به گزارش
ميزنفت، در این گزارش به قلم آمبروز اوانز پریچارد آمده است:
نهادهای مالی در عربستان سعودی هشدار داده اند اگر اقداماتی در این زمینه صورت نگیرد، این موضوع پیامدهای شدیدی برای این کشور در پی خواهد داشت.
بر اساس این گزارش، رئیس سابق بخش خزانه داری در بانک مرکزی عربستان سعودی هشدار داد ذخایر خارجی این کشور در شرایط خوبی قرار ندارد و گفته می شود با کاهش بهای نفت در بازارهای جهانی، ممکن است ریاض از برخی از اقدامات اقتصادی خود دست بردارد.
خالد سویلم گفت: «اگر برای ثابت نگه داشتن ارزش ریال اقداماتی انجام نشود با پیامدهای فاجعه باری مواجه خواهیم شد. به صورتی جدی اعتماد به نفس خود را از دست می دهیم.»
او در گفتگو با روزنامه دیلی تلگراف گفت: «اما اگر روند نزولی میزان ذخایر ارزی همانند زمان کنونی ادامه داشته باشد، مقامات نمی توانند به حفظ ارزش دلار ادامه دهند.»
او در حالی هشدار داد که وزیر دارایی عربستان سعودی فاش کرد کسری بودجه عربستان امسال به 387 میلیارد ریال رسیده است که بسیار بیشتر از 54 میلیارد ریال در سال گذشته است. صندوق بین المللی پول اعلام کرد عربستان سعودی ممکن است با کسری بودجه 140 ریالی مواجه شود.
عربستان سعودی در حال از کسری بودجه شدید خود خبر می دهد که بهای نفت در بازارهای جهانی در حال کاهش است و کارگران خارجی شاغل در این کشور سالانه 36 میلیارد دلار از عربستان خارج می کنند و حتی قبل از کاهش شدید بهای نفت، روند خروج سرمایه از این کشور شدید بود. بنک آو آمریکا تخمین زد اگر بهای نفت به کمتر از 30 دلار در هر بشکه برسد، کسری بودجه عربستان سعودی افزایش خواهد یافت و به حدود 180 میلیارد دلار خواهد رسید و ارزش ریال این کشور در معرض خطر قرار خواهد گرفت.
خالد سویلم اعلام کرد عربستان سعودی بودجه کافی برای ادامه جنگ طولانی مدت در بازارهای جهانی نفت را ندارد.
این در حالی است که طی روزهای اخیر واحد پول شماری از کشورها در منطقه با کاهش مواجه شده است. دوشنبه گذشته، ارزش منات جمهوری آذربایجان کاهش یافت.
ممکن است اقدامات عربستان سعودی برای حفظ ارزش ریال این کشور سبب افزایش نگرانی ها در این باره شود که بحران اقتصادی این کشور ممکن است از کنترل سیاست مداران آن خارج شود و این موضوع به نوبه خود سبب افزایش تنش ها در میان خاندان سلطنتی عربستان سعودی شود.
در همین حال، ذخایر و دارایی های خارجی عربستان سعودی از 746 میلیارد دلار در ماه اوت سال 2014 به 647 میلیارد دلار رسیده است.
خالد سویلم -که در حال حاضر در مرکز بلفر در دانشگاه هاروارد فعالیت می کند- اعلام کرد مقامات عربستان سعودی با وارد کردن نفت فراوان به بازارهای جهانی برای حفظ سهمیه خود در این بازار و کاهش ارزش ریال در واقع قمار کرده اند. او گفت: «این تفکر که پایین بودن بهای نفت سبب تضعیف صنعت نفت در آمریکا خواهد شد اشتباه است و موثر نخواهد بود.»
بر سر این سیاست حتی در درون خاندان سلطنتی عربستان سعودی نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد. برخی افراد خوش بین امیدوارند این رویداد تکرار رویداد اواسط دهه 1980 باشد، زمانی که عربستان سعودی همین راهبرد را دنبال کرد و سبب کاهش سرمایه گذاری های کشورهای غیر عضو اوپک بر این صنعت شد و زمینه را برای احیای بهای نفت در بازارهای جهان فراهم کرد. اما این گونه به نظر می رسد شرایط کنونی با آن زمان متفاوت است.
انقلاب نفت شیست در آمریکا سبب شد آمریکا به یک تولید کننده با هزینه بالا تبدیل شود . اما تولید کنندگان نفت شیل در آمریکا می توانند در آینده با بالا رفتن بهای نفت در بازارهای جهانی، نفت خود را وارد بازار کند تا بهای آن کاهش یابد.
خالد سویلم همچنین گفت: «این احساس در میان بسیاری از مقامات عربستان سعودی وجود دارد که این بحران دوره ایست و به زودی این روند تغییر می یابد و شرایط عادی خواهد شد. اما این خطر وجود دارد که اتفاقاتی ساختاری رخ دهد و این بدان معناست کشوری همانند عربستان سعودی نمی تواند دوام بیاورد.»
دولت عربستان ممکن است از بسته ریاضت اقتصادی و کاهش هزینه ها و افزایش مالیات ها خبر دهد و همچنین در پی کاهش یارانه برق و آب برای افراد ثروتمند بر آید. اما ریاض باید این اقدامات را با دقت هر چه تمام تر انجام دهد.
شاهزاده محمد بن سلمان -که سی سال دارد و معاون ولیعهد که در حال حاضر اداره امور عربستان را در دست دارد- در تلاش برای اجرای اصلاحات شدید است و بر سر کار آوردن تیمی از نخبگان و فن سالاران برای تغییر اقتصاد مبتنی بر نفت این کشور است.
او در تلاش برای کاهش اتکای این کشور به نفت و دو برابر کردن تولید ناخالص داخلی عربستان تا سال دو هزار و سی از طریق سرمایه گذاری چهار تریلیون دلار بر هشت صنعت فولاد، آلومینیومف خودرو، کارخانه های الکتریکی، گردشگری و بهداشتی است.
باید خاطرنشان کرد عربستان سعودی با یک فاجعه رو به رو خواهد شد مگر آن که بتواند بر روند منابع غلبه کند و زنان را در نیروی کار خود مشارکت دهد.
این در حالی است که پیش بینی ها نشان می دهد اگر اصلاحات به درستی انجام نشوند بدهی دولت به تولید ناخالص داخلی عربستان تا سال دو هزار و سی به صد و چهل درصد خواهد رسید و کسری بودجه نیز همچنان دو رقمی خواهد بود. این روند در نهایت می تواند به ورشکستگی منجر شود.
این در حالی است که سعودی ها می توانند تأثیرات کاهش ذخایر خارجی را با انتشار اوراق قرضه پنهان کنند اما تحت ساختار کنونی پولی این کشور امکان استفاده از این طرفند نیز وجود ندارد. سویلم گفت: «اشتباه است اگر بر این باور باشیم وزارت دارایی می تواند با استقراض ریال به جای فروش ذخایر، از ذخایر خارجی حفاظت کند . این اقدام موثر نخواهد بود.»
عربستان سعودی در تلاش برای پیروز شدن در جدال نفتی مسیری متفاوت از روسیه را در پیش گرفته است. مسکو روند دست بردن به ذخایر خارجی را انتخاب نکرد و اجازه داد ارزش روبل سقوط کند تا جایی که ارزش روبل در مقابل دلار تا شصت درصد کاهش یافت. این اقدام برای مصرف کنندگان روسی دردناک بود اما از بودجه داخلی این کشور در مقابل شوک ناشی از کاهش بهای نفات محافظت کرد.
هر دو کشور با بحران مواجه هستند اما هر یک به شکلی متفاوت. آن چه که واضح است این است که
روسیه و عربستان سعودی تا سال 2017 با مشکلاتی مواجه خواهند بود مگر آن که بر سر کاهش تولید نفت و کاهش مازاد نفت در بازارهای جهانی توافق کنند. اما این دو کشور هنوز در این باره تصمیمی نگرفته اند.