دیکته روسیه و عربستان برای ایران

به گزارش ميزنفت٬ با ورود شیل نفت به بازار و افزایش عرضه جهانی نفت٬ قیمت طلای سیاه در سراشیبی قرار گرفت و کشورهای تولید کننده برای سامان دادن به این وضعیت به فریز کردن میزان تولید رسیدند. این برنامه به دنبال آن بود که بیشتر کشورهای نفتی جهان از جمله اعضای اوپک و تولید کنندگان مستقل از افزایش تولید برحذر بوده تا بازار از طریق افزایش قیمت نفت به تعادل برسد.

در ایامی که چنین برنامه‌ای در دستور کار قرار گرفت ایران اعلام کرد باید از این طرح مستثنی شود و سقفی که برای آن در نظر گرفته می‌شود باید 4 میلیون بشکه باشد. اختلافات بوجود آمده میان ایران و عربستان موجب شد تا کار کمی سخت شود که در نهایت با وساطت روس‌ها ایران هم مانند لیبی و نیجریه از فریز معاف شد با این تفاوت که ایران بر خلاف نیجریه و لیبی سقف مشخصی برایش تعیین شد که البته هیچگاه هم به این سقف دست پیدا نکرد.

چنین پدیده‌ای از سوی وزارت نفت یک دستاورد مهم تلقی شد در حالی که ایران از نظر دو بازیگر نفت جهان یعنی روسیه و عربستان سرگرم سهمیه‌ای شد تا اصل بازیگردانی توسط کشورهای دیگر صورت پذیرد. ریاض و مسکو با پشتوانه حل و فصل مسائل منطقه ای خود و همچنین نیاز مفرط به افزایش درآمدهای نفتی برنامه فریز را در پیش گرفتند و جلسات و مذاکرات مکرری با هم داشتند. حتی تعدادی از کشورهای اوپک با حضور در جلسه‌ای در سن پترزبورگ برنامه آتی برای حفظ وضعیت کنونی را در دستور کار قرار دادند و تصمیم گیری کردند.ایران هم به کار خود مشغول بود تا ثابت شود وزارت نفت در این حوزه به چشم یک عضو ساده اوپک دیده می‌شود و اصل تصمیم گیری‌ها برای بازار نفت بین کشورهای دیگر اخذ می‌شود و ایران فقط در جریان قرار خواهد گرفت.

عربستان که مخالف سرسخت حضور و تاثیرگذاری روسیه در اوپک بوده و همواره با نقش آفرینی روسیه مشکل داشته است که با تغییر وزیر نفت خود و همچننین فعل و انفعالات منطقه‌ای  طی یکسال اخیر٬ حجم همکاری‌های نفتی خود را با کرملین افزایش داده است بطوری که محمد بن سلمان دو جلسه مهم با ولادیمیر پوتین در این باره داشت و با سفر به مسکو مسائل را با وی بست.

در ابتدی این همکاری‌ها عنوان شد روس‌ها به مانند موارد اخیر در نهایت به توافق پایبند نخواهد بود ولی این بار نه تنها چنین تجربه‌ای تکرار نشد بلکه بیشتر از تعهد خود هم کاهش تولید داد؛ عربستان هم که در وضعیت وخیم اقتصادی قرار گرفته است هم چنین روندی را در پیش گرفت و حالا قرار است 570 هزار بشکه تولید فعلی خود بکاهد.

وزارت انرژی عربستان در بیانیه‌ای اعلام کرد، شرکت آرامکو ماه آینده کاهش 570 هزار بشکه‌ای «بی‌سابقه‌ای» در عرضه روزانه نفت خود به مشتریانش خواهد داشت. در این بیانیه آمده است، «به‌رغم تقاضای بسیار بالا» که به بیش از 7.7 میلیون بشکه در روز می‌رسد، آرامکو قصد دارد روزانه 7.15 میلیون بشکه نفت به بازار عرضه کند.

در بیانیه وزارت انرژی عربستان آمده است: «در حالی که به نشست کلیدی اوپک در 30 نوامبر در وین نزدیک می‌شویم، عربستان یک بار دیگر در حال نشان دادن رهبری فوق العاده خود در تعهدش نسبت به برقراری توازن مجدد در بازار است. در این راستا عربستان قصد دارد نه‌تنها حجم تولید خود را محدود نماید، بلکه مهمتر از آن میزان صادرات خود را نیز پایین بیاورد و این اقدامات در نهایت ذخایر جهانی و توازن بازار را شکل خواهد داد... عربستان انتظار دارد تمام مشارکت کنندگان دیگر از این روند پیروی کنند و سطح بالایی از تبعیت از توافق را که در ماه اوت به دست آمد، حفظ کنند».

بر اساس اعلام وزارت انرژی عربستان، کاهش‌های اعلام‌شده برای ماه نوامبر «علاوه بر پوشش دادن کل کاهش 290 هزار بشکه‌ای که عربستان در توافق کاهش تولید متعهد شده بود، 486 هزار بشکه در روز بیش از میزان تعهدشده برای کاهش تولید این کشور است.»، این کاهش‌ها، علاوه بر 800 هزار بشکه‌ای است که ریاض قبلاً از تولید روزانه نفت خود کاسته بود.

این در حالی است که به‌رغم تقاضای بالای مشتریان و کاهش نسبی در میزان تقاضای داخلی» عربستان صادرات نفت خود را در ماه سپتامبر به کمتر از 6.7 میلیون بشکه در روز رسانده بود.

کاهش بزرگ تولید  و صادرات نفت عربستان و همچنین کدهایی که از کرملین به ریاض و بازار نفت ارسال می‌شود نشان می‌دهد بازار نفت و سامان دادن به قیمت‌ها ریشه در مسائل مهمتر و کلان‌تری دارد که میدانی را برای قهرمان سازی باز نمی‌کند. تنها کاری که ایران در این میان به پیش می‌برد اجرای تمالیف و تصمیمات جمعی است که طی یک سال اخیر نقشی در آن نداشته است.
 

چهارشنبه ۱۹ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۵۴