به گزارش میز نفت٫حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 ميلادي، تأثیرات عمیقی بر بازارهای جهانی انرژی به دنبال داشته است. نوسانات قیمت، کمبود عرضه، مسائل امنیتی و عدم اطمینان اقتصادی بخشي از اين پيامدها است. مثل همیشه، کشورهای فقیرتر - كه بسیاری از آنها هنوز با اثرات همه گیری جهانی روبرو هستند - بیشترین پيامدهاي منفی بحران انرژی را متحمل خواهند شد.
با وجود اين شرايط، پیش بینی با قطعیت بسیار دشوار است. همانطور که آژانس بین المللی انرژی اشاره می کند، بسیاری از خطوط این دنیای جدید هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما بازگشتی به حالت قبل وجود ندارد. در ادامه، با 6 پيامد حمله روسیه به اوکراین كه جهان انرژی را تغییر داده است، آشنا مي شويم:
1. قیمت بالاتر انرژی
قابل توجه ترین تغییر برای اکثر مردم این بوده که قیمت انرژی در حال افزایش است. آژانس بینالمللی انرژی اعلام كرده هزینههای بالای سوخت، عامل 90 درصد افزایش متوسط هزینههای تولید برق در سراسر جهان است. آژانس بینالمللی انرژی میگوید 100 میلیون نفر ممکن است دیگر نتوانند با سوختهای پاک غذا درست کنند و در عوض به زیست توده بازگردند. با این حال، نیاز به امنیت انرژی ممکن است باعث سرمایه گذاری بیشتر در پروژه های سوخت فسیلی شود.
2. تغییر جریان های تجاری و کمبود عرضه بحران انرژی جهانی
دولت روسیه جریان صادرات گاز به اتحادیه اروپا را حدود 80 درصد در فاصله ماه های مي تا اکتبر 2022 ميلادي کاهش داد و این اتحادیه را با کمبود قابل توجهی در سبد انرژی خود و نیاز مبرم به یافتن جایگزین های انرژی از دیگر كشورها مواجه کرد. در حالی که بسیاری از شرکای بینالمللی سابق روسیه روابط خود را با این کشور کاهش داده یا قطع کردهاند، روسیه با افزایش صادرات به جاهای دیگر، از جمله به چین، هند و ترکیه، تولید و صادرات نفت خود را تقریباً به سطح قبل از تهاجم نزدیک نگه داشته است.
3. تغییر در سیاست انرژی
تغییر در مسیرهای سنتی تجارت انرژی به این معنی است که کشورهای آسیب دیده مجبور شدهاند به سرعت برای ایجاد سیاستهای انرژی جدید که نه تنها امنیت بلندمدت انرژی را در اولویت قرار میدهد، بلکه امکان برآورده شدن تقاضای انرژی موجود در کوتاهمدت را فراهم کنند، گام بردارند. دولت ها همچنین در حال توسعه مسیرهای قابل قبولی برای انتشار خالص صفر تا سال 2050 ميلادي هستند، بنابراین مسائل ناشی از بحران انرژی فعلی باید با در نظر گرفتن آن مورد توجه قرار گیرد.
آژانس بینالمللی انرژی میگوید در برخی موارد به ویژه در سايه قانون کاهش تورم ایالات متحده، این بحران به جای عقبنشینی، پروژههای انرژیهای تجدیدپذیر را به جلو سوق میدهد.
4. آثار اقتصادی فاجعه بار بحران انرژی
هزینه های بالاتر به دلیل آغاز بحران انرژی به افزایش نرخ بهره کمک می کند که می تواند گذار جهاني انرژی را به خطر بیندازد. هزینه های بالاتر انرژی منجر به افزایش قیمت کالاها و خدمات می شود. نرخهای بهره بالاتر همراه با کاهش درآمد در شرایط واقعی، جهان را به سمت رکود سوق میدهد و تعداد افرادی که دوباره به فقر شدید سقوط میکنند، در حال افزایش است. از آنجایی که بسیاری از کشورها به دنبال افزایش هزینه استقراض پول برای مقابله با تورم هستند، پروژههای انرژی پاک که نیاز به تامین مالی دارند ممکن است گرفتار پیامدهای اقتصادی شوند.
5. انتشار گازهاي گلخانه اي تحت تاثیر قرار می گیرد
برخی کشورها اهداف كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي خود را تسریع می کنند، اما ساير كشورها استفاده از زغال سنگ را افزایش می دهند و برخی کشورها هر دو را همزمان انجام می دهند. تأثیر طولانیمدت بحران انرژی بر انتشار گازهای گلخانهای نامشخص است و بسیاری از مردم نگران تأثیر برنامههایی برای رسیدن به انتشار گازهای گلخانهای به صفر تا سال 2050 ميلادي هستند. با این حال، بر اساس پیشبینیها، اگرچه انتشار دي اكسيد كربن در سال 2022 ميلادي به افزایش خود ادامه میدهد، طبق پیشبینیها، این رشد کمتر از 1 درصد بیشتر از سال 2021 ميلادي است که عمدتاً به لطف افزایش سریع انرژیهای تجدیدپذیر و وسایل نقلیه الکتریکی است.
6. آينده چالش برانگيز انرژی های تجدید پذیر
روابط لرزان بین روسیه و مشتریان انرژی آن منجر به تمرکز سریع بر حفظ امنیت انرژی شده است. داشتن یک ترکیب قوی و متنوع انرژی در قلب سیاستهای امنیت انرژی قرار دارد و آژانس بینالمللی انرژی میگوید ممکن است این بحران حرکت به سمت سوختهای پایدارتر را تسریع کند. اما پيش بيني آينده دشوار است و چشمانداز اقتصادی منفی و انتخابهای کوتاهمدت سیاست برای اطمینان از انرژی برای نیازهای امروزی میتواند سرعت حرکت به سمت انرژیهای تجدیدپذیر رvا کاهش دهد. جهان انرژي شايد هيچگاه به دنياي پيش از جنگ روسيه در اوكراين شباهت نداشته باشد.
نويسنده: اوان تامسون
منبع: www.weforum.org
مترجم: محسن داوري
دوشنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۱ ساعت ۱۲:۳۵