ميزنفت :
مجری: توافق هستهای را اکنون داریم. امنیت خاورمیانه با این توافق چه تغییری خواهد کرد؟
سوزان ملونی: 9 ماه از برجام گذشته است. برجام تاثیر مهمی در مورد منع اشاعه سلاحهای کشتار جمعی داشته است. راه بمب هستهای را بسته و زمان گریز به سمت ساخت بمب را طولانی کرده است. درعین حال برجام نه کمکی به سایر بحرانهای منطقه کرده و نه کمکی به حل سایر اختلافات ایران و آمریکا. حتی چالشها با ایران در برخی از مسایل پیچیدهتر شده است.
موسویان: با این نکته ملونی موافقم که برجام بالاترین دستاورد تاریخ منع اشاعه سلاحهای هستهای است که هم شامل حداکثر شفافیت میشود و هم راه تولید بمب هستهای را بسته است. اما من معتقدم برجام تاثیرات مثبت دیگر هم داشته است. 36 سال آمریکا در مورد حق بهرهمندی ایران از تکنولوژی صلحآمیز هستهای ایستاد. قبل از انقلاب، آمریکا میخواست که ایران 20 نیروگاه هستهای تا سال 1994 داشته باشد اما بعد از انقلاب یکی را هم نپذیرفت. برجام راه را برای دسترسی ایران به تکنولوژی صلحآمیز هستهای باز کرده است از جمله با آمریکا. این فرصتی برای آمریکاست. اکنون ایران آب سنگین به آمریکا صادر میکند. این بیسابقه است.
او ادامه داد: اما بحرانهای منطقه ربطی به موضوع هستهای ندارد. بحرانهای عراق و افغانستان سالها قبل از بحران هستهای آغاز شد. از اول مذاکرات هستهای هم توافق این بود که مذاکرات فقط در موضوع هستهای خواهد بود. از این رو توقع بیشتر از برجام نباید باشد. اکنون زمانی است که توافق هستهای باید خوب اجرا شود. برجام میتواند تاثیر مثبت مهمی هم مورد بحرانهای منطقه داشته باشد. برجام مدل حل مسالمتآمیز بحران از طریق دیپلماسی به جای جنگ و تحریم و فشار را ایجاد کرد که این مدل میتواند در مورد سایر بحرانهای جاری منطقه هم استفاده شود.
مجری: شما گفتید که آمریکا قبل از انقلاب 20 نیروگاه برای ایران پیشنهاد داشته است. حالا چند تا احتیاج دارد؟
موسویان: مطالعات دانشگاه استانفورد در دهه 70 میلادی نیاز ایران به 20 نیروگاه هستهای تا سال 94 را پیشنهاد کرد در زمانی که جمعیت ایران حدود 30 میلیون نفز بود. حدس بزنید حالا ایران جمعیت 80 میلیونی چند نیروگاه نیاز دارد در حالیکه فقط هم یک نیروگاه دارد. روسیه توافق ساخت دو نیروگاه جدید را با ایران امضاء کرده و مذاکرات برای هشت نیروگاه دیگر هم ادامه دارد. چین و برخی دیگر کشورها هم همکاری را شروع کردهاند. فرصت برای آمریکا برای همکاری در صنعت هستهای ایران هم وجود دارد.
مجری: ایران از دارندگان بزرگ ذخایر نفت است. بعد از برجام هم 800 هزار بشکه به صادراتش افزوده است. روند نفتی ایران بعد از برجام چگونه است؟
ملونی: روشن است که برجام تولید و صادرات نفت ایران را افزایش داد اما سرعت افزایش خیلی سریعتر از آن بود که کارشناسان فکر میکردند. تحریمها شرکتهای بینالمللی بزرگ نفتی را از ایران بیرون کرد و برجام آنها برگرداند. مدل قراردادهای نفتی آماده شده، اکثر تحریمها هم برداشته شده است. تحریمهای سازمان ملل و اروپا و تحریمهای هستهای آمریکا هم برداشته شده است. اما تحریمهای اولیه غیرهستهای آمریکا باقی است و اکنون مانع مالی ایجاد کرده و باعث کند شدن اجرای توافقات نفتی ایران با سایر کشورهاست. در عین حال ریسک سیاسی هم در ایران بالا رفته است. اخیرا دو ایرانی ـ آمریکایی به خاطر همکاری با دولت آمریکا هر کدام به 10 سال زندان در ایران محکوم شدند. اضافه کنید فساد در ایران و نیز نبود شفافیت، عقب افتادگی و ناکارآمدی سیستم بانکی ایران. اینها مانع همکاری شرکتهای بزرگ با ایران است.
مجری: قدم بعدی در آمریکا چه باید باشد قبل از این که دولت بتواند در تحریمهای اولیه تجدیدنظر کند؟
ملونی: شرکتهای آمریکایی محتاط هستند ضمن اینکه ناراحتند که چرا دیگران مثل اروپاییها میتوانند با ایران کار کنند و آنها نمیتوانند، اما تحریمهای اولیه و افزایش ریسک داخلی سیاسی ایران و فساد و نبود شفافیت در سیستم بانکی ایران مشکلاتی است که باید اول حل شود. آمریکا در مورد سایر کشورها مثل برمه هم تحریم داشت و برداشت. اما سیاستهای منطقهیی ایران مانع برداشته شدن تحریمهای اولیه غیرهسته ای آمریکاست و به نظر میرسد که این تحریمها توسط کنگره و دولت بعدی هم افزایش خواهند داد.
موسویان: ایران 200 میلیارد دلار برای سه سال در صنعت نفت و گاز و پتروشیمی سرمایهگذاری خواهد کرد. ایرانیها هم منعی برای حضور آمریکا در پروژه انرژی کشور ندارند. همه موانع برای شرکتهای آمریکایی از طرف خود آمریکاست. وزیر نفت ایران هم رسما اعلام کرد که برای شرکتهای آمریکایی هم منعی نیست و این موضع کل نظام است. اکنون توپ در زمین آمریکاست. اما در مورد ریسک سیاسی باید بگویم که در خاورمیانه اگر ایران با ثباتترین کشور هم نباشد، یکی از باثباتترینهاست. اگر یک کشور بتواند 36 سال در مقابل سختترین فشارهای سیاسی و امنیتی و اقتصادی و نظامی مقاومت کرده و در نهایت هم به عنوان قدرتمندترین کشور منطقه ظاهر شود، این یعنی ثبات سیاسی واقعی. روی چنین کشوری میتوان به عنوان کشور با ثبات حساب کرد.
این دیپلمات پیشین ایرانی گفت: ریسکی که وجود دارد به خاطر تحریمهای اولیه غیر هستهای آمریکاست نه به خاطر بیثباتی در ایران. شرکت بویینگ در واشنگتن لابی کرد و قرارداد فروش 118 هواپیما به ارزش 27 میلیارد دلار را گرفت. هستون پایتخت نفتی آمریکا باید همچون بویینگ وارد لابیگری در واشنگتن شده زیرا آنها شانس این را دارند که ظرف چند سال آینده دهها میلیارد دلار پروژه در حوزه نفت و انرژی ایران بگیرند.
ملونی: البته بعدش هم سپاه آنها را از ایران بیرون میاندازد، همانطور که قبلا هم همین کار را کرده!
موسویان: اینطور نیست. این تصمیم کل کشور است که آمریکاییها میتوانند در پروژهای نفتی و انرژی ایران سرمایهگذاری کنند. اما اگر آمریکا بخواهد مک دونالد به ایران بیاورد، تهران اجازه نخواهند داد، چون ایرانیها میگویند ما غذای ایرانی سالم داریم و بهتر است که غذای ناسالم مک دونالد را خود آمریکاییها بخورند (خنده حضار).
مجری: اگر شرکتهای بزرگ مثل موبایل و اگزون با بهترین تکنولوژی بخواهند بیایند باید چه کنند؟
موسویان: اگر بیایند اولا که منعی از طرف ایران نیست و ثانیا طرف ایرانی هم موافق است. ریسک تحریمها هم به آمریکا برمیگردد. باید لابی کنند تا واشنگتن تحریمهای نفتی را بردارد. اما در مورد نکتهای که خانم ملونی گفت باید بگویم که وقتی شرکتی قرارداد سرمایهگذاری امضا کرد قبل از اینکه یک دلار هزینه کند، قرداد توسط سازمان حمایت از سرمایهگذاری ایران تایید، تصویت و ضمانت وزارت اقتصاد ایران صادر و سرمایهگذاری تضمین میشود. بعد از برجام هم سایر کشورها تا کنون 4.5 میلیارد دلار توافق سرمایهگذاری با ایران امضاء کردهاند.
مجری: یک رفیق وکیلی دارم که میگوید اگر اعتماد نباشد هیچ قراردادی نمیتواند اعتماد ایجاد کند.
موسویان: این بستگی به اراده سیاسی دولت و کنگره آمریکا دارد. برای اولینبار بعد از انقلاب در سطح وزیران خارجه راجع به اختلاف هستهای که از نظر واشنگتن تهدید اول امنیت ملی آمریکا به حساب میآمد، مذاکره و بحران به طور مسالمتآمیز حل شد. اما درست بعد از توافق هستهای، یعنی کمتر از یک سال، کنگره آمریکا 30 لایحه تحریم ارائه کرده است. یعنی بیشترین لوایح تحریم ظرف کمتر یک سال که در تاریخ روابط ایران و آمریکا هم بیسابقه است. به همین دلیل ایرانیها میگویند که آمریکاییها صادق نیستند. لابی کشورهای خارجی هم که غوغا میکند.
ملونی: منصفانه نیست که سیاست آمریکا را منتج از لابی کشورهای خارجی بدانیم. لابی هست و موثر هم هست اما سیاست آمریکا را لابی تعیین نمیکند. تهدید استراتژیک ایران در مورد تروریسم، بمب هستهای و سیاست در مورد کشورهای همسایه عامل تعیینکننده سیاستهای آمریکا در مورد ایران است. همه رییسانجمهوری آمریکا از کارتر تا ریگان و تا بوش و کلینتون در گذشته تلاش کردند که مشکلات را با ایران حل کنند اما دستاورد کمی داشتند. حتی بوش رییسجمهوری بود که 45 دقیقه با یکی صحبت کرد که فکر میکرد رییسجمهور ایران است، بعد معلوم شد که طرف جعلی بوده است. از این رو هم تلاش میکردند و هم فشار میآوردند.
او ادامه داد: اوباما اولین رییسجمهوری بود که بعد از قرارداد الجزایر، توانست با ایران یک توافق انجام دهد. همه دولتها به خاطر سیاستهای بیثباتکننده ایران مشکل دارند. رهبری ایران که تصمیم گیرنده اصلی است مرتب در مورد آمریکا با لحن خشن صحبت میکند. این در اختیار دولت یا وزیر نفت نیست که آمریکاییها در ایران سرمایهگذاری کنند. ایران آماده نیست که استاندارهای جامعه جهانی در سیاست خارجی را رعایت کند (کف حضار). من در ایران زندگی کردهام. مردم را دوست دارم اما حکومت ایران را دوست ندارم.
موسویان: ملونی دو موضوع هستهای و تروریسم را مطرح کرد. در مورد هستهای که توافق انجام شده، ایران بیشترین شفافیت را هم پذیرفته و این آمریکاست که باید به تعهداتش عمل کند. آژانس بینالمللی انرژی اتمی، دولت آمریکا و همه کشورها تایید کردهاند که ایران به تعهداتش تمام و کمال عمل کرده است. اما اجازه دهید در مورد تروریسم صادق باشیم. در شرایط فعلی واشنگتن تهدید تروریسم داعش و القاعده را بزرگترین تهدید آمریکا میداند. اروپا و روسیه و چین هم تروریسم تکفیری را در اولویت تهدیدهای صلح و امنیت جهانی قرار دادهاند. شورای امنیت سازمان ملل هم در این مورد قطعنامه صادر کرده است. اوباما رییسجمهور فعلی و ترامپ و کلینتون دو کاندید فعلی ریاستجمهوری نیز هر سه میگویند که عربستان سعودی منبع اصلی افراطگرایی و تروریسم تکفیری است. نیویورک تایمز هم فاش کرد که هیلاری کلینتون گفته که عربستان اصلیترین منبع تامین مالی است. همه قبول دارند که عربستان و متحدانش منبع تامین ایدئولوژی و مالی و تسلیحاتی تروریسم تکفیری است با این وجود و همزمان آمریکا 110 میلیارد دلار پیشرفتهترین سلاحها را به عربستان میفروشد. این واقعیت آمریکاست.
وی افزود: اما در مورد تهدید تروریستی تکفیری، ایران در خط مقدم مبارزه با داعش است. رییس ستاد مشترک آمریکا و جان کری وزیر خارجه هم به نفش مثبت ایران در مبارزه با داعش اعتراف کردند. آمریکا در قالب ائتلاف در هوا و ایران در زمین با داعش میجنگند. در عین حال ما با آمریکا در مورد تروریسم اختلاف داریم، اما اختلافات عمدتا مربوط به گروههای جهادی ضداسراییل است. درحالیکه همه دنیا اقرار کرده که تروریسم تکفیری تهدید اصلی صلح و امنیت جهانی است و سعودی منبع هم اصلی حمایتی آنهاست، با این وجود آمریکا هم استراتژیکترین روابط را با ریاض دارد و همزمان هم ایران را محکوم میکند!
مجری: آیا ایران و آمریکا منافع مشترک هم دارند؟
ملونی: منافع مشترک داریم. ما قبول داریم ایران نقش دارد اما در عین حال شیعههای میلیشا (نظامی) را درست کرده که سنیها مخالفند و مشکلزاست. ایران میخواهد نقش مسلط در عراق داشته باشد و آمریکا عراقی مستقل میخواهد. ایران از بشار اسد، دیکتاتور حمایت میکند که حتی مردم و بیمارستانها را بمباران میکند، تا حزبالله را تقویت کند. آمریکا معتقد است بشار باید برود. ایران و آمریکا دشمن مشترک دارند اما اهداف مشترک ندارند و برای یک هدف مشترک نمیجنگند.
موسویان: شما نباید تعجب کنید که من و ایشان در مورد بحرانهای منطقه خاورمیانه اختلافنظر داشته باشیم. آنچه که ایشان و بسیاری دیگر در آمریکا میگویند این است که ایران عامل بیثباتیهای منطقه است. اما ما ریشه بیثباتیها را آمریکا میدانیم. این آمریکا بود که با حمله نظامی به افغانستان، لیبی و عراق ثبات منطقه را بههم ریخت. آمریکا 6000 میلیارد دلار هزینه کرد، 7000 کشته داد، 50000 معلول داد و تازه یک میلیون آمریکایی هم پرونده معلولیت جنگی تشکیل دادهاند. ای کاش دولت آمریکا این 6000 میلیارد را خرج تاسیسات زیربناییاش میکرد. من که امروز در آمریکا سوار قطار میشوم احساس میکنم در جهان سوم سوار قطار شدهام (خنده حضار). اما نتیجه حمله آمریکا به لیبی چه بود؟ یک دیکتاتور را ساقط کرد، کشور لیبی را متلاشی کرد و جولانگاه گروه تروریستی القاعده کرد. ریشه بیثباتیها، حملات نظامی آمریکا بود بدون اینکه توانمندی مدیریت بحران بعد از حمله را داشته باشد.
مجری: اگر بنا بود شما به آمریکا در مورد سیاست خاورمیانهای توصیهای داشته باشید، چه پیشنهادی میکردید؟
موسویان: اگر من بخواهم توصیهای به دولت آمریکا در مورد سیاستهای خاورمیانه داشته باشم میگویم که صداقت داشته باشید. حرفتان با عملتان یکی باشد. اگر واقعا دنبال دموکراسی و حقوق بشر هستید باید استاندارهای دوگانه را کنار بگذارید. 60 سال در خاورمیانه سلطه داشتهاید و از دیکتاتورهای فاسد حمایت کردهاید و همزمان دم از دموکراسی زدهاید. بحرانهای موجود خاورمیانه حاصل 60 سال سلطه آمریکا بر منطقه است و آمریکا برای انحراف افکار عمومی ایران را سرزنش میکند. ببینید متحدان گذشته آمریکا مثل شاه و مبارک و بن علی و عربستان همه دیکتاتور فاسد بودند (کف حضار). دموکراسی و حقوق بشر کجا بود! آمریکا اگر صداقت دارد باید در عمل نشان دهد. این حکومتهای فاسد دیکتاتور منشاء فقر و بیکاری در کشورشان بودند.
ملونی: موسویان موضوع جدی را در مورد سیاست خارجی آمریکا مطرح کرد. اینها چالش جدی رییسجمهور بعدی آمریکاست. کاندیداهای فعلی هم در مورد منبع مالی تروریستهای جهادی سنی رسما موضع گرفتهاند. هیلاری هم نگرانی خود را در مورد افراطگرایی صادراتی از کشورهای سنی و نیز شیعه ابراز کرده است. حمایت آمریکا از متحدانش در گذشته برای تامین امنیت و ثبات انرژی بود اما امروز مشکلات افراطگرایی هم از همان متحدان به وجود آمده است. اما اینکه آمریکا عامل همه بیثباتیهای خاورمیانه است، حرفی گمراهکننده است. میراث آمریکا در خاورمیانه همهاش هم منفی نبوده است. فرصتهای سیاسی و اقتصادی زیادی برای توسعه در منطقه به وجود آورد، اما الان آمریکا در منطقه هیچ کشوری ندارد که بتواند بعنوان متحد روی آن حساب کند. آمریکا اکنون در بین کشورهای منطقه هم دوست و هم دشمن دارد. باید هم با دوستان و هم دشمنان خود در هر کشوری صحبت کنیم. با ایران هم باید به تعامل ادامه دهیم بدون این که چشممان را در مورد حقوق بشر ببندیم.
مجری: هر دو کشور ایران و آمریکا انتخابات دارند. نتیجه احتمالی و تاثیر آن بر روند روابط چه خواهد بود؟
ملونی: تبلیغات انتخابات در ایران غیررسمی شروع شده است. هیچ وقت نمیتوانیم نتیجه انتخابات در ایران را پیشبینی کنیم. چون تاکنون همه رییسانجمهوری ایران دو دورهیی بودهاند، از این رو حدس میزنم روحانی هم دو دورهیی باشد اما روی حرف من حساب نکنید، چون در مورد نتیجه انتخابات ایران همیشه شگفتزده شدهایم. این یک واقعیت است که ایرانیها تغییر مدیریت میخواهند. روحانی قول حل هستهای و رفع تحریمها را داده بود که انجام داد. ممکن است به همین خاطر مردم باز به او رای دهند.
موسویان: من منتظر بودم از خانم ملونی در مورد انتخابات آمریکا بشنوم (خنده حضار). اما در مورد انتخابات ایران تجربه من میگوید که رای مردم ایران غیرقابل پیشبینی است به طوری که همیشه سیاستمداران ایرانی را هم شوکه کردهاند. اما در مورد انتخابات آمریکا معتقدم که ایران با هر دو کاندید مشکلات بیشتری خواهد داشت. ترامپ غیرقابل پیشبینی، گفته برجام را پاره میکند هرچند نخواهد کرد. سیاستهای هیلاری کلینتون در مورد ایران سختگیرانهتر خواهد بود. شما راهبرد سیاست خارجی حزب دموکرات در سال 2016، که روحانی رییسجمهور است را مطالعه کنید، خواهید دید که سیاستهای تندتری نسبت به راهبرد این حزب در سال 2012 که احمدینژاد رییسجمهور بود، برگزیدهاند.
مجری: با داعش چگونه باید مبارزه کرد؟
موسویان: مقامات سطح بالای ایران معتقدند که داعش توسط عربستان و آمریکا علیه ایران ساخته شده است. اما در عمل فعلا ایران پیشرو در زمین و آمریکا هم هوایی به داعش حمله میکنند ضمن اینکه هر دو هم به سرزنش همدیگر ادامه میدهند. آزادی موصل به معنی آغاز مرگ داعش در عراق خواهد بود ضمن این که مشکلات در سوریه بیشتر خواهد شد.
خانم ملونی گفت اسد دیکتاتور است. ما دیکتاتورهای دیگری هم در منطقه داریم (خنده حضار). شما گفتید اسد با خشونت با تظاهرکنندگان برخورد کردند. مبارک و امیر بحرین هم با خشونت با تظاهرکنندگان برخورد کردند. اگر بر اساس فرض شما ما در منطقه دیکتاتور داشته باشیم، آیا راهحل مبارزه با دیکتاتورها، صدور تروریسم و اسلحه به کشورهاست؟ این کار را در لیبی کردید و نتیجه آن را دیدید. در نهایت برای حل بحران ابتدا ما باید روی اصول توافق کنیم. بدون توافق روی اصول هیچ همکاری واقعی به وجود نخواهد آمد. چهار اصل مورد نظر من این است:
1-دیپلماسی به جای جنگ مشابه آنچه که در حل بحران هستهای ایران شد.
2-خواست اکثریت. در عراق و بحرین شیعه و در یمن و افغانستان سنی اکثریت دارد. ما نمیتوانیم استاندارد دو گانه داشته باشیم. در سوریه حکومت اقلیت را بهانه کنیم و در بحرین از حکومت اقلیت حمایت کنیم.
3- انتخابات آزاد زیر نظر سازمان ملل و احترام به رای اکثریت.
ملونی: این باید شامل ایران هم بشود!
موسویان: در ایران ما بعد از انقلاب مرتب انتخابات داشتهایم. قانون اساسی، رییسجمهور و نمایندگان مجلس با رای مستقیم مردم انتخاب میشوند. رهبری هم در واقع با رای مردم انتخاب میشود، زیرا مردم نمایندگان مجلس خبرگان را انتخاب میکنند که رهبری را تعیین میکند. از این رو شما به جای این که وقت صرف دمکراسی در ایران کنید بهتر است صرف دموکراسی در عربستان که متحد شماست بکنید که نه قانون اساسی دارد و نه انتخابات.
4- اما اصل چهارم هم مشارکت در قدرت است. مثل مشارکت شیعه و سنی و پشتون و تاجیک در قدرت در افغانستان.
البته موارد دیگری هم هست مثل یک طرح مارشال برای کمک اقتصادی و نیز کمکهای انسانی و حل مشکل آوارگان.
مجری: چطور ممکن است که تهدیدات تروریستی علیه آمریکا از کشورهایی میآید که در فهرست تروریستی دولت آمریکا نیستند؟
ملونی: حکومت اسلامی داعش خطرناکترین تهدید تروریستی است که آمریکا این دولت را به رسمیت نمیشناسد تا در فهرست بگذارد. هستند کشورهایی که حمایت مالی میکنند که باید تحریم شوند مثل حمایت مالی ایران از حماس و حزبالله و حوثیها.
موسویان: اما بالاخره ایشان حاضر نشد راجع به عربستان و قطر و این کشورهایی که منبع مالی داعشیها هستند حرفی بزند!
ملونی: کمکها از این کشورها توسط دولتها نیست توسط افراد است. جامعه جهانی با دولتهای این کشورها برای کنترل منابع مالی و بانکی تروریستها وارد همکاری شدهاند اما ایران حاضر به همکاری نیست. اینها در بودجه دولتی اختصاصی برای حمایت از گروههای تروریستی ندارند اما ایران دارد. البته درست است که حمایتهای مالی این کشورها از تروریستها چالش جدی آمریکاست. هر دو کاندید ریاست جمهوری هم به منابع مالی و ایدیولوژیک از این کشورها (عربستان و قطر) اشاره کردهاند.
مجری: مدل قراردادهای نفتی ایران یک سال قبل اعلام شد اما هیچ کس تاکنون هم نیامده؟
موسویان: یک سال قبل اعلام شد اما تازه چند هفته پیش از تصویب مراجع ذیربط کشور گذشت. از این رو تازه تصویب و قابل اجرا شده است. رییسجمهور چین به ایران سفر کرد و 600 میلیارد توافق همکاری 10 ساله امضاء کرد که دهها میلیارد آن برای پروژههای نفتی است. دولت روسیه 5 میلیارد دلار اعتبار داد. اروپاییها و توتال هم در حال مذاکره برای قراردادهای بزرگ هستند. در نهایت من معتقدم که قراردادهای انرژی با بلوک شرق زود عملیاتی خواهد شد با اروپاییها بعد از چند ماه اما با آمریکا خدا میداند (خنده حضار).
مجری: آیا مرزهای جدید در خاورمیانه خواهیم داشت؟
ملونی: ای کاش نداشته باشیم، اما عملا تجزیه شروع شده است. کردستان عراق عملا مستقل شده و در آینده هم خواهد بود. این باعث خواهد شد که کردهای ترکیه و سوریه و ایران هم بخواهند مستقل شوند. صدها هزار کشته و میلیونها آواره سوری مشکل اصلی حفظ تمامیت ارضی سوریه است. هیچ کشوری نمیخواهد سوریه تجزیه شود اما باید به یک توافق ملی دست یابند وگرنه تجزیه میشود.
موسویان: روزی که اولین تجزیه در خاورمیانه عملی شود، به معنی شروع پایان خاورمیانه خواهد بود و هیچ قدرتی هم قادر به جلوگیری از آن نخواهد بود. شما میدانید که خیلی از مرزهای فعلی مصنوعی است. بعضی از کشورها کم سنتر از من هستند (خنده حضار). باید باهم با هر تجزیهای مبارزه کنیم. در مورد سوریه هم واقعبین باشیم. اسد و سازمانهای امنیتی و ارتش جدیترین نیروی سوری هستند که برای تمامیت ارضی سوریه با تروریستها میجنگند. اگر امروز اسد برود، سوریه بدتر از لیبی خواهد شد و آمریکا هم فرار خواهد کرد و هیچ کاری نخواهد کرد. هیچ کشور دیگری هم نخواهد توانست. دنیا باید با اسد و ارتش و سازمانهای امنیتی سوریه همکاری کند تا او خاک سوریه را از تروریستها پاکسازی کند. دنیا باید تکلیف خود را روشن کند. کدام اولویت است اسد یا تروریستها. بعد از حذف تروریسم، همکاری برای انتخاباتی آزاد و در نهایت تصمیم به عهده مردم.
او ادامه داد: ایران آماده است در مورد سوریه با قدرتهای تاثیرگذار دیگر مثل عربستان و ترکیه دست بدهد که اول حذف تروریستها و بعد انتخابات به رای مردم. اکثر سنیهای سوریه بیشتر لاییک هستند. حکومت اسد هم لاییک است. سنیها تحت حکومت اسد به دیسکو میروند و مشروب میخورند اما اگر سلفیهای طرفدار سعودی بیایند که این آزادی را نخواهند داشت. مسیحی و علویها و کردها هم اکثرشان اسد را به داعش و سلفیها ترجیح میدهند. منتهی باید همه کشورها به رای مردم به عنوان ختم کلام در سوریه تن دهند.
ملونی: آنچه که در سوریه میبینیم این است که ایران میخواهد دنیا را مجبور کند که باید بین اسد یا تروریستها یکی را انتخاب کند اما هیچکدام نمیتوانند به کشورشان حکومت کنند. مشارکت و رای مردم بدون اسد و بدون گروهای تروریستی راهحل نهایی است.
مجری: موضوع اسراییل بحث نشد. آیا ایران رفع تهدید موشک علیه اسراییل را حاضر است بردارد؟
موسویان: سلاحهای متعارف ایران موضوع مهمی است. ببینید ایران درچه فضای امنیتی قرار گرفته است:
1- آمریکا دهها میلیارد به عربستان و اسراییل و پاکستان و ترکیه اسلحه پیشرفته صادر میکند و منطقه را نظامی کرده است.
2- نیروهای نظامی آمریکا اطراف همه مرزهای ایران حضور دارند.
3- سیاست آمریکا هم حداقل تا دور دوم ریاست جمهوری اوباما تغییر رژیم و تحریم علیه ایران بوده است.
4- اضافه کنید بحرانهای منطقه و تروریست و کشورهای بیصاحب.
اگر شما هم در ایران در مرکز تصمیمگیری بنشیند با فضای امنیتی فعلی، اولویتتان این خواهد بود که یک نیروی نظامی قدرتمند با سلاحهای متعارف قوی داشته باشید. با این وجود بودجه نظامی ایران با 80 میلیون جمعیت از برخی از کشورهای منطقه با دو سه میلیون جمعیت هم کمتر است. توانمندی سلاحهای متعارف ایران ضرورتی اجتنابناپذیر برای حفظ تمامیت ارضی، حفظ ثبات و امنیت مرزهای و مقابله با تهدیدها منطقه و نیز تهدیدهای مستمر آمریکا برای حمله نظامی به ایران است.
ملونی: موسویان در مورد موشک علیه اسراییل چیزی نگفت! اسراییل تهدید ایران نیست بلکه کشورهای عرب همسایه هستند که تهدید علیه ایران هستند. از این رو ایران نگرانیهای مشروع در مورد امنیت خود دارد اما این که برای امنیت و تمامیت ارضی خود احترام قائل است و اسراییل را تهدید به نابودی میکند، قابل قبول نیست.
موسویان: شما اگر راست میگویید بروید نتانیاهو را در مورد راهحل دو دولت که آمریکا و خیلی از کشورهای دیگر حمایت میکنند، راضی کنید. چند دهه است که پروسه صلح را مدیریت میکنید و راهحل دو دولت دادهاید و تازه به گل نشستهاید. اگر در مورد شعارها حساس هستید، در مورد شعارهای اسراییل عیه ایران هم به همان نسبت حساس باشید. نتانیاهو هر روز صبح که از خواب بلند میشود، پیشنهاد حمله به ایران را مطرح میکند و در آمریکا هم ازچنین مواضعی ابراز نگرانی نمیشود.
منبع : ایسنا