چند نکته مهم درباره دی اکسید کربن

به گزارش میز نفت،  این روزها مسأله‌ی آلودگی هوا و نجات زمین، به یکی از مهمترین دغدغه‌های انسان بدل شده است و بهبود این مسأله نیازمند تغییرات الگوهای اقلیمی است که نیازمند اقدامات اقلیمی اساسی است. دولت‌ها و صنایع در حال بررسی راه‌های گوناگونی برای حذف دی‌اکسید کربن از جو هستند؛ در همین راستا، دولت ایالات متحده، 3.5 میلیارد دلار کمک بلاعوض برای شرکت‌هایی در نظر گرفته که گاز را با استفاده از فرآیندی به نام جذب مستقیم هوا یا به اختصار (DAC)، جذب و ذخیره کنند.

این گزارش در ادامه، نحوه‌ی عملکرد این فناوری پیشرفته را همراه با ظرفیت‌ها و محدودیت‌های آن بررسی می‌کند.
 
* (DAC)چگونه کار می کند؟
فناوری DAC از واکنش‌های شیمیایی برای حذف دی اکسید کربن از هوا استفاده می‌کند و بدین ترتیب است که دی اکسید کربن می‌تواند در حفره‌های زیرزمینی ذخیره شود. از سوی دیگر با وجود این فناوری، دی اکسید کربن می‌تواند در تولید محصولاتی مانند بتن و یا سوخت هواپیما مورد استفاده قرار بگیرد.
 
بزرگترین کارخانه فعال DAC جهان، کارخانه Orca Climeworks در ایسلند است که می‌تواند سالانه 4000 تن دی اکسید کربن را در اعماق زمین ذخیره کند. با وجود برنامه‌ی ایالات متحده برای توسعه‌ی کارخانه‌ها در مقیاس بزرگ و بودجه‌ی در نظر گرفته شده، پیش‌بینی می‌شود که این کشور قادر خواهد بود سالانه یک میلیون تن دی اکسید کربن را حذف و آن را در اعماق زمین ذخیره کند.
 
*درختان چطور؟
انتظار می‌رود روش‌های طبیعی حذف کربن مانند کاشت درختان و مدیریت جنگل‌ها نقش بزرگی در کمک به مبارزه با تغییرات آب و هوایی ایفا کنند. به گفته‌ی مؤسسه منابع جهانی، فناوری DAC در مقایسه با کاشت درختان که کمتر از 50 دلار در هر تن، هزینه دارد، بسیار گران‌تر است به گونه‌ای که در حال حاضر قیمت آن در هر تن سه رقمی است.

با این حال اما بسیاری از دانشمندان معتقدند که اگر قرار باشد حذف تمامی گازهای دی اکسید کربن زمین، بر دوش درختان باشد، زمین‌های بسیار زیادی باید اشغال شوند که امکان‌پذیر نیست، پس باید به فکر راه‌های فنی باشیم.
 
*سایر روش‌های حذف کربن چیست؟
جذب و ذخیره‌ی کربن یکی از دیگر روش‌های بیوانرژی است؛ در این روش با جذب و سوزاندن زیست توده -مانند سوزاندن تکه‌های چوب- الکتریسته تولید شده و از انتشار آن در جو، جلوگیری می‌شود.

روش دیگر «بیوچار» است؛ «بیوچار» نوعی زغال چوب است که وقتی مواد آلی مانند برگ، چوب یا کاه در دمای بالا بدون اکسیژن حرارت داده می‌شود، تولید می‌شود و ماده‌ای غنی از کربن باقی می‌ماند که می‌تواند به عنوان کود استفاده شود و در نتیجه کربن را در خاک ذخیره کند.
همچنین تکنیک هایی برای حذف CO2 از آب دریا نیز در حال توسعه است.

فن آوری جذب و ذخیره کربن (CCS) به طور سنتی در دودکش‌های صنعتی مانند نیروگاه‌های سوخت فسیلی وجود دارد که CO2 را فیلتر و ذخیره می‌کند و پیش از رسیدن به جو از آن استفاده می‌شود.

این روش اما حذف تلقی نمی‌شود و بیشتر کاهش انتشار است. این فناوری می‌تواند میزان گازهای CO2 که در فرآیندهای صنعتی تولید می‌شوند را جذب کند و از انتشار آن‌ها جلوگیری کند. اما این روش در مقایسه با فناوری DAC متفاوت است چرا که فناوری DAC می‌تواند دی اکسید کربن را از دل آسمان بیرون بکشد و آن‌ را در خاک، سنگ، درختان و اقیانوس‌ها ذخیره کند و برای همیشه آن را حذف کند.
 
*گروه‌های سبز چه فکری می کنند؟
در حالی که اکثر فعالان محیط زیست اذعان دارند که حذف کربن برای دستیابی به زمینی پاک ضروری است اما نگران هستند که صنایع از این بهانه استفاده کنند و میزان انتشار خود را تا حد ممکن کاهش ندهند و این فناوری را وسیله‌ای قرار دهند تا با تولید ناسالم، میزان دی اکسید کربن خود را بالا ببرند.

بسیاری از گروه های سبز نیز استفاده از زیست توده برای الکتریسیته را زیر سوال می‌برند و نسبت به راه حل های فناوری مانند DAC تردید دارند.

برخی از گروه‌ها بر پیامدهای عدالت زیست‌محیطی DAC متمرکز شده‌اند. آن‌ها نگران هستند که شرکت‌های سوخت فسیلی از این فناوری به عنوان پوششی استفاده کنند تا در مناطق ضعیف و کم درآمد، به انتشار سنگین دی اکسید کربن بپردازند.