کیش و مات غرب در برابر پوتین

به گزارش میز نفت، سی ان ان در گزارشی نوشت:

اروپا و ایالات‌متحده واردات نفت روسیه را به‌منظور قطع منبع درآمدهای میلیارد دلاری کرملین ممنوع کرده‌اند؛ اما طرح «انباشت درد» بر ولادیمیر پوتین و وادار کردن او به تجدیدنظر در جنگ اوکراین، کارساز نبوده است. روسیه به‌اندازه قبل از حمله در اواخر فوریه از صادرات انرژی درآمد کسب می‌کند و در سوی مقابل، تورم در سطح جهانی در حال افزایش است و بر فشار سیاسی بر رهبرانی مانند جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده، بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، افزوده است.

اقدامات متعددی ازجمله سقف قیمت واردات انرژی روسیه، خرید متمرکز توسط اتحادیه اروپا، ممنوعیت بیمه کشتی‌ها و هدف قرار دادن کشورهایی که به خرید از مسکو ادامه می‌دهند، موردبحث قرار گرفته است؛ اما همه آن‌ها جنبه‌های منفی دارند.

رابرت جانستون، محقق ارشد تحقیقاتی در مرکز سیاست انرژی جهانی دانشگاه کلمبیا، می‌گوید: ابزارهایی برای سخت‌تر کردن شرایط علیه روسیه وجود دارد، اما مستقیماً هزینه‌های قابل‌توجهی برای مصرف‌کنندگان در ایالات‌متحده و اروپا به همراه دارد.

اعمال تحریم‌ها بر کشورهایی مانند چین و روسیه که به جذب حجم زیادی از نفت خام روسیه ادامه می‌دهند، بازارهای جهانی را که در حال حاضر تحت‌فشار شدید قرار دارند، به هم می‌ریزد؛ درحالی‌که جانت یلن، وزیر خزانه‌داری آمریکا اخیراً گفته است ایالات‌متحده می‌خواهد در مورد سقف قیمت نفت روسیه تصمیم بگیرد کند.
 
ایالات‌متحده، بریتانیا و کانادا واردات نفت روسیه را ممنوع کرده‌اند. مهم‌تر از آن، اروپا از نفت روسیه که از طریق دریا وارد می‌کرد چشم‌پوشی کرده است که با توجه به اتکای طولانی‌مدت این قاره به منابع انرژی روسیه، گام بزرگی به شمار می‌آید؛ اما افزایش صادرات به آسیا به جبران بخش بزرگی از این ضررها کمک کرد. چین - با بهره‌گیری از تخفیف‌های زیاد قیمت - برای اولین بار شاهد افزایش واردات خود به 2 میلیون بشکه در روز بود. واردات هند نیز افزایش‌یافته است و در ماه مه نزدیک به 900 هزار بشکه در روز بوده است.

پوتین روز چهارشنبه با اشاره به بلوک اقتصادهای درحال‌توسعه که برزیل، هند، چین و آفریقای جنوبی را نیز شامل می‌شود، گفت: ما فعالانه در جهت‌گیری مجدد جریان‌های تجاری و ارتباطات اقتصادی خارجی خود به سمت شرکای قابل‌اعتماد بین‌المللی، به‌ویژه کشورهای بریکس، مشغول هستیم.

روسیه بشکه‌های نفت خام اورال خود را حدود 35 دلار ارزان‌تر از شاخص برنت می‌فروشد که آخرین بار نزدیک به 113 دلار در هر بشکه معامله شد؛ اما ازآنجایی‌که قیمت‌ها در سال جاری به دلیل پس‌لرزه‌های جنگ به‌شدت افزایش‌یافته است، آن‌ها هنوز هم پول زیادی به دست آورده‌اند.
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی، درآمد صادرات نفت روسیه در ماه مه 1.7 میلیارد دلار افزایش یافت و به حدود 20 میلیارد دلار رسید. این بسیار بالاتر از میانگین سال 2021 است که تقریباً 15 میلیارد دلار است.

مقامات ارشد دولت آمریکا گفتند که مقابله با این پویایی در اولویت نشست G7 خواهد بود. آن‌ها هدف خود را تشریح کردند: «فشار حداکثری بر پوتین، با رویکرد به حداقل رسانیدن اثرات تورمی برای جهان».
 
*چه ابزارهایی باقی‌مانده است؟
برای اینکه ادامه واردات نفت روسیه را برای چین، هند و دیگر کشورها سخت‌تر کند، اروپا قصد دارد بیمه کشتی‌های حامل نفت روسیه را ممنوع کند. همان‌طور که انتظار می‌رود، اگر بریتانیا به آن بپیوندد، با توجه به تسلط بازار بیمه لویدز لندن، ضربه‌ای به سیستم جهانی حمل‌ونقل سوخت وارد خواهد شد. دولت بایدن نگران است که این اقدام باعث افزایش قیمت‌ها شود.

بااین‌حال، مای روس نر، یکی از فعالان سازمان غیرانتفاعی Global Witness، گفت که کشورهای غربی باید برای خروج سریع نفت روسیه از بازار بیشتر تلاش کنند، زیرا هر تأخیری به فعالان بازار زمان می‌دهد تا راه‌های خلاقانه‌ای برای دور زدن قوانین بیابند.

ایالات‌متحده، با حمایت اروپا، می‌تواند تحریم‌های ثانویه موسوم به کشورهای ثالثی را که به تجارت با روسیه ادامه می‌دهند، اعمال کند،

همان‌طور که با ایران و ونزوئلا انجام داده است. دولت آمریکا این موضوع را رد نکرده است؛ اما چنین اقدامی چنان یک شمشیر دولبه است و کارشناسان اجرایی شدنش را بعید می‌دانند زیرا غربی‌ها به‌اندازه کافی دچار بحران تورم و افزایش قیمت شده‌اند.

به گفته تحلیلگران، اگر چین و هند مجبور به یافتن بشکه‌های جایگزین شوند، قیمت نفت به‌راحتی می‌تواند به 200 دلار در هر بشکه برسد.
جانستون می‌گوید: تماشای جهانی که در آن آمریکا [چنین] تحریم‌هایی را هم‌زمان علیه ایران، ونزوئلا و روسیه اعمال کند، سخت است؛ نفت باید از جایی بیاید.

بایدن به‌طور فزاینده‌ای تأکید کرده است که مبارزه با تورم بالای 40 سال گذشته، اولویت اصلی در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای در نوامبر است. مکرون هم که اخیراً حمایت قانونی خود را برای اولین دوره ریاست جمهوری خود ازدست‌داده، متعهد شده است که به بحران رو به رشد تورم رسیدگی کند مانند جانسون بریتانیایی که هفته گذشته دو شکست بزرگ در انتخابات میان‌دوره‌ای متحمل شد.

قرار دادن سقف بر قیمت نفت خام روسیه یکی از راه‌حل‌هایی است که دور از ذهن است. این بدان معناست که روسیه به‌طور کامل از بازار قطع نمی‌شود، اما مجبور می‌شود نفت را به قیمت ارزانی بفروشد که نتواند سود ببرد. وزیر خزانه‌داری آمریکا هفته گذشته گفت، سقف قیمتی، بهای نفت روسیه را پایین می‌آورد و درآمدهای پوتین را کاهش می‌دهد؛ درعین‌حال هم اجازه می‌دهد عرضه نفت بیشتری به بازار جهانی برسد.
کشورهایی مانند آلمان گفته‌اند که آماده بررسی این گزینه هستند؛ اما مشخص نیست که غرب چگونه می‌تواند چنین سیاستی را اجرا کند، یا اینکه چگونه کشورهایی مانند چین و هند را وادار به امضای قرارداد می‌کند.

در صورت وقوع یک رکود جهانی - که تا حدی به دلیل بالا بودن قیمت سوخت تحریک‌شده است - تقاضا برای انرژی کاهش می‌یابد و قیمت‌ها ممکن است خودبه‌خود شروع به کاهش کنند؛ اما این امر بسیار دردناک است و شامل از دست دادن شغل و آسیب اقتصادی، به‌ویژه برای خانواده‌های کم‌درآمد خواهد بود.