به گزارش میز نفت، دونالد ترامپ روز دوشنبه گذشته بهعنوان چهل و هفتمین رئیسجمهور آمریکا سوگند یاد کرد و دومین دوره ریاستجمهوری وی آغاز شد. ایران و نیروهای نیابتی آن، کشورهای عربی مانند سوریه و عراق، متحدان غربی آمریکا و سازمانهای بینالمللی همگی بهدقت در حال مشاهده هستند تا ببینند دولت او این بار چه خواهد آورد.
ایران و نیروهای نیابتیاش
هفته گذشته بلومبرگ گزارش داد که مشاوران ترامپ بازگشت به استراتژی فشار حداکثری بر ایران را توصیه کردند که صادرات نفت ایران را در دوره اول ریاستجمهوری او به میزان قابلتوجهی کاهش داد.
در بسته تحریمی جامع، بازیگران کلیدی صنعت نفت را هدف قرار میدهد. به گفته منابع نزدیک به چهل و هفتمین رئیسجمهور، این تحریمها ممکن است از فوریه به اجرا گذاشته شود.
در زمینه تحریمها، مقامات ایرانی به همتایان اروپایی خود هشدار دادند که اگر مکانیسم «بازگشت سریع» فعال شود - تحریمهای قابلتوجهی که میتوانند با نزدیکشدن ایران به توانایی تسلیحات هستهای اعمال شوند - بلافاصله از معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای خارج خواهند شد.
العربیه هفته گذشته گزارش داد که اسرائیل تصمیم دارد در ماههای آینده به تأسیسات هستهای ایران حمله کند. یک دیپلمات ارشد اروپایی به روزنامه گفت که هنوز مشخص نیست که آیا ایالات متحده در این عملیات شرکت خواهد کرد یا خیر.
این در حالی است که ایران در دو هفته گذشته رزمایشهای دفاع در برابر حملات هوایی به تأسیسات هستهای خود در نطنز و فردو را انجام داده است. ایران میگوید آسیبهای ناشی از حملات قبلی اسرائیل به سامانههای پدافند هوایی را ترمیم کرده و قابلیتهای دفاعی جدیدی به آن اضافه کرده است.
فلسطینیها و نگاه به آینده
موسی ابومرزوق، رئیس روابط بینالملل حماس، آمادگی سازمان خود را برای تعامل با آمریکا و دستیابی به تفاهم "در مورد همه مسائل" اعلام کرد. اینکه آیا این اظهارات بیانگر موضع رسمی حماس است یا خیر هنوز مشخص نیست.
ابومرزوق در مصاحبهای با نیویورکتایمز، دونالد ترامپ را یک رئیسجمهور جدی توصیف کرد و اظهار داشت: «ترامپ باید برای پایاندادن به جنگ اعتبار داشته باشد» و از تصمیم استیو ویتکاف، فرستاده جدید آمریکا در خاورمیانه برای بازدید از غزه استقبال کرد.
وی توضیح داد: "ویتکاف میتواند بیاید مردم را ببیند و سعی کند احساسات و خواستههای آنها را درک کند تا سیاست آمریکا منعکسکننده منافع همه طرفها باشد، نه فقط یک دیدگاه."
عیدروس الزبیدی، معاون شورای رهبری ریاستجمهوری یمن - که مخالف حوثیها است و از سوی سازمان ملل به رسمیت شناخته شده است - اخیراً استدلال کرد که حملات هوایی بهتنهایی علیه حوثیها کافی نیست و عملیات زمینی ضروری است.
او از بازگشت ترامپ به کاخ سفید استقبال کرد و به رویترز گفت که رهبری قدرتمند ترامپ و چگونگی بهکارگیری نیروی نظامی بهشدت با رویکرد دولت بایدن در تضاد است. رویکردی که او ادعا میکند به حوثیها اجازه میدهد قدرت را تحکیم کرده و به فراتر از مرزهای یمن گسترش دهند.
الزبیدی در مجمع جهانی اقتصاد در داووس سوئیس گفت: ما سیاست ترامپ را تحسین میکنیم و از آن حمایت میکنیم.
الزبیدی بر نیاز به یک راهبرد هماهنگ بینالمللی، منطقهای و محلی تحت رهبری ایالات متحده برای تضعیف حوثیها و پایاندادن به حملات آنها به کشتیرانی دریای سرخ تأکید کرد.
حوثیها در هفتههای اخیر حملات خود را کاهش داده و اعلام کردند که فقط کشتیهای اسرائیلی را هدف قرار خواهند داد و این ادعا، انگیزه ترامپ برای حمله به آنها را به طور قابلتوجهی کاهش داد. رهبر حوثیها اعلام کرد که در صورت دائمی شدن آتشبس اسرائیل و حماس، حملات به کشتیهای اسرائیلی را نیز متوقف خواهند کرد.
از سوی دیگر، اسرائیل ابراز نگرانی کرده است که استقرار ارتش لبنان در منطقه لیتانی - بهمنظور جلوگیری از بازگشت و کنترل حزبالله همانطور که لبنان در توافق آتشبس وعده داده بود - بسیار کند پیش میرود و حضور اسرائیل بیش از ۶۰ روز توافق شده را ضروری میکند.
کابینه ترامپ به هر دو طرف فشار میآورد تا به این توافقها احترام بگذارند و با اهداف اعلام شده اسرائیل مخالفت میکنند.
آموس هوخشتاین، فرستاده دولت بایدن، به جوزف عون، رئیسجمهور جدید لبنان اطمینان داد که اسرائیل از شرایط پیروی خواهد کرد.
نعیم قاسم دبیرکل حزبالله لبنان در اوایل هفته گذشته اعلام کرد: مقاومت لبنان با حفظ قدرت، آمادگی و وفاداری خود به خون شهدا برای آزادی سرزمین و فلسطین، از پروژه آمریکایی - اسرائیلی مصون خواهد ماند. برخی در لبنان امیدوارند ترامپ موضعی جنگطلبانه در قبال حزبالله اتخاذ کند.
کشورهای عرب چه می گویند؟
دخالت آمریکا در سوریه در سه دولت قبل از دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، منعکسکننده الگوی گستردهتری از کاهش تعامل آمریکا در خاورمیانه بود که مشخصه آن مداخله نظامی محدود است.
در دور دوم ریاستجمهوری ترامپ، پس از برکناری اسد، مداخله اساسی آمریکا در سوریه بعید به نظر میرسد، همانطور که سخنان خود رئیسجمهور جدید نشان میدهد: "این مبارزه ما نیست". تمجید او از مدیریت اردوغان رئیسجمهور ترکیه در سوریه نیز در همین راستا است.
حلقه درونی ترامپ از برنامههای دولت بایدن برای حذف حیات تحریر الشام، سازمان شورشی کنترل سوریه، از فهرست سازمانهای تروریستی ابراز نارضایتی کرده است.
اسرائیل منافع راهبردی آشکاری در ادامه حضور آمریکا در سوریه دارد و ترامپ بعید است اقداماتی انجام دهد که این موضع را تضعیف کند. علاوه بر این، حتی اگر ترامپ رویکرد انزواگرایانهای را دنبال کند و به دنبال خروج همه نیروهای آمریکایی از سوریه باشد، ممکن است با مقاومت پنتاگون و کنگره مواجه شود - مشابه دوره اول ریاستجمهوریاش، زمانی که فشار داخلی او را به حفظ حضور آمریکا در شمال سوریه سوق داد.
محمد السودانی، نخستوزیر عراق با ابراز علاقه به گسترش همکاری با ایالات متحده، تصریح کرد: ما به روابط راهبردی با آمریکا متعهد بوده و به دنبال تقویت هماهنگی امنیتی و اقتصادی با واشنگتن هستیم.
تیم ترامپ اخیراً با مقامات عراقی تعامل داشته و هشدار داده است که ادامه پرتاب پهبادها به سمت اسرائیل یا معاملات انرژی، قاچاق و پولشویی با ایران موجب تحریمها خواهد شد. ارزیابیهای اخیر نشان میدهد که دولت عراق به دلیل نگرانیهای مربوط به ترامپ محتاطتر شده است، اگرچه هماهنگی مخفیانه آنان با ایران ادامه دارد.
نویسنده: میکور ریشون
منبع: اسراییل هیوم
مترجم: محسن داوری شنبه ۶ بهمن ۱۴۰۳ ساعت ۱۰:۱۶