبه شرایط کنونی نتایج بدتری را به همراه خواهد آورد.
امروزه واقعیتهای جدیدی در برابر صنعت نفت قرار گرفته است. مدیریت اثربخش در گروی بهره گیری از فرصتها و گذار از موانع و چالشهاست. بی تردید، آینده پایدار با رویکردهای امروز ما شکل خواهد گرفت. فردا چندان دور نیست.
نویسنده: دیوید کلارک
مترجم: محسن داوری
منبع: ماهنامه EP