آفریقا؛ جایگزین گازی روسیه

به گزارش میز نفت، در اوایل ماه مارس، اتحادیه اروپا اعلام کرد که قصد دارد تا دوسوم از وابستگی خود به گاز روسیه را تا پایان سال جاری میلادی کاهش دهد که به معنای یک بحران تمام‌عیار در اروپاست. ازنظر غرب حتی باوجود تعدد پروژه‌های گازی که درحال‌توسعه هستند یا در حال حاضر به تعویق افتاده‌اند، آفریقا همچنان پتانسیل تولید قابل‌توجهی دارد.

پیش‌بینی می‌شود این قاره تولید گاز خود را از حدود 260 میلیارد مترمکعب در سال 2022 به 335 میلیارد مترمکعب تا پایان این دهه افزایش دهد. اگر اپراتورهای نفت و گاز تصمیم بگیرند که پروژه‌های گازی خود را در این قاره افزایش دهند، تولید نزدیک و میان‌مدت گاز طبیعی از آفریقا می‌تواند از پیش‌بینی‌های محافظه‌کارانه فوق فراتر رود.

روسیه در طول دهه گذشته با میانگین حدود 62 درصد از کل واردات گاز به این قاره، ازلحاظ تاریخی تأمین‌کننده اصلی گاز طبیعی اروپا بوده است. آفریقا هم گرچه یک صادرکننده ثابت گاز به اروپا بوده است اما به‌طور متوسط ​​18 درصد از واردات گاز اروپا به کشورهای گازی این قاره اختصاص دارد.

بااین‌حال، پروژه‌های گازی در آفریقا دارای ریسک فزاینده‌ای هستند و می‌توانند به دلیل هزینه‌های بالای توسعه، چالش‌های دسترسی به منابع مالی، مسائل مربوط به رژیم‌های مالی و سایر ریسک‌های سطحی به تعویق بیفتند یا تحریم نشده باشند. سیگنال‌های اخیر از شرکت‌های بزرگ نفت و گاز مانند بی پی، اگزون موبیل، شل، انی  و ... نشان‌دهنده تغییر در استراتژی آن‌هاست؛ استراتژی  به سمت سرمایه‌گذاری بیشتر در آفریقا؛ حتی باوجود رکود کامل در پروژه‌هایی که قبلاً از آن خودکرده بودند و کارشان متوقف شده بود.

سیوا پراساد، تحلیلگر ارشد ریستاد انرژی، می‌گوید: زیرساخت‌های خط لوله موجود از شمال آفریقا به اروپا و روابط تاریخی عرضه LNG، آفریقا را پس از ممنوعیت واردات روسیه به جایگزینی قوی برای بازارهای اروپایی تبدیل کرده است.

کشورهای آفریقایی که ازلحاظ تاریخی تأمین‌کننده گاز به اروپا بوده‌اند، در موقعیت مناسبی برای افزایش صادرات خود قرار دارند. مزیت آفریقا این است که دارای خطوط لوله‌هایی است که به‌راحتی می‌تواند به شبکه گسترده‌تر گاز اروپا متصل شود. صادرات خط لوله فعلی از آفریقا به اروپا از طریق الجزایر به اسپانیا و از لیبی به ایتالیا انجام می‌شود. در ماه‌های اخیر گفتگوها در مورد خطوط لوله بلندمدت که میادین گازی در جنوب نیجریه را از طریق خط لوله گاز ترانس صحرای خشکی (TSGP) و خط لوله گاز دریایی نیجریه مراکش (NMGP) به الجزایر متصل می‌کند، بالاگرفته است.

 درحالی‌که هدف TSGP استفاده از خطوط لوله موجود از الجزایر برای ورود به بازارهای اروپایی است، NMGP قصد دارد خط لوله گاز غرب آفریقا (WAGP) را از طریق کشورهای ساحلی غرب آفریقا و مراکش تا اروپا گسترش دهد. بیشتر از این، صادرات LNG آفریقا عمدتاً از نیجریه و الجزایر انجام‌شده است. علاوه بر این، اکتشافات در مقیاس بزرگ در فراساحل در موزامبیک، تانزانیا، سنگال، موریتانی و آفریقای جنوبی پتانسیل ایجاد صادرات گاز طبیعی بیشتری را پس از توسعه دارند.

اروپا اکنون در حال بررسی این موضوع است که چگونه می‌توان به کشورهای آفریقایی غنی از گاز کمک کرد تا تولید و صادرات خود را در سال‌های آینده افزایش دهند. تصمیم اتحادیه اروپا در اوایل سال جاری مبنی بر اینکه تمام سرمایه‌گذاری‌های گاز طبیعی معادل سرمایه‌گذاری در انرژی «سبز» است، نشان می‌دهد که گاز آفریقا پایدار تلقی می‌شود.

 بحران عرضه ناشی از منافع امنیتی ممکن است اروپا را مجبور به تأمین مالی پروژه‌هایی کند که اقتصادی بودنشان در هاله‌ای از ابهام قرار داشت این در حالی است که گفته می‌شود اروپا می‌تواند تأمین‌کننده اصلی پروژه پیشنهادی 13 میلیارد دلاری TSGP باشد.

برنارد لونی، مدیرعامل بریتیش پترولیوم گفته است که تصمیم برای خروج از روسیه نه‌تنها کار درستی است، بلکه به نفع بلندمدت این شرکت است. این غول بریتانیایی اخیراً به دلیل تصمیم خود برای خروج از روسیه، هزینه‌های پیش از مالیات 24 میلیارد و 1.5 میلیارد دلاری را در نتایج مالی سه‌ماهه اول خود در سال 2022 ثبت کرده است. این شرکت اکنون به دنبال پروژه‌های آفریقایی است تا از این فرصت برای هدف قرار دادن بازارهای اروپایی باعرضه گاز استفاده کند.

دوشنبه ۲۶ ارديبهشت ۱۴۰۱ ساعت ۰۱:۰۶