به گزارش میز نفت، اویل پرایس در مطلبی نوشت:
تلاشهای ناموفق اوپک پلاس برای دستیابی به توافق در زمینه کاهش تولید، خطر ایجاد فشار عرضه در یک بازار را افزایش میدهد که می تواند قیمت نفت را به شدت بالاتر ببرد. اگر تهران و واشنگتن بتوانند توافق هستهای جدیدی انجام دهند و به برجام برگردند، پس از دوری سه ساله، ایران می تواند به طور رسمی به صف صادر کنندگان نفت بپیوندد.
توافق هسته ای جدید چقدر می تواند تولید نفت ایران را تقویت کند؟
از همه مهمتر، آیا سرمایه گذاران شروع به سرمایهگذاری در ایران پس از رفع تحریمها میکنند؟
بیژن نامدار زنگنه، وزیر نفت ایران اظهار داشت که بزرگترین آرزوی او همیشه افزایش تولید نفت ایران به شش میلیون بشکه در روز بوده است و ایران بتواند از طریق صادرات نفت ۲ تریلیون دلار درآمد کسب کند و از این درآمد برای سرمایه گذاری در توسعه کشور استفاده کند.
بدیهی است که چنین سطحی از تولید باعث آشفتگی قابل توجه بازارهای نفت خواهد شد.
اوپک پلاس پیش از این هشدار داده بود که بازارها از اوایل آوریل ۲۰۲۲ با یک افزایش بیش از ۱۸۱ میلیون بشکهای در اواخر سال، شاهد یک مازاد عرضه دیگر خواهند بود.
اما چقدر جاه طلبی های نفتی ایران واقع بینانه است و آیا غولهای نفتی در مورد تولید کننده بزرگ دیگری که به جمع آنها خواهد پیوست، باید نگران باشند؟ تاکنون، هشدار کاخ سفید مبنی بر اینکه عدم توافق نظارت هستهای بین ایران و ناظران هستهای سازمان ملل متحد احتمالاً بر مذاکرات در وین تأثیر می گذارد، باعث دور بودن این اتفاق شده است.
دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، جن پسکی میگوید: واشنگتن همچنان خوش بین است اما اعتراف کرده است که اگر ایران همچنان از تجدید توافق با آژانس بین المللی انرژی اتمی برای بازرسی از سایت های هسته ای خود امتناع کند، می تواند چالشهای بزرگی در راه دستیابی به توافق وجود داشته باشد. اگرچه دولت بایدن چهرهای شجاعانه نشان می دهد و می گوید كه انتخاب یك تندرو به عنوان رئیس جمهور ایران تاثیری در چشم انداز احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ با تهران ندارد. اگر مذاکره کنندگان بتوانند توافق هسته ای را نجات دهند، ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور منتخب، هدف اصلی بایدن را برای گسترش توافق هسته ای برای رسیدن به یک توافق جامع تر را رد خواهد کرد.
سال گذشته، بایدن تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق برای خروج از برجام را رد کرد که به گفته منتقدان در جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای کافی نیست. مذاکرات در اوایل آوریل آغاز شد، اما این امر مانع از افزایش برنامه غنی سازی اورانیوم و تصویب قانون جدیدی برای محدود کردن بازرسی های آژانس انرژی هسته ای تهران نشده است.
جمهوری اسلامی در ابتدا اجازه داد كه نظارت محدود تا سه ماه دیگر تا ۲۴ مه ادامه داشته باشد اما توافق نامه جدید با آژانس انرژی هسته ای را برای ادامه نظارت بر فعالیت های خود در مورد برجام را رد كرده است.
رئیسی احتمالاً درخواستهای ایران برای تخفیف تحریم ها را در قبال انطباق ایران با این توافق را مطرح میکند، در حالی که خودش از قبل تحت تحریمهای حقوق بشری ایالات متحده است.
سایمون واتکینز، از اعضای OilPrice.com در مورد پذیرش توافق هسته ای جدید در ایران اظهار داشت: در ایران تمام اختیارات جدی سیاسی و مذهبی به رهبر ایران سپرده میشود که تمام تصمیمات اساسی را برای ایران می گیرد. ذخایر ارزی ایران بسیار کاهش یافته است و در حال حاضر در حدود ۱۰ میلیارد دلار است. در حالی که قبل از خروج آمریکا از برجام در ماه مه ۲۰۱۸ این رقم ۱۱۴ میلیارد دلار بود. در حالی که اکنون ذخایر طلای کشور ناچیز است. واتکینز میگوید که ذخیره ارزی ایران در کمتر از سه ماه دیگر به پایان می رسد.
بنابراین، چه اتفاقی میافتد که ایران سرانجام تحت تاثیر این فشار ها منعطف میشود و روی توافق نامه هسته ای تازه موافقت میکند؟
شاید حداقل در کوتاه مدت یا میان مدت چیزی اتفاق نیفتد. این یک راز آشکار است که ایران با استفاده از چندین روش پنهان، برای جلوگیری از شناسایی و فروش نفت خام خود به چین، تحریم های ایالات متحده را دور زده است.
اوپک تخمین می زند که تولید نفت خام ایران در ماه فوریه با ۲.۱۴ میلیون بشکه در روز رشد کند که ۱۹۰ هزار بشکه در روز از کمترین میزان ۳۰ ساله یعنی ۱.۹۵ میلیون بشکه در روز در ماه آگوست افزایش دارد. با این حال فاصله زیادی با ۳.۴۸ میلیون بشکه در روز ایران در سال ۲۰۱۶ و ۳.۷۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۱۷ وجود دارد.اما این نکته مهم است: برخی از منابع ردیاب تانکر - که برای پیگیری محموله های جهانی نفت به تصاویر ماهواره ای متکی هستند - اظهار می دارند که صادرات نفت ایران در حال حاضر نسبتاً زیاد است، به این معنی که حتی در صورت لغو تحریم ها نیز ممکن است شاهد افزایش چشمگیری نباشیم.
صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران در سه ماهه اول ۸۲۵۰۰۰ بشکه در روز تخمین زده شده است که از ۴۲۰ هزار بشکه در روز در سه ماهه سوم ۲۰۲۰ بهبود قابل توجهی داشته است. در مورد تقویت تولید نفت آن، باید گفت امید به سرعت افزایش تولید از ۲.۴ میلیون در روز به ۶ میلیون در روز، آرزو است.
طی چهار دهه گذشته، تهران نتوانسته است به اندازه کافی سرمایه گذاری مجدد در درآمد نفتی خود را در ظرفیت تولید خود انجام دهد یا اقتصاد خود را از حالت اتکا به نفت خارج کند.در واقع از زمان انقلاب ۱۳۵۷، ایران هرگز در هر برهه از زمان نتوانسته است بیش از ۴ میلیون بشکه در روز تولید کند.
با توجه به بسیاری از مسائل سیاسی، سرمایه گذاران خارجی در چهار دهه از زمان تأسیس جمهوری اسلامی، عمدتاً از اقتصاد ایران دور مانده اند. در مقابل سرمایه گذاریهای خارجی - عمدتا مربوط به نفت - در کشورهای عرب رقیب ایران، از جمله عربستان سعودی از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۲ بیش از ۱۷۰ میلیارد دلار بوده و از آن زمان با رشد سالانه ۱۰ میلیارد دلاری به رشد خود ادامه داده اند.
بخشی از مشکل در اینجا این است که مدل اقتصادی تحت کنترل دولت به این شکل است که بیش از ۵۰ میلیارد دلار در سال برای یارانه های نفت و گاز استفاده میکند تا شهروندان ایرانی را راضی نگه دارد.
نتیجه این است که ایرانیان از ارزانترین قیمت بنزین و برق در سایر نقاط جهان برخوردار هستند.
دلایل بسیار کمی وجود دارد که بتوان باور داشت دولت رئیسی با توجه به وعدههایی که داده است از جمله افزایش یارانه ها، بتواند اصلاح اقتصادی را درون کشوز انجام دهد.
مترجم: زهرا غفوری
شنبه ۲۶ تير ۱۴۰۰ ساعت ۲۳:۴۴