چرا غول‌های نفتی ضرر می‌کنند؟

به گزارش میز نفت ، در ماه‌های اخیر که قیمت هر بشکه نفت همچنان بالای ۱۰۰ دلار است، اکثر مردم معتقدند شرکت‌های نفتی سودهای کلانی خواهند داشت؛ اما تصورات نادرست زیادی در مورد ارتباط میان قیمت بالای نفت و سود بالای غول‌های نفتی وجود دارد.

 پس از سال‌ها مشاهده واکنش‌های مردم و رهبران سیاسی به این موضوع، به نظر می‌رسد که آن‌ها چیزی شبیه به یک روایت تخیلی را باور دارند. آن‌ها تصور می‌کنند که مدیران غول نفتی اکسون موبیل در اتاقی پر از دود سیگار نشسته‌اند و می‌گویند: خب، ما می‌توانیم هر چه می‌خواهیم انجام دهیم. وقت آن است که قیمت بنزین را بالا ببریم.

به‌هرحال، مردم این داستان را باور می‌کنند. به همین دلیل، آن‌ها از شرکت‌های بزرگ نفتی خشمگین هستند. آن‌ها خواستار پاسخگویی غول‌های نفتی هستند.سیاستمداران آن‌ها را به واشنگتن دعوت کرده و آن‌ها را به خاطر آسیبی که به مصرف‌کنندگان وارد می‌نمایند، مجازات می‌کنند.

بااین‌حال، هیچ بخشی از این داستان تخیلی، واقع‌گرایانه نیست. البته قیمت بالای نفت به سود بالای شرکت‌های نفتی تبدیل می‌شود؛ اما در مورد این موضوع فکر کنید که چرا شرکت‌های نفتی در صورت کنترل قیمت‌ها ضرر می‌کنند؟

 آیا تابه‌حال دیده‌اید که اپل از فروش آیفون ضرر کند؟ اپل نمونه‌ای از شرکتی است که در واقع کنترل کاملی بر قیمت‌گذاری خود دارد؛ اما سازوکار قیمت‌گذاری نفت اینگونه نیست.

در نظر بگیرید که در یک دهه اخیر، شرکت‌های بزرگ نفت و گاز در سال‌های 2014، 2015 و 2020 میلادی متحمل زیان‌های هنگفتی شدند. در واقع، در سال 2020 میلادی پنج غول نفتی دنیا شامل شورون، شل، بی پی، اکسون موبیل و توتال 76 میلیارد دلار از دارای های خود را از دست دادند. قیمت نفت در بهار سال 2020 میلادی حتی به محدوده منفی سقوط کرد.

در مقابل، اپل در دهه گذشته یک بار هم ضرر نکرده است. آیا مدیران آن‌ها به کنگره فراخوانده می‌شوند تا توضیح دهند که چرا یک آیفون 800 دلار قیمت دارد درحالی‌که آن‌ها سود زیادی به دست می‌آورند؟ البته نه.

اگر بخواهم تشبیه اپل را کمی بیشتر بسط بدهم، به همان اندازه احمقانه است که بپرسیم چرا سهم اپل 162 دلار قیمت دارد یا چرا اپل یک شرکت 2.7 تریلیون دلاری است، همان‌طور که تعجب می‌کنم که چرا شرکت‌های نفتی بیش از 100 دلار برای هر بشکه نفت دریافت می‌کنند. قیمت نفت در بازار آزاد توسط خریداران و فروشندگان تعیین می‌شود.

اکسون موبیل قیمت نفت را تعیین نمی‌کند. قیمت سهام آن‌ها در بازار نیز بر اساس میزان تمایل مردم به پرداخت تعیین می‌شوند، درست مانند سهام اپل. شرکت‌های نفتی ایالات‌متحده قیمت گذار هستند نه قیمت ساز.

حتی اوپک و روسیه نیز قیمت نفت را کنترل نمی‌کنند، هرچند که نفوذ فوق‌العاده بیشتری نسبت به شرکت اکسون موبیل دارند. اگر اکسون موبیل تصمیم بگیرد نفت کمتری تولید کند تا قیمت را بالا ببرد، فقط به اکسون موبیل آسیب می‌رسد، زیرا اوپک و روسیه با داشتن ظرفیت تولید مازاد به‌راحتی می‌توانند کمبود عرضه را جبران کنند؛ اما اگر اوپک و روسیه تصمیم بگیرند که نفت کمتری تولید کنند، بقیه دنیا نمی‌توانند برای جبران این مقدار کاری انجام دهد.

ما می‌دانیم که شرکت‌های نفتی از اقدامات اوپک و روسیه برای محدود کردن تولید سود می‌برند؛ اما زمانی که آن‌ها در قالب اختلاف نفتی اوپک پلاس تصمیم می‌گیرند نفت خود را به بازار سرازیر کنند (نظیر سال 2014 و اوایل سال 2020 میلادی) غول‌های نفتی تحت تأثیر این اقدامات قرار می‌گیرند.

یکی از بزرگ‌ترین ضربه‌ها به شرکت‌های صنعت شیل (شرکت‌هایی که از فناوری شکست هیدرولیک برای تولید مقدار زیادی از نفت و گاز خود استفاده می‌کنند) این است که آن‌ها با رشد عرضه و سقوط قیمت نفت با زیان زیادی روبرو می‌شوند. بی‌تردید آن‌ها گاه‌وبیگاه سال‌های خوبی را پشت سر می‌گذارند، اما پس‌ازآن، متحمل ضررهای بزرگی می‌شوند.

بااین‌حال، در سال‌های خوب، آن‌ها به کنگره فراخوانده می‌شوند، به خاطر قیمت‌های بالا سرزنش شده و تهدید به تعیین مالیات بر سود بادآورده می‌شوند. قیمت‌های بالا برای این تولیدکنندگان پرهزینه باعث سود می‌شود، نه برعکس. به همین ترتیب، وقتی شرکت‌های نفتی مقصر تورم شناخته می‌شوند، بخشی از حقیقت نادیده گرفته‌شده است. همان‌طور که قیمت‌های بالا باعث سود می‌شود، تورم را نیز به همراه خواهد داشت.

سهم غول‌های بزرگ نفتی از نفت تولیدی دنیا در چند دهه اخیر کاهش چشمگیری داشته است. قوانین ضدانحصار و مخالفت حامیان محیط‌زیست نیز به کاهش تأثیرگذاری آن‌ها منجر شده است. به همین دلیل، شاهد افول تدریجی قدرت آن‌ها در بازار هستیم.
 
 
نویسنده: رابرت راپیر
 منبع: Forbes
مترجم: محسن داوری

شنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۴۰۱ ساعت ۰۹:۴۸