سقوط قیمت نفت چه دلایلی دارد؟
درحالی که قیمت نفت طی ماه های اخیر نصف شده است افزایش تولید نفت شیل آمریکا، کند شدن رشد اقتصاد چین و نقش اسرارآمیز عربستان از جمله دلایل این موضوع عنوان می شود.
به گزارش «ميزنفت»"، پایگاه اینترنتی سوشالیست ورکر طی گزارشی نوشت: جهان سرمایه‌داری در حالی وارد سال ۲۰۱۵ می شود که پس از گذشت ۷ سال از شروع بحران اقتصادی جهانی، همچنان با بلاتکلیفی مواجه است.
دلایل زیادی برای این بلاتکلیفی وجود دارد که از جمله می توان به رکود در حوزه یورو، فشار بدهی ها بر سیستم مالی آسیب دیده، کاهش رشد چین و دیگر «اقتصادهای در حال ظهور» اشاره کرد. اما شوخی جدید، درباره قیمت نفت است.
در ابتدای ماه ژانویه قیمت نفت برنت به ۵۶ دلار و ۴۲ سنت در هر بشکه رسید. در ژوئن سال گذشته، قیمت نفت برنت بیش از ۱۱۰ دلار بود. ابهامات فراوانی در مورد علت ها و تاثیرات این سقوط شدید قیمت نفت وجود دارد.
برخی عوامل کاملا روشن هستند. عرضه نفت به دلیل تولید نفت شیل در آمریکا افزایش یافته است. در عین حال، تقاضا برای انرژی در حال کاهش یافتن است. سرعت گرفتن رشد اقتصادی چین، قیمت نفت، گاز و سایر مواد خام را افزایش داده بود. اما اکنون با کاهش رشد اقتصادی چین، اشتها برای خرید انرژی نیز فروکش کرده است.
نکته اسرارآمیز تر نقشی است که عربستان ایفا می کند. آمریکا اکنون بزرگترین تولید کننده نفت در جهان است، اما عربستان ۲۵ درصد ذخایر نفتی، ۸۵ درصد ظرفیت تولید مازاد جهان را در اختیار دارد و هزینه تولید نفت در این کشور بسیار پایین است.
در ماه نوامبر، اوپک با اصرار عربستان تصمیم گرفت میزان تولید خود را در سطح ۳۰ میلیون بشکه در روز حفظ کند. این برای کشورهایی نظیر ایران و ونزوئلا که برای برقراری توازن در بودجه شان نیاز به تولید نفت در بیشترین حد ممکن دارند، تصمیمی مناسب نبود.
در گذشته عربستان برای جلوگیری از کاهش قیمت نفت، تولید را کاهش می داد. اما اکنون این کشور با دارا بودن ۵۹۱ میلیارد پوند ذخایر ارزی، عجله ای برای افزایش قیمت ها ندارد.
این احتمال مطرح است که تولید نفت شیل به معنای از دست رفتن کنترل عربستان بر قیمت نفت باشد. برخی دیگر استدلال می کنند که خاندان سعودی از کاهش قیمت نفت و آسیب دیدن ایران، رقیب منطقه ای اش خشنود است.
اما در آستانه کریسمس، علی النعیمی، وزیر نفت عربستان در مصاحبه ای تاکید کرد که انگیزه عربستان اقتصادی است. وی گفت: «آیا این منطقی است که یک تولید کننده با هزینه پایین نفت تولید خود را پایین بیاورد، در حالی که تولید کننده های با هزینه بالا به تولید خود ادامه می دهند؟»
به بیان دیگر، عربستان در حال هدف قرار دادن آمریکا و دیگر تولید کنندگان نفت با هزینه بالاست. به طور کلی افزایش قیمت نفت از سال ۲۰۰۵، موجب شده است تا تولید برای شرکت ها با سرمایه گذاری هنگفت در صنعت تولید شیل، صرفه اقتصادی بیابد.
النعیمی افزود: «کشورهایی که نفت را با هزینه پایین تولید می کنند شایستگی دارا شدن سهم از بازار را دارند.» وی در حقیقت می خواهد با کاهش دادن قیمت، رقبای پرهزینه خود را از میدان به در کند و تفوق خود بر بازار را مجددا برقرار نماید.
تاثیرات کاهش قیمت نفت نیز مبهم هستند. افت قیمت ها منجر به تعدیل نیرو در شرکت های فعال در زمینه انرژی در امریکا شده است.
روسیه، سومین تولید کننده بزرگ نفت جهان که قبلا از تحریم های غرب آسیب دیده بود، از افت قیمت نفت ضربه بیشتری را متحمل شده است.
کاهش قیمت نفت می تواند اقتصاد برخی کشورها را دچار رکود سازد، همان اتفاقی که برای ژاپن در اوایل دهه ۱۹۹۰ افتاد. افت قیمت نفت همچنین می تواند به برقراری تعادل به سود کاهش تورم موثر باشد.
اقتصاد آمریکا با رشد اقتصادی نسبتا سریع احتمالا به اندازه کافی قوی نخواهد بود که بتواند کل اقتصاد جهانی را به سوی رشد بکشاند. بنابراین ترمیم اقتصادی واقعی همچنان گریزان تر از هر زمان دیگری است.
دلایل زیادی برای این بلاتکلیفی وجود دارد که از جمله می توان به رکود در حوزه یورو، فشار بدهی ها بر سیستم مالی آسیب دیده، کاهش رشد چین و دیگر «اقتصادهای در حال ظهور» اشاره کرد. اما شوخی جدید، درباره قیمت نفت است.
در ابتدای ماه ژانویه قیمت نفت برنت به ۵۶ دلار و ۴۲ سنت در هر بشکه رسید. در ژوئن سال گذشته، قیمت نفت برنت بیش از ۱۱۰ دلار بود. ابهامات فراوانی در مورد علت ها و تاثیرات این سقوط شدید قیمت نفت وجود دارد.
برخی عوامل کاملا روشن هستند. عرضه نفت به دلیل تولید نفت شیل در آمریکا افزایش یافته است. در عین حال، تقاضا برای انرژی در حال کاهش یافتن است. سرعت گرفتن رشد اقتصادی چین، قیمت نفت، گاز و سایر مواد خام را افزایش داده بود. اما اکنون با کاهش رشد اقتصادی چین، اشتها برای خرید انرژی نیز فروکش کرده است.
نکته اسرارآمیز تر نقشی است که عربستان ایفا می کند. آمریکا اکنون بزرگترین تولید کننده نفت در جهان است، اما عربستان ۲۵ درصد ذخایر نفتی، ۸۵ درصد ظرفیت تولید مازاد جهان را در اختیار دارد و هزینه تولید نفت در این کشور بسیار پایین است.
در ماه نوامبر، اوپک با اصرار عربستان تصمیم گرفت میزان تولید خود را در سطح ۳۰ میلیون بشکه در روز حفظ کند. این برای کشورهایی نظیر ایران و ونزوئلا که برای برقراری توازن در بودجه شان نیاز به تولید نفت در بیشترین حد ممکن دارند، تصمیمی مناسب نبود.
در گذشته عربستان برای جلوگیری از کاهش قیمت نفت، تولید را کاهش می داد. اما اکنون این کشور با دارا بودن ۵۹۱ میلیارد پوند ذخایر ارزی، عجله ای برای افزایش قیمت ها ندارد.
این احتمال مطرح است که تولید نفت شیل به معنای از دست رفتن کنترل عربستان بر قیمت نفت باشد. برخی دیگر استدلال می کنند که خاندان سعودی از کاهش قیمت نفت و آسیب دیدن ایران، رقیب منطقه ای اش خشنود است.
اما در آستانه کریسمس، علی النعیمی، وزیر نفت عربستان در مصاحبه ای تاکید کرد که انگیزه عربستان اقتصادی است. وی گفت: «آیا این منطقی است که یک تولید کننده با هزینه پایین نفت تولید خود را پایین بیاورد، در حالی که تولید کننده های با هزینه بالا به تولید خود ادامه می دهند؟»
به بیان دیگر، عربستان در حال هدف قرار دادن آمریکا و دیگر تولید کنندگان نفت با هزینه بالاست. به طور کلی افزایش قیمت نفت از سال ۲۰۰۵، موجب شده است تا تولید برای شرکت ها با سرمایه گذاری هنگفت در صنعت تولید شیل، صرفه اقتصادی بیابد.
النعیمی افزود: «کشورهایی که نفت را با هزینه پایین تولید می کنند شایستگی دارا شدن سهم از بازار را دارند.» وی در حقیقت می خواهد با کاهش دادن قیمت، رقبای پرهزینه خود را از میدان به در کند و تفوق خود بر بازار را مجددا برقرار نماید.
تاثیرات کاهش قیمت نفت نیز مبهم هستند. افت قیمت ها منجر به تعدیل نیرو در شرکت های فعال در زمینه انرژی در امریکا شده است.
روسیه، سومین تولید کننده بزرگ نفت جهان که قبلا از تحریم های غرب آسیب دیده بود، از افت قیمت نفت ضربه بیشتری را متحمل شده است.
کاهش قیمت نفت می تواند اقتصاد برخی کشورها را دچار رکود سازد، همان اتفاقی که برای ژاپن در اوایل دهه ۱۹۹۰ افتاد. افت قیمت نفت همچنین می تواند به برقراری تعادل به سود کاهش تورم موثر باشد.
اقتصاد آمریکا با رشد اقتصادی نسبتا سریع احتمالا به اندازه کافی قوی نخواهد بود که بتواند کل اقتصاد جهانی را به سوی رشد بکشاند. بنابراین ترمیم اقتصادی واقعی همچنان گریزان تر از هر زمان دیگری است.
چهارشنبه ۱۷ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۳۸
کد مطلب: 4635