عقب ماندگی در بازارسازی نفتی

به گزارش میز نفت، یکی از راهکارهای اصلی برای سفت کردن جای پای کشورهای تولید کننده در بازارها، سرمایه گذاری در پالایشگاه سازی در کشورهای مقصد و یا خرید بخشی از سهام واحدهای پالایشی است. در دولت تدبیر و امید، هندی‌ها که 7 میلیارد یورو به ایران بدهکار بودند، پیشنهادی را مطرح کردند که بر اساس آن، ایران می‌توانست با شرایط ویژه‌ای خریدار سهام پالایشگاه‌‌های هند شوند ولی دولت تصمیم گرفت، بجای یک سرمایه گذاری جذاب و بلند مدت، پول نفت را به روپیه و طی چند سال دریافت کند.

با پاسخ منفی ایران به هند، روس‌ها بلافاصله وارد عمل شده و سهامدار چند پالایشگاه هند شدند تا نفت خود را با یک قرارداد بلند مدت به هندوستان برسانند. روسنفت که توسط یکی از افراد معتمد پوتین اداره می شود بلافاصله به هند رفت و قرارداد 12 میلیارد دلاری را با مقامات دولتی هند امضا کرد.

این شرکت با داشتن سهام در ۳ پالایشگاه کشور آلمان ۱۲ درصد ظرفیت پالایش ژرمن ها را در اختیار دارد. در بلاروس نیز ۲۱ درصد سهام شرکت پالایشی موزیرسکی را به نام خود سند زده و ۴۹ درصد سهام شرکت نایارا انرژی هند یکی از ده شرکت بزرگ پالایشی دنیا و دارنده بزرگترین پالایشگاه نفت هند در ایالت گجرات نیز در اختیار گرفت.
 
نوبت سعودی‌ها
 حالا سعود‌ی‌ها نیز همین رویه را در پیش گرفتند و قصد دارند بخشی از یکی از بزرگترین سهام پالایشگاه جهان را در هندوستان بخرند؛ پالایشگاه ریلانس.

در همین خصوص منابع آگاه به بلومبرگ گفته‌اند آرامکو سعودی در حال مذاکره برای خرید بخشی از سهام این پالایشگاه مدرن هستند؛  این شرکت عربستانی در حال خرید 20٪ از سهام ریلانس به ارزش 20 تا 25 میلیارد است؛ پالایشگاهی که به موکش آمبانی میلیاردر هندی متعلق است و احتمالاطی هفته‌های آینده به قرارداد ختم می‌شود.

این توافق می تواند اتحادی نزدیکتر بین بزرگترین صادرکننده نفت جهان و یکی از مصرف کنندگان عمده نفت ایجاد کند. روابط و تجارت بین دو کشور در سال های اخیر افزایش یافته است زیرا هند به دنبال تقویت امنیت انرژی خود است و عربستان سعودی هم به دنبال مستحکم کردن بازارهای خود است. بر همین اساس. ریاض و دهلی نو در سال 2019 روابط خود را به "مشارکت استراتژیک" رساندند.

منابع هندی می‌گویند این مذاکرات از دو سال پیش آغاز شد اما به دلیل شیوع ویروس کرونا، متوقف شد اما از چند ماه پیش، همه چیز دوباره آغاز شد.

بازارهای انرژی طی همین مدت بهبود یافته اند و قیمت نفت خام امسال حدود 35 درصد افزایش یافته و به تقریبا 70 دلار در هر بشکه رسیده است. در صورت نهایی سازی این معامله، آرامکو نفت بیشتری به هند پمپاژ می کند و این بهترین خبر برای کشوری است که برای بازارسازی استراتژی خود را تغییر داده است.

سعودی‌ها همین استراتژی را هم چند سال پیش با چین در پیش گرفتند و بسرعت توانستند حجم صادرات نفت خود به این کشور را افزایش دهند. عربستان سعودی که بزرگترین صادرکننده نفت جهان است، در دو ماه نخست امسال بزرگترین صادرکننده نفت به چین بود و طبق آمار گمرکی چین، حجم صادراتش با ۲.۱ درصد افزایش، به ۱.۸۶ میلیون بشکه در روز رسید.

این تصمیمات در عربستان سعودی از روزی روی میز اجرا قرار گرفت که قدرت بازیگران عرصه نفت، از تولیدکنندگان به مصرف کنندگان رسید که مهمترین عامل آن، سبقت عرضه از تقاضاست. با اشباع شدن بازارها از نفت تولیدی، قیمت نفت دچار افت و خیز فراوانی شد و به همین دلیل، کشورهای تولیدکننده با وضعیتی دچار شدند که چاره ای جز کنار آمدن با خواسته مصرف کنندگان ندارند هرچند که در ظاهر، به مخالفت می پردازند.

البته به جز عربستان، کشورهای امارات، کویت و عراق نیز به همچنین رویه‌ای روی آورده اند و همکاری های خود با کشورهای شرق آسیا را به عنوان اصلی ترین بازار نفت جهان با قراردادهای بلند مدت توسعه داده اند بویژه با خرید سهام پالایشگاه و یا تعریف پروژه‌های مشترک.

در این شرایطف متاسفانه طی سال‌های اخیر هیج اقدام مثبتی از سوی دولت ایران صورت نگرفت تا در رقابت‌های بزرگ نفتی، رقبا با سرعت از ایران سبقت بگیرند.

شنبه ۶ شهريور ۱۴۰۰ ساعت ۱۳:۱۷