اسم رمز:«نقشه یک میلیارد دلاری»

به گزارش «ميزنفت»، شبکه خبری فرانس ۲۴ در برنامه ای با عنوان «جاسوسی اقتصادی» به اتفاقات پشت پرده جهانی شدن اقتصاد پرداخت و اعلام کرد شرکت های چند ملیتی غربی در چارچوب طرحی به نام«نقشه یک میلیاردی» به دنبال بهره برداری بیشتر از منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی قاره آفریقا هستند.

شاید همه اسم«جزیره گنج» اثر رابرت لویی بالفور استیونسُن را شنیده باشید. اما اکنون بانک جهانی است که به دنبال چنین جزیره است و این جزیره گنج را در منابع طبیعی قاره آفریقا یافته است.
 
این بانک به همین منظور طرحی به نام «نقشه یک میلیارد دلاری» مطرح کرده است تا افراد را به شناسایی منابع طبیعی آفریقا تشویق کند. بانک جهانی می خواهد با این کار منابع طبیعی و ثروت های طبیعی این قاره را در اختیار بازار و شرکت های چند ملیتی قرار دهد. 

البته بانک جهانی برای این اقدام خود توجیهاتی دارد. این نهاد مالی برآمده از توافقات برتون وودز استدلال می کند اگر منابع طبیعی و ثروت های زیر زمینی آفریقا شناسایی و به بهره برداری برسد برای خود مردم آفریقا نیز خوب است و این گونه آنها به ثروت های زیادی خواهند رسید. 

اینکه کشورهای غربی همیشه به ثروت های قاره آفریقا چشم دوخته اند چیز تازه ای نیست بلکه قدمت آن به دوران استعماری بر می گردد. کشورهای غربی به ویژه انگلیس و فرانسه در همین راستا به استعمار سرزمین های قاره آفریقا پرداختند و مناطق آن را بین خود تقسیم کردند. اما با توجه به آنکه در آن زمان فناوری ها تا حد الان پیشرفت نکرده بود نتوانستند همه این منابع را شناسایی و بهره برداری کنند. 

این طرح جدید که توسط بانک جهانی با مشارکت اتحادیه آفریقا تدوین و ارائه شده قرار است تا ۱۰ سال دیگر تصویری دقیقی از محل منابع طبیعی آفریقا به دست دهد. 

فرانس ۲۴ افزود: کسی که در صدر این طرح قرار دارد پائولو دو سا نام دارد. وی که ریاست بخش گاز طبیعی و معادن بانک جهانی را بر عهده دارد در این باره می گوید با تدوین این نقشه ، کشورهای آفریقایی نیز می توانند منابع درآمد خود را تقویت کنند. 

وی در همین باره می گوید متاسفانه امروز بیشتر دولت های آفریقایی نمی دانند در زیر سرزمین هایی که بر روی آن قرار گرفته اند چه ثروت هایی نهفته است. اگرشناخت درستی از منابع طبیعی و ثروت های زیر زمینی کشورهای آفریقا به دست آید دولت های آفریقایی می توانند در بستن قرار داد با شرکت های پیمانکار دست بالا را بگیرند و به هر قیمت تن ندهند.
برای تدوین این نقشه باید میلیون ها و شاید صدها میلیون دلار هزینه شود و به همین علت بانک جهانی نام نقشه یک میلیارد دلاری را برای آن برگزیده است. 

پائولو دو سا می گوید اینکه نام نقشه یک میلیاردی برای این طرح برگزیده شده است هرگز به معنای آن نیست که ارزش ثروت های طبیعی آفریقا یک میلیارد دلار است بلکه برعکس ارزش منابع زیر زمینی آفریقا به هزاران میلیارد دلار می رسد. این طرح، نقشه یک میلیارد دلاری نام گرفته است چون قرار است تا پنج سال آینده، حدود یک میلیارد دلار صرف تدوین نقشه منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی سرشماری شده قاره آفریقا شود. 

هدف کلی تر این طرح،آن است که پژوهش و اکتشافات زمین شناسی به مرزها محدود نشود بلکه در دیگر مناطقی که ثروت های طبیعی وجود دارد نیز این ثروت ها کشف و بهره برداری شود. به همین منظور و به باور بانک جهانی،باید سازمانی فراتر از کشورها تشکیل شود و شرکای مالی ،هزینه های مورد نیاز اکتشاف و به بهره برداری رساندن این منابع زیر زمینی را تامین کنند. 

فرانس ۲۴ در ادامه پرسید حالا پرسشی که در اینجا مطرح می شود اینکه چرا سازمانی فراتر از کشورها باید برای اکتشاف و بهره برداری از منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی قاره آفریقا تشکیل شود؟ آیا خود کشورهای آفریقایی توانایی و لیاقت انجام این کار را ندارند. 

البته اینکه آفریقا در زمینه سرمایه گذاری نسبت به دیگر مناطق جهان به شدت عقب افتاده است شکی نیست. واقعیت تلخی که در اینجا وجود داردآنکه امروز برای بهره برداری از منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی در هر یک کلیومتر مربع تنها پنج دلار سرمایه گذاری می شود حال آنکه، رقم همین تناسب در کانادا، استرالیا، و آمریکای لاتین ۶۵ دلار است. 

با توجه به این واقعیات پرسشی دیگری که مطرح می شود اینکه اگر قرار است در چارچوب این طرح، برای اکتشاف و بهره برداری از منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی قاره آفریقا سرمایه گذاری بیشتری انجام گیرد، آیا برای کشورهای این قاره فرصتی مغتنم است یا شگردی برای چپاول بیشتر منابع آنهاست. 

آنری -برنار سولینیک -لوکومپت کارشناس بخش آفریقای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در این باره می گوید این طرح، فرصتی را پیش روی کشورهای آفریقایی قرار می دهد تا بهتر از منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی شان استفاده کنند. وی می گوید کشورهای آفریقایی نباید از این طرح واهمه داشته باشند. مردم باید بدانند صرف وجود این منابع نباید نگران کننده باشد. نگران کننده سوء مدیریت و سیاست های بد دولت های حاکم بر کشورهایشان است.
 
موضوع نگران کننده دیگری که در این باره وجود دارد اینکه تاکنون فقط سیاستمداران و حاکمان بر آفریقا و شرکت های چند ملیتی از منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی قاره آفریقا بهره برده اند و مردم فقیر این قاره کاملا از آن بی بهره بوده اند. در نتیجه حالا که قرار است منابع زیر زمینی و ثروت های طبیعی قاره آفریقا بیشتربه بهره برداری برسد آیا بازهم حاکمان و شرکت های چند ملیتی ثروتمندتر می شوند و مردم فقیر آفریقا بیش از پیش در فقر خود گرفتار خواهند ماند؟

يکشنبه ۱۷ خرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۲:۲۲