به گزارش میز نفت ، آذر سال گذشته بود که وزارت نفت قرارداد سوآپ گاز را با ترکمنستان امضا کرد؛ قراردادی که سالانه بین 1.5 تا 2 میلیارد مترمکعب گاز ترکمنها را از طریق ایران به آذربایجان میرساند. وزارت نفت در همان روزها، احیای قرارداد سوآپ با ترکمنستان را که در دولت گذشته متوقف شده بود، یک دستاورد بزرگ در حوزه دیپلماسی انرژی و افزایش همکاریهای با کشورهای همسایه نامید.
طبق این قرارداد، ایران بابت حق سوآپ 20 درصد از گاز سوآپ شده را برداشت کرده و به شبکه خانگی تزریق میکرد که این رقم در بالاترین میزان خود، 400 میلیون مترمکعب در سال برآورد میشود؛ در روزش میشود 1.1 میلیون مترمکعب که بهاندازه مصرف یک روز محلات تهران هم نمیشود.
حالا در سفر اخیر اوجی به باکو، توافق شده که این رقم دو برابر شده و در سقف خود به 4 میلیارد مترمکعب در سال برسد؛ با احتساب سهم 20 درصدی ایران از این تفاهمنامه، وزارت نفت میتواند سالانه حدود 800 میلیون مترمکعب گاز از ترکمنستان برداشت کند.روزانه حدود 2.2 میلیون مترمکعب. با توجه به اینکه میانگین مصرف روزانه گاز ایران چیزی نزدیک به 700 میلیون مترمکعب است، میتوان نتیجه گرفت سهم گاز ترکمنستان در سبد مصرف گاز ایران 32 صدم درصد است که حتی به نیم درصد هم نمیرسد.
برای آنکه درک بهتری از ناچیز بودن این عدد در مصرف گاز کشور داشته باشیم بهتر است به چند عدد نگاهی بیاندازیم. مصرف گاز در سه استان گلستان، مازندران و گیلان در بهار امسال حدود 5 میلیارد مترمکعب بوده است؛ روزانه حدود 56 میلیون مترمکعب؛ این رقم نشان میدهد در صورت قرارداد شدنِ تفاهمنامه اخیر، کمتر از 4 درصد مصرف روزانه استانهای شمالی توسط ترکمنستان تأمین میشود.
همچنین اگر میانگین مصرف روزانه گاز را 700 میلیون مترمکعب در نظر بگیریم، ساعتی 29 میلیون مترمکعب گاز در کشور مصرف میشود که عدد 2.2 میلیون مترمکعبی که ایران از ترکمنستان گاز دریافت میکند، معادل مصرف 4 دقیقه و 30 ثانیه از 1440 دقیقه مصرف گاز کشور در هر شبانه روز است.
این اعداد نشان میدهد برخلاف بزرگنمایی وزارت نفت و رسانههای وابسته به آن، که میخواهد از سوآپ گاز یک دستاورد بیمثال بتراشد، این قرارداد بهقدری ناچیز است که اینگونه مانور دادن روی آن موجب شگفتی شده است. البته نباید فراموش کرد اصلیترین مسئله در این قرارداد، از بین رفتن منافع ایران در بازار گاز منطقه و تبدیلشدن آن به یک انتقالدهنده ساده است.
دوشنبه ۲۳ خرداد ۱۴۰۱ ساعت ۰۰:۲۷