ماهی گیری آذربایجان از چالش گازی اروپا

به گزارش میز نفت، چند هفته پیش کمیسیون اروپا تفاهم‌نامه جدیدی را با جمهوری آذربایجان امضا کرد تا صادرات سالانه گاز طبیعی آذربایجان به اروپا را تا سال 2027 حداقل 20 میلیارد مترمکعب افزایش دهد. اورسولا فون در لاین رئیس کمیسیون اروپا در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با الهام علی‌اف رئیس‌جمهور آذربایجان گفت: امروز، ما فصل جدیدی را در همکاری انرژی با آذربایجان باز می‌کنیم؛ شریکی کلیدی برای کاهش سهم انرژی روسیه از سبد انرژی قاره سبز.

الهام علی‌اف به‌عنوان رئیس‌جمهور کشوری که در سال 2021 حدود 8.1 میلیارد مترمکعب گاز به اتحادیه اروپا صادر کرده بود هم در این مراسم گفت: مسائل امنیت انرژی امروز بیش از هر زمان دیگری مهم است.

کادری سیمسون، کمیسر انرژی اتحادیه اروپا نیز گفت: انتظار می‌رود آذربایجان امسال 4 میلیارد مترمکعب گاز اضافی به اتحادیه اروپا تحویل دهد که این به جبران کاهش عرضه گاز روسیه کمک می‌کند و کمک قابل‌توجهی به امنیت عرضه اروپا خواهد کرد.
 
در کنار صادرات گاز، این دو شریک برای ارتقای همکاری در زمینه‌های انرژی‌های تجدید پذیر نیز ابراز علاقه کردند. اراضی تازه گرفته شده از ارمنستان، به میزان قابل‌توجهی پتانسیل انرژی‌های تجدید پذیر آذربایجان را افزایش داده است. در این توافقنامه، همکاری در زمینه انرژی‌های تجدید پذیر به‌عنوان یک رکن کلیدی برای روابط آینده اتحادیه اروپا و آذربایجان ذکر شده است.

فون در لاین، با تائید این پتانسیل، اظهار داشت: آذربایجان به‌تدریج از یک تأمین‌کننده سوخت فسیلی به یک شریک بسیار قابل‌اعتماد و برجسته انرژی تجدید پذیر برای اتحادیه اروپا تبدیل خواهد شد.

فون در لاین در سخنرانی خود علاقه اتحادیه اروپا به ایجاد ارتباط با آسیای مرکزی و فراتر از آن از طریق این گذرگاه حمل‌ونقل را تائید کرد. در صورت موفقیت تلاش‌ها برای رساندن منابع هیدروکربنی ترکمنستان و قزاقستان به سمت غربی دریای خزر، کریدور میانه این پتانسیل را دارد که به یک مسیر انرژی جایگزین بین آسیای مرکزی و اروپا تبدیل شود.

 مسدودسازی موقت روسیه که اخیراً بر ترانزیت نفت قزاقستان از طریق خاک خود به اروپا اعمال کرده بود، بر اهمیت افزایش ابتکارات TITR تأکید کرد.

به‌طورکلی، توافق جدید بین باکو و بروکسل بر علاقه اروپا به قفقاز جنوبی که از زمان شروع جنگ روسیه و اوکراین به‌طور قابل‌توجهی رشد کرده است، تأکید دارد. این در درجه اول به این واقعیت مربوط می‌شود که اتحادیه اروپا در حال عبور از یک بحران انرژی حیاتی است و به نظر می‌رسد قفقاز جنوبی یک تأمین‌کننده جایگزین و دروازه‌ای به پتانسیل عظیم انرژی آسیای مرکزی باشد.

برجسته شدن آذربایجان به‌عنوان جایگزینی برای اتحادیه اروپا - در چارچوب تلاش‌های روسیه برای استفاده از منابع انرژی خود به‌عنوان تنها ابزار مؤثر برای فشار علیه غرب - از سوی برخی به‌عنوان یک چالش بالقوه درگیری بین باکو و مسکو تلقی می‌شود.

 گاز آذربایجان نقش مهمی در امنیت انرژی برخی از کشورهای اروپای شرقی دارد که تقاضای گازشان نسبتاً پایین است و به‌این‌ترتیب، گاز این کشور می‌تواند در کاهش وابستگی کشورهای اروپایی به کرملین مؤثر باشد. برای مثال، روسیه، در پاسخ به امتناع صوفیه از پرداخت هزینه انرژی به روبل، عرضه گاز به این کشور را متوقف کرد اما صوفیه به دنبال افزایش واردات از آذربایجان است تا بتواند از بند وابستگی به روسیه رهایی یابد.

پرویز شهبازوف وزیر انرژی آذربایجان در اوایل ژوئیه 2022، در پی مراسم افتتاحیه اتصال گاز یونان-بلغارستان (IGB)، اعلام کرد: صادرات گاز به بلغارستان در ژانویه تا ژوئن 2022 بالغ بر 160 میلیون مترمکعب بوده و برنامه‌ریزی‌شده است تا این میزان تا پایان سال به 600 میلیون مترمکعب افزایش یابد.

صربستان که به‌طور کامل به گاز روسیه وابسته است، یکی دیگر از کشورهایی است که در حال حاضر در حال مذاکره با آذربایجان است و امیدوار است تا سال 2023 گاز آذربایجان را وارد کند.

اما این واقعیت که صادرات گاز آذربایجان نمی‌تواند به‌طور کامل جایگزین صادرات روسیه به اتحادیه اروپا شود که تا همین اواخر بیش از 150 میلیارد مترمکعب در سال بود، تاکنون به کاهش نگرانی‌ها در مسکو کمک کرده است.

علی‌اف در کنفرانسی در آوریل 2022، در پاسخ به سؤالی در مورد امکان چنین رقابتی بین کرملین و باکو گفت: «سیاست انرژی ما هرگز در مقابل روسیه نبوده است. ما هرگز هیچ سؤال یا بحثی به هیچ شکلی نداشته‌ایم. من مطمئن هستم که این توافقنامه، تأثیر منفی بر روابط ما با روسیه نخواهد داشت».

جمعه ۲۱ مرداد ۱۴۰۱ ساعت ۲۲:۵۳