وحید حاجی پور | هیچ فرد دلسوز و میهنپرستی را در بدنه صنعت نفت و اقتصاد کشور نمیتوان پیدا کرد که مخالف توافق هستهای باشد. ازآنجاکه صنعت نفت ایران، لوکوموتیو و پیشران اقتصاد کشور است تحریمهای نفتی چنان بلایی را بر سر ایران آورده است که میتوان بهصورت دقیق، تأثیرات آن را بهراحتی مشاهده کرد.
صادرات نفت ایران از 2.5 میلیون بشکه به کمتر از یکمیلیون بشکه رسیده و به لطف افزایش قیمت نفت، اوضاع کمی بهتر شده و درآمدهای نفتی دولت بهتر از سال گذشته شده است. برای بررسی 10 سال گذشته باید اشاره کرد که در سال 90 تحریمهای آمریکا و بینالمللی علیه ایران شکل گرفت که ماحصل آن، کاهش صادرات نفت ایران بود.
در آن دوره، حتی صادرات نفت و میعانات گازی به زیر 700 هزار بشکه هم رسید اما ازآنجاکه آمریکاییها، برای تعدادی از خریداران نفت ایران معافیتهایی را در نظر گرفتند، و همچنین دور زدن تحریمها در آن روزها، میزان صادرات نفت به بیش از یکمیلیون بشکه افزایش پیدا کرد.
در دوره دولت یازدهم، همین روند تا سال 94 ادامه داشت تا روزی که برجام تصویب شد؛ با اجرایی شدن برجام، تولید نفت ایران به 3.8 میلیون بشکه در روز رسید و صادرات نفت و میعانات گازی هم به 2.5 میلیون بشکه در روز صعود کرد. اما این روزها خیلی طولانی نبود و در اردیبهشت 96 گه ترامپ از برجام خارج شد، صادرات نفت دوباره کاهش یافت.
در چنین شرایطی، فروش نفت و میعانات به زیر 500 هزار بشکه رسید و ارزش پول ملی هم بهشدت کاهش پیدا کرد و دلار 4 هزارتومانی به بیش از 12 هزار تومان رسید. نه نفتی برای فروش بود و نه ارزی برای تأمین نیازهای کشور. سرمایهگذاریها هم متوقف شد و همهچیز بر هم ریخت. گرچه ترامپ اعلام کرد میخواهد صادرات نفت ایران را صفر کند اما در تحقق هدف خود، ناکام ماند. هرچند انتقادات جدی به دولت وقت برای کمکاری در فروش نفت وارد بود، اما شرایط در روزهایی سادهتر شد که جو بایدن به ریاست جمهوری رسید.
بایدن یکی از برنامههای اصلی خود را احیای برجام نامید و بر همین اساس، فشارهای سابق آمریکا به چین برای کاهش واردات از ایران کمتر شد تا صادرات نفت در سال پایانی دولت روحانی، افزایش دو برابری داشته باشد. دولت جدید هم وقتی در ایران کار را شروع کرد، شرایط بهمانند دولت قبل بود و به همین دلیل، صادرات نفت و میعانات گازی ایران افزایش پیدا کرد و راهکارهای خوبی نیز به کار گرفته شد تا سطح صادرات نفت در حدود یکمیلیون بشکه بماند.
باوجوداینکه همهچیز در ثبات نسبی قرار گرفته است، اما برخی افراد سیاسی و عمدتاً وابسته به سرویسهای خارجی با انتقاد از دولت رسمی جمهوری اسلامی ایران که به دنبال توافق است، معتقدند ایران این روزها دو میلیون بشکه نفت میفروشد و دیگر نیازی به توافق نیست! این در حالی است که هماکنون ایران روزانه از صادرات 1.5 میلیون بشکه از نفت خود محروم مانده است که با قیمت 100 دلار در هر بشکه، اقتصاد ایران روزانه 150 میلیون دلار از درآمد خود را از دست میدهد که معادل 4 میلیارد و 500 میلیون دلار در ماه میشود.
ارقامی که بدان اشاره شد، بهخوبی نشان میدهد هرروز فرصت سوزی در توافق هسته ای چه ضربه بزرگی به کشور وارد میکند اما بااینوجود، عدهای میگویند توافق خسارت محض است و نباید به سمت توافق گام برداشت. ازنظر این افراد، ایران بهخوبی تحریمها را دور میزند و میلیونها دلار به اقتصاد تزریق میکند. دروغ بزرگی که چیزی جز تشدید فشار اقتصادی به مردم ندارد.
موضوع بسیار سادهتر از چیزی است که هیاهو میشود؛ این تحریم نفت ایران بود که دلار را از 4 هزار تومان به 30 هزار تومان رساند و کشور را حداقل از کسب 170 میلیارد دلار دیگر محروم کرده است. اگر تحریم، اورده دارد مبارک صاحبان سفرههای رنگینی باشد که در لندن و گعدههای جاسوسی، برپاشده است.
پایان!