تنگه حیات! تنگه هرمز یک مسیر کشتیرانی راهبردی

به گزارش ميزنفت ، اویل پرایس نوشت:

تنگه هرمز یک مسیر کشتیرانی راهبردی است که خلیج فارس را به خلیج عمان متصل می کند. اداره اطلاعات انرژی آمریکا تنگه هرمز را مهمترین نقطه ترانزیت نفت جهان ارزیابی کرده است. در سال 2011 میلادی، این تنگه روزانه شاهد ترانزیت 17 میلیون بشکه نفت بوده است. این رقم حدود 20 درصد کل نفت مبادله شده و حدود 35 درصد نفتی است که از طریق مسیرهای دریایی مبادله می شود.

علاوه بر این اداره اطلاعات انرژی آمریکا برآورد می کند به طور میانگین روزانه 14 نفتکش از طریق این تنگه عبور می کند و تقریبا همین تعداد نفتکش خالی نیز وارد این تنگه می شود.

بستن این تنگه از نظر تئوری حداقل یک احتمال ساده برای ایران است. ایران می تواند یک پنجم نفت مبادله شده در بازار جهانی را قطع کند. این تنگه مسیر مهمی برای صادرات نفت عربستان سعودی، کویت، عراق، قطر و امارات متحده عربی است. حدود 85 درصد نفت صادراتی به بازارهای آسیایی مثل چین، کره جنوبی، ژاپن و هند از این تنگه صادر می شود.

*آیا ایران می تواند تنگه را ببندد؟
پاسخ این سئوال قطعی نیست. ناوگان پنجم دریایی آمریکا در نزدیکی تنگه هرمز مستقر شده است. اسناد فاش شده دیپلماتیک آمریکا در اوایل سال 2010 نشان می دهد که عربستان سعودی از آمریکا خواسته است تا به ایران حمله کرده و برنامه هسته ای این کشور را نابود کند. بنابر این در صورت وقوع جنگ، آمریکا احتمالا از حمایت جهان عرب نیز برخوردار خواهد بود.

از سوی دیگر اگر تنگه هرمز بسته شود، نفت ایران نیز آسیب خواهد دید. بنابر این تهدید ایران چندان جدی نیست. ولی همین تهدید ایران نیز می تواند بر قیمت جهانی نفت موثر باشد. چرا ایران این سر و صدا و تهدید را بر پا کرده است؟ بیشتر به خاطر افزایش قیمت جهانی نفت و رشد درآمدهای نفتی.

هند 10 درصد کل نفت وارداتی خود را از ایران تامین می کند و این رقم برای چین به 12 درصد رسیده است. این مساله موجب افزایش درآمدهای نفتی ایران می شود. فراموش نکنید که در ناآرامی های بهار عربی و وقایع لیبی قیمت نفت به بیش از 128 دلار در هر بشکه رسید.

ایران می تواند تنگه هرمز را با استفاده از مین، زیر دریایی های کوچک، قایق های انتحاری یا قایق های تندرو مسدود کند. حتی یکی از اینها برای شعله ور کردن آتش جنگ در منطقه کافی است.

ایران احتمالا از این راهبردها استفاده خواهد کرد:
اذیت و آزار نفتکش ها در تنگه هرمز
بازرسی های امنیتی از نفتکشها . غیر از تاخیر در مسیر عبور نفتکش ها این مساله می تواند موجب هرج و مرج در منطقه شود.
مستقر کردن زیردریایی های غدیر

این گونه تنش ها در منطقه موجب افزایش هزینه های بیمه محموله های نفتی خواهد شد و قطعا بر افزایش قیمت جهانی نفت نیز موثر خواهد بود. دقیقا چیزی که ایران به دنبال آن است. شرایط مشابهی حدود 30 سال پیش در جنگ نفتکش ها به وجود آمد.

در سال 1984 میلادی عراق به نفتکش های ایرانی و یک پایانه نفتی در جزیره خارک حمله کرد. ایران نیز با حمله به نفتکش های عراقی این اقدام را تلافی کرد. در آن زمان ایران و عراق به سکوهای نفتی و نفتکش های یکدیگر حمله می کردند. نیروی دریایی آمریکا و سپس شوروی سابق سپس وارد منطقه شدند تا از کشتی های کویتی حمایت کنند. آمریکا علیه ایران موضع گرفت و این مساله موجب بدتر شدن روابط دو کشور شد.

بر خلاف جنگ نفتکش، ایران در جنگ مستقیم با آمریکا و جهان غرب نیست. ولی به صورت غیر مستقیم با نیروهای آمریکایی و غربی در حال مبارزه است. در واقع آمریکا به اهمیت تنگه هرمز واقف است. البته آمریکا طرح هایی را در دست بررسی دارد تا مسیرهای جایگزینی را برای انتقال نفت از طریق تنگه هرمز پیدا کند. با حمایت آمریکا، امارات متحده عربی خط لوله جدیدی را در سال 2012 میلادی در منطقه فجیره افتتاح کرده است. این خط لوله 220 مایلی ظرفیت انتقال 1.5 میلیون بشکه نفت در روز را دارد و قادر است نفت را از امارات و عمان به پایانه صادراتی فجیره منتقل کند.

با این حال کارشناسان معتقدند تنگه هرمز همچنان تنگه هرمز است به ویژه آنکه تنش های ایران با غرب به پایان رسیده است.
 

دوشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۴ ساعت ۰۵:۳۹