به گزارش میز نفت درست درزمانی که
غولهای نفتی جهان درآمد بینظیری را پس از حمله نظامی روسیه به اوکراین کسب کردند، ایران در گوشهای از دنیا نفت خود را با
تخفیف بالا به مشتریان چینی خود میفروخت؛ اسفند 1400 بود که
روسیه به اوکراین یورش برد و موجب شد تا قیمت نفت پس از 7 سال، سهرقمیشود.
بهای هر بشکه نفت خام برنت در همان روزها به بیش از 110دلار افزایش یافت که خبری شیرین برای کشورها و شرکتهای نفتی بود. ازآنجاکه
غولهای نفتی در روزهای فراگیری ویروس کرونا که کاهش مصرف نفت را در پی داشت، با کاهش درآمدها مواجه شدند، پرش بهای نفت بهترین اتفاق برای جبران درآمدهای از دست رفته بود.
آمارها میگویند شرکت
اگزون موبیل در سال 2022 بیش از 59 میلیارد دلار، شل بیش از 39 میلیارد دلار، شورون و توتال بیش از 36 میلیارد دلار و بی پی بیش از 27 میلیارد دلار از افزایش قیمت نفت منتفع شدند. در میان شرکتهای نفتی خاورمیانه هم
آرامکو بیش از 100 میلیارد دلار درآمد نفتی اضافهتری کسب کرد که به همین تناسب، عراق، امارات، کویت و سایر کشورها قرار دارند.
اما ایران وضعیت متفاوتتری دارد؛
تنها بازار نفتی که ایران میتواند نفت خود را به فروش برساند، بازار چین است با این تبصره که شرکتهای دولتی حق معامله با ایران را ندارند و همه نفتی که به شرق آسیا میرود، توسط پالایشگاههای کوچک و خصوصی خریداری میشود آنهم به اسم نفت مالزی!
زمانی که بهای نفت افزایش یافت،
شرایط برای احیای برجام و لغو تحریمها مساعد بود اما دولت به طمع زمستان سخت اروپا به معاهده نهایی تن نداد؛ نتیجه آن شد که فروش نفت ایران روی عدد یکمیلیون بشکه فریز ماند با این تفاوت که تخفیفهای نفتی دیگر مثل قبل نبود.
با توجه به
تحریم نفت روسیه، نفت خرسها راهی بازار چین شد آنهم با تخفیفهای کلان؛ همین موضوع کافی بود تا نفت ایران در معرض کاهش سهم قرار گیرد پس دولت، مجبور شد تخفیف خود را افزایش دهد تا بتواند سهم خود را حفظ کند. همین نیز شد، ایران سهمش را ثابت نگه داشت اما با هزینه بیشتر و در این میان، چینیها منتفع اصلی بودند.
گرچه ارقام مختلفی درباره
تخفیفهای نفتی ایران به چین شنیده شد، اما بیشتر ارقام میان 12 تا 15 دلار متغیر بود. اگر میانگین صادرات نفتی ایران به چین را بنا به ادعای دولتیها 1.2 میلیون بشکه در نظر بگریم، با عدد 12 دلار بیش از 9 میلیارد دلار و با عدد 15 دلار تخفیف بیش از 10 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی کشور، به چین هدیه شده است.
این رقم هنگفت، حاصل حاکم شدن تفکری است که میگوید با تحریمها مقابله کرد؛ مقابلهای که برنده بزرگی به نام چین دارد و بازنده بزرگتری به نام جمهوری اسلامی ایران. درست در ماههایی که غولهای انرژی از جنگ اوکراین ماهی خود را میگرفتند، این ایران بود که به ماهی گیری برای پکن مشغول بود!