زیرساخت‌های گرانبهای جهان و چالش امنیت سایبری

به گزارش «میز نفت»،  انجمن مهندسان عمران ایالات متحده پیش بینی کرده که ارزش تاسیسات در معرض ریسک حملات خرابکارانه در این کشور، 3.6 تریلیون دلار است. در سایر کشورهای صنعتی نیز تهدید مشابهی وجود دارد. اما کارآترین راه حل چه خواهد بود؟

اینترنت اشیا می تواند همه جنبه های زیرساخت های دنیای ما را تحت تاثیر قرار دهد.

بخش های حمل و نقل تا تولید انرژی از منافع اینترنت اشیا استفاده خواهند کرد. دنیای ما به سوی ارتباطات فراگیر گام نهاده است. در این شرایط، فناوری در کانون تحولات کنونی قرار داشته و فرصت های جدیدی در عصر کارایی و امنیت پدید آمده است.
 

توسعه اینترنت حمل و نقل

سامانه بزرگراه های ایالات متحده، یکی از کاراترین پروژه های همگانی ساخته شده در این کشور محسوب می شود. این بزرگراه ها در دهه پررونق سال های 1956 تا 1966 احداث شده و فرصت های جدید تجاری و توزیع کالا فراهم کرده است.

ایالات متحده در نظر دارد تا زیرساخت های بزرگراهی خود را بازسازی کند و یکی از اولویت های این کشور، بازسازی و بهسازی بزرگراه های کنونی است. بدین ترتیب فرصت جدیدی پدید آمده تا این کشور به رهبر توسعه دهندگان زیرساخت ها تبدیل شود.

اینترنت اشیا می تواند نقشی کلیدی در سامانه جدید بزرگراهی ایفا کند. با توسعه خودروهای خودران، حسگرهای یکپارچه میان همه خودروهای هوشمند ارتباط برقرار می کنند. گویی بزرگراه هایی هوشمند بر فراز بزرگراه های کنونی ساخته می شود. توسعه این شبکه ارتباطی برای راهبری و ایمنی ناوگان خودران شخصی و باری در سال های آینده، بسیار ضروری است.

از سوی دیگر، اینترنت حمل و نقل فرصت های جدیدی را برای استفاده کارا و توزیع انرژی فراهم کرده است. با فناوری های نوین، از حرکت خودروها در بزرگراه ها می توان انرژی برق پایدار و پاک تولید و به شبکه مصرف منتقل کرد. فراموش نکنید که اینترنت اشیا در شهرها نیز قابل استفاده است.

هم اکنون در تعدادی از شهرها، از این فناوری نوظهور برای کارایی سامانه های حمل و نقل استفاده می شود. با یکپارچگی حمل و نقل هوشمند و فناوری های اینترنت اشیا، شاهد کاهش مصرف انرژی و بالا رفتن کارایی سامانه ها در سامانه های روشنایی بزرگراه ها، جمع آوری داده های حمل و نقل، کاهش هزینه ها، بهبود ایمنی و افزایش همسفری برخط خواهیم بود. اما این سامانه ها با همه مزایای آنها، در معرض تهدیدات سایبری قرار دارند.
 

اینترنت انرژی در راه است

همه ما می دانیم که سوخت های فسیلی در سراشیبی نیمه دوم عمر خود قرار گرفته اند. توزیع و مدیریت این منابع نیز با مسایل و چالش های مختلفی روبرو است.

صنعت حمل و نقل در آستانه تحولی بزرگ قرار گرفته و به دلیل خسارت های چند میلیارد دلاری در زیرساخت های قدیمی، خارج از رده و ناکارای انتقال و توزیع انرژی، تحول در این بخش، ضروری تر از همیشه شده است.

گفتنی است که با بهره گیری از فناوری اینترنت اشیا می توان تا میزان زیادی از بروز نشت های نفتی جلوگیری کرد. بهبود کارایی انرژی نیز از دیگر مزایای آن محسوب می شود.

با حسگرهای هوشمند و هوش مصنوعی، خط لوله های نفت و گاز طبیعی، نیروگاه های هسته ای و سدهای برقابی را می توان پایش نمود و در صورت وقوع هر اتفاق غیرمنتظره در کمتر از یک ثانیه، تاسیسات را خاموش کرد. کارشناسان یادآور شده اند که ایمنی تاسیسات انرژی و زنجیره ارزش آن، وارد مرحله جدیدی شده است. همچنین تاخیرهای غیرضروری و کمبود منابع عرضه نیز باید به فراموشی سپرده شود.

سامانه های انرژی با دقت بالایی پایش شده و هزینه تمام شده انرژی برای مصرف کننده نهایی، ارزان تر از گذشته خواهد شد.

منابع تجدیدپذیر نیز از منافع این فناوری های نوظهور بهره خواهند برد. با تمرکز بر شبکه های کوچک تر، هوشمندتر و مستقل تر که از منابع تجدیدپذیر استفاده می کنند، اینترنت اشیا راه حلی خوب و کارا برای صنعت انرژی خواهد بود.

تولیدکنندگان و مصرف کنندگان به صورتی جدید با یکدیگر مرتبط شده و جریان انرژی با دقت و کارایی چشمگیر، پایش و توزیع خواهد شد.

با حسگرهای درهم تنیده در زیرساخت های انرژی در سال های فرارو، داده های زیادی جمع آوری خواهد شد. این داده ها به سرعت تحلیل شده و برای بهبود عملیات آتی، مورد استفاده قرار می گیرد. هرچند هراس از خرابکاری ها و حملات سایبری در حال افزایش است.
 

اینترنت بلاک چین

در سال های اخیر، چند حمله سایبری دامنه دار علیه زیرساخت های حیاتی انرژی به وقوع پیوسته است. قطع گسترده جریان برق اوکراین در سال های 2015 و 2016 میلادی، نشان داد این زیرساخت ها نیازمند روزآمدی و راه حل های نوین امنیت سایبری است. مطالعات مراکز امنیت سایبری نشان می دهد اکثر کشورهای پیشرفته در معرض این حملات هستند. در گذشته هیچکس احتمال نمی داد این زیرساخت ها ممکن است تا این حد با ریسک خرابکاری و دستکاری روبرو شوند.

با ماهیت غیرمتمرکز فناوری های کنونی، بسیاری از سامانه ها از چند نقطه راهبری می شوند. اما در عین حال، به نظر می رسد در صورت مدیریت ناکارآمد، راه برای دستکاری عملیات، هموارتر از گذشته شده است.

من معتقدم با ارایه فناوری های امنیتی جدید، نگرانی ها در این مورد، کمتر از گذشته شده است. هرچند خرابکاران اینترنتی نیز برای توسعه اقدامات خود، دست از تلاش برنداشته اند. فناوری ها تلاش می کنند دنیایی ایمن تر برای ما ایجاد کنند، اما آسیب پذیری ها نیز بیش از گذشته شده است. این رویارویی همچنان ادامه خواهد داشت. آینده در دستان بهترین ها خواهد بود.