برنده و بازنده نفتی تنش های یمن با عربستان

به گزارش میز نفت، حوثی‌های اعلام كرده اند در صورتی كه عربستان سعودی به هواپیماهای جنگی آمریکا اجازه دهد از خاک این کشور برای حملات نظامی استفاده کند، به این كشور حمله خواهند کرد.

حوثی‌ها پس از کنترل صنعا، پایتخت یمن در سال 2014 میلادی در حال تقویت حضور نظامی خود برای فشار بر منطقه اصلی دارنده ذخایر نفت و گاز این کشور هستند.

این گروه همچنین حملات خود را به کشتی های نفتی که از مسیرهای ترانزیتی کلیدی در دریای سرخ و اطراف آن می گذرند، از جمله نقطه تنگه باب المندب افزایش داده است. این آبراه به عرض 16 مایل میان سواحل غربی یمن از یک طرف و سواحل شرقی جیبوتی و اریتره از سوی دیگر، قرار دارد.

آخرین حمله به عربستان

آخرین مرتبه ای که حوثی‌ها حملات هماهنگ بزرگی را علیه سرزمین اصلی عربستان سعودی انجام دادند، به 14 سپتامبر 2019 میلادی علیه تاسیسات فرآوری نفت بقیق و میدان نفتی خریس بازمی گردد كه تولید نفت عربستان سعودی به نصف کاهش یافت و باعث بزرگ‌ترین جهش روزانه قیمت طلای سیاه از سال 1988 میلادی شد.

در حال حاضر دو سوال کلیدی برای بازارهای نفت وجود دارد. نخست اینكه، چرا ایران به حوثی‌ها اجازه چنین تهدیداتی را می‌دهد، در حالی که تنها یک سال پیش با یک توافق تاریخی برای ازسرگیری روابط با عربستان سعودی موافقت کرد؟ و دوم اینكه، آیا این حملات ادامه خواهند داشت؟

استراتژی ایران در موضوع یمن

ایران در موارد بسیاری به خواسته‌های دو حامی اصلی خود - روسیه و چین - پایبند است، اما همچنان باید از چنین حملاتی به عربستان سعودی حمایت کرده و به حوثی‌ها اجازه دهد تهدیدات خود را انجام دهند.

دلیل اصلی حمایت پشت پرده ایران از چنین حملاتی اینست که در هفته‌های اخیر شاهد کاهش تنش پیرامون جنگ اسرائیل و حماس بوده ایم.  هرچند با تشدید درگیری ها در خاورمیانه که تقریباً بی تردید ارتش ایالات متحده را دوباره به سمت این منطقه می‌کشاند.

تهران معتقد است تنها با حضور نیروهای قابل توجه ایالات متحده در چندین کشور اسلامی - که برجسته‌ترین آنها عربستان سعودی است - می‌تواند انقلاب اسلامی گسترده‌تری را با هدف حذف یهودی های تل آویو و نظم مسیحی در غرب را رهبری کند،

جدیدترین جرقه برای این انقلاب فراگیر اسلامی، حملات تحت حمایت ایران توسط حماس به خاك اسراییل به عنوان متحد اصلی ایالات متحده، در 7 اکتبر 2023 میلادی بود. جذابیت این ایده از دیدگاه ایران این بود که این حمله اگرچه باعث تشدید تنش و حضور گستره تر نظامی ایالات متحده در خاورمیانه می شود، اما همچنین ممکن است منجر به نابودی دولت اسرائیل در طول درگیری های منطقه ای گسترده تر شود.

ظهور به عنوان ژاندارم منطقه

با پایان یافتن حضور ایالات متحده در منطقه و ریشه کن شدن رژیم اسرائیل، ایران می تواند جایگاه خود را به عنوان مدافع اصلی اسلام در دست بگیرد.

اما برای دستیابی به همه این اهداف، نیاز به پول و حمایت نظامی و سیاسی روسیه و چین است که ایران با آنها قراردادهای همکاری گسترده، عمیق و طولانی مدت دارد. در کتاب جدید من در مورد بازار جدید جهانی نفت این موضوع به صورت گسترده تحلیل و بررسی شده است.

حساب ویژه چین روی سعودی ها

در مورد موضع چین، حمایت پشت پرده و غیرمستقیم از تهدیدات حوثی‌های مورد حمایت ایران علیه عربستان سعودی به آسانی روسیه نخواهد بود.

از نظر سیاسی، پکن از زمانی که با پیشنهاد خرید کل 5 درصد سهام آرامکو سعودی در سال 2016 میلادی که قرار بود در یک عرضه اولیه عمومی فروخته شود، وارد عمل شده است، بر روی روابط خاص خود با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی کار می کند.


همین رابطه نزدیک بود که چین را قادر ساخت تا در 10 مارس 2023 میلادی، میانجیگری توافق غیرمنتظره از سرگیری روابط میان عربستان سعودی (کشور مهم سنی مذهب در جهان) و ایران (کشور شیعه کلیدی) را انجام دهد. ایالات متحده همچنان بیش از 16 درصد از درآمد صادراتی چین را به خود اختصاص داده است.

به گفته یک منبع ارشد در مجتمع امنیت انرژی اتحادیه اروپا (E.U.) که اخیراً به طور انحصاری با اویل پرایس مصاحبه كرده است، اگر قیمت نفت برنت بیش از 90 تا 95 دلار آمریکا برای بیش از یک چهارم سال باقی بماند، خسارت اقتصادی به چین به صورت خطرناکی افزایش خواهد یافت.

با این حال، شاید مهم‌تر از این دو عامل این موضوع باشد که چین نمی‌خواهد کنترل مؤثر بر مسیرهای مهم ترانزیت نفت خاورمیانه را از دست بدهد. چین با میانجیگری در توافق خیره کننده از سرگیری روابط میان دولت های عربستان سعودی و ایران، کنترل خود را بر این مسیرهای مهم ترانزیت نفت تقویت کرد.

در سایه قرارداد 25 ساله این کشور با ایران، پکن بر مدیریت تنگه هرمز که حدود 30 درصد نفت جهان از طریق آن عبور می کند، نفوذ پیدا کرد. این توافق همچنین به چین اجازه داد تا بر تنگه باب المندب (که از طرف یمن توسط حوثی‌های مورد حمایت ایران کنترل می‌شود) و از طرف دیگر توسط جیبوتی و اریتره (که هر دو پس از دریافت وام های مربوط به طرح کمربند و جاده که به آنها داده شده است، به پکن بدهکار هستند) تسلط پیدا کند.

نقشه پکن در خاورمیانه چیست؟

اگرچه شی جین پینگ احساس نمی‌کند شرایط كنونی زمان مناسبی برای رویارویی با ایالات متحده است، اما او می‌خواهد چین به آنچه در خاورمیانه روی می دهد، به ویژه در رویدادهای مرتبط با جنگ اسرائیل و حماس به ویژه بحران دریای سرخ مرتبط بماند و در آن نقش داشته باشد.

هنگامی که ایالات متحده عملیات محافظت در برابر حملات حوثی ها به کشتی های نفتی در منطقه دریای سرخ را ایجاد کرد، یک علامت خطر برای چین در این زمینه قرمز شد. این مدت کوتاهی پس از آن صورت گرفت که وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد که این ابتکار تحت چتر نیروهای دریایی ترکیبی و رهبری گروه ویژه 153 آن آغاز شده است.

این نیرو تنها شامل کشورهای همپیمان ایالات متحده از جمله بریتانیا، بحرین، کانادا، فرانسه، ایتالیا، هلند، نروژ، سیشل و اسپانیا بود. ترس چین اینست که ایالات متحده هرگز این منطقه را ترک نکند و در آینده حضورش را گسترش دهد.

روسیه نیز همین واهمه را دارد و به همین دلیل به صورت کامل از ایده حملات حوثی ها به عربستان سعودی حمایت می کند. به علاوه، به همین دلیل است که آنها هفته گذشته ناوگان جنگی خود را در اطراف باب المندب و آب های دریای سرخ مستقر کردند.


چشمک روسیه به یمنی ها

همچنین باید این موضوع را در نظر گرفت كه مسکو پس از هر افزایش قیمت نفت که در نتیجه حملات به عربستان سعودی باشد، درآمد بیشتری را كسب خواهد کرد.

این شرایط به روسیه اجازه می‌دهد تا با وجود محدودیت‌ها و تخفیف‌های مختلف پس از حمله به اوکراین، نفت خود را با قیمت‌های بسیار بالاتری به مشتریانش بفروشد.

همانطور که در کتاب جدید من در مورد نظم جدید بازار جهانی نفت نیز تحلیل شده است، مسكو در طول 100 روز اول جنگ در اوکراین، نزدیک به 100 میلیارد دلار از صادرات نفت و گاز درآمد کسب کرده است. در مجموع، درآمدهای ناشی از قیمت‌های بالاتر نفت و گاز پس از تهاجم، بسیار بیشتر از هزینه ادامه جنگ برای روسیه بود.

با این حال، زمانی که قیمت ها دوباره شروع به كاهش کردند، منابع مالی روسیه و توانایی آن برای تضمین یک پیروزی نظامی آشکار کاهش یافته است. علاوه بر این، از آنجایی که پیوستن مجدد اوکراین به روسیه (به عنوان اولین بخش از بازسازی کامل شکوه سابق امپراتوری روسیه) اولویت اصلی رئیس جمهور ولادیمیر پوتین است، هر گونه تشدید درگیری در خاورمیانه برای منحرف کردن تمرکز ایالات متحده از جنگ فرسایشی اوكراین، مفید دانسته می شود.
 
نویسنده: سایمون واتکینز
منبع: OILPRICE
مترجم: محسن داوری

شنبه ۱۸ فروردين ۱۴۰۳ ساعت ۱۰:۱۱