هزینه تامین فرآورده های نفتی

به گزارش میز نفت، زنجیره تأمین بنزین و گازوئیل (فرآورده‌های نفتی) در ایران به صورت کلی شامل 4 بخش اصلی است که تولید نفت در اختیار شرکت ملی نفت (از طریق 13 شرکت زیرمجموعه) و بخش‌ پالایش و خرده‌فروشی در اختیار شرکت‌های خصوصی (یا شبه دولتی) و بخش انتقال در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش می‌باشد.

تحلیل حاضر با هدف شفاف‌سازی هزینه تمام شده تأمین یک لیتر بنزین، گازوئیل و سایر فرآورده‌های نفتی و بر اساس تحلیل صورت‌های مالی شرکت‌های فعال در زنجیره فرآورده‌های نفتی در بازه 1398 تا 1402 انجام شده است. همچنین هزینه‌ها در هر بخش به «سرمایه‌ای» و «‌جاری» تفکیک شده است.



بررسی صورت‌های مالی شرکت‌های تولیدی زیرمجموعه شرکت ملی نفت، نشان می‌دهد که این شرکت‌ها در سال 1402 معادل 3.7 میلیون بشکه در روز تولید نفت و میعانات گازی داشته‌اند که افزایش 500 هزار بشکه‌ای (معادل 15درصد) نسبت به 1401 داشته است.

79 درصد از تولید میانگین 3 میلیون و 60 هزار بشکه‌ای طی 5 سال اخیر سهم نفت خام و 21 درصد سهم میعانات گازی بوده است.


طی 5 سال اخیر به طور میانگین سالیانه 2 میلیون و 100 هزار بشکه نفت و میعانات در پالایشگاه‌های کشور مصرف شده که سهم میعانات از این میزان حدود 21 درصد و نفت خام 79 درصد بوده است.

سهم میعانات از فرآورده‌های مختلف، متفاوت است. بترتیب 41 و 13 درصد از بنزین و گازوئیل کشور از خوراک میعانات گازی حاصل می‌شود. (با توجه به هزینه تولید متفاوت، این تفاوت نوع خوراک موجب تفاوت هزینه تولید خواهد شد.)



پالایشگاه‌های کشور در سال 1402 بطور متوسط در هر روز معادل 340 میلیون لیتر فرآورده تولید کرده‌اند. در این میان گازوئیل و بنزین به ترتیب با 106 و 100 میلیون لیتر اصلی‌ترین فرآورده‌های تولیدی بوده‌اند.

مقایسه میانگین مارجین پالایشگاه‌های کشور در 5 سال اخیر نشان می‌دهد پالایشگاه اراک با 13.6 دلار به ازای هر بشکه ارزش‌آفرینی بیشتری از یک بشکه خوراک دریافتی در مقایسه با 8 پالایشگاه دیگر کشور داشته است.



فرآورده‌های نفتی از چهارطریق خط لوله، نفتکش جاده‌ای، ریل و نفتکش منتقل می‌شود. بر اساس آمار منتشر شده در سال 1401، خطوط لوله احداث شده بیش از 14 هزار کیلومتر و ناوگان نفتکش جاده‌ای شرکت پالایش و پخش بیش از 11 هزار عدد بوده است.

در سال 1402، بطور متوسط روزانه 265 میلیون لیتر فرآورده از طرق مختلف جابجا شده است. بر این اساس بنزین و گازوئیل با 115.5 و 114 میلیون لیتر اصلی‌ترین فرآورده‌های منتقل شده می‌باشند.




در گزارش بعدی با شفاف سازی هزینه ها در طول زنجیره تولید خوراک، پالایش، انتقال و توزیع فرآورده های نفتی، هزینه تأمین یک لیتر بنزین و گازوئیل بر اساس تحلیل صورت های مالی، برآورد خواهد شد.


منبع: سولوشن









 

جمعه ۴ آبان ۱۴۰۳ ساعت ۲۱:۲۷