دلایل جذابیت منابع نفت و گاز خاورمیانه

میز نفت | اکتشاف و تولید از منابع نفت و گاز خاورمیانه در چند دهه گذشته همواره از سودآوری چشمگیری برای شرکت های بالادستی برخوردار بوده است. با وجود نامشخص بودن تقاضای نفت و گاز در دهه های آینده، تولید از ذخایر کم هزینه خاورمیانه، از محبوبیت بالایی برخوردار است.

شرکت های نفتی تلاش می‌کنند تا سبد تولیدات خود را با منابع انرژی دارای انتشار کربن کمتر متنوع کنند. منابع پاک، رقابتی تر از همیشه شده و آینده ای جذاب تر دارند. بدون تردید، خاورمیانه در لاتاری زمین شناسی، برنده شده است. بدین ترتیب همواره سایر مناطق دنیا نیم نگاهی به منابع برداشت شده از این منطقه دارند. 

موسسه وود مکنزی در گزارش اخیر خود نسبت به ارزیابی سازند های نفتی منطقه خاورمیانه با برنامه لنز ساب سورفیس دیسکاوری کرده است.  منابع هیدروکربوری خاورمیانه در سازند های پهناور مختلفی قرار دارند. این لایه های زمین شناسی سرشار از نفت و گاز در دوره بلوغ خود قرار داشته و از نظر ساختارهای زمین شناسی در دنیا بی نظیر هستند. این منابع از نظر دما، عمق و میزان ذخایر در بهینه ترین شرایط قرار دارند. اکثر این ذخایر با فشار طبیعی مخزن و بدون نیاز به روش های فرازآوری مصنوعی قابل استخراج هستند. 

 ۱۴ کشور خاورمیانه ۳.۶ درصد مناطق خشکی دنیا را در اختیار دارند، اما ۴۵ درصد ذخایر اثبات شده و احتمالی نفت دنیا و ۴۱ درصد ذخایر قطعی و احتمالی گاز طبیعی دنیا در این منطقه قرار دارد. 

تاکنون ۳۰ درصد نفت تولیدی دنیا از چاه های حفاری‌شده در منطقه خاورمیانه استخراج شده است. از مجموع ذخایر قطعی و احتمالی باقیمانده نفت و گاز دنیا ۵۳ درصد در این منطقه قرار دارد. 

لایه های زمین شناسی این منطقه میلیون ها سال عمر دارند و ۴۹ درصد ارزش خالص دنیا در صنعت بالادستی نفت و گاز به خاورمیانه اختصاص دارد. 

در فهرست ۱۰ مخزن بزرگ و پربازده نفت دنیا نام ۸ مخزن خاورمیانه به چشم می خورد. کیفیت و عرض این مخازن خوب تا عالی اعلام شده است. ۳ مخزن بزرگ خاورمیانه ۱.۲۸ تریلیون بشکه ذخیره قطعی و احتمالی دارند. اگر از این مخازن روزانه  معادل ۴۰ میلیون بشکه نفت استخراج شود، می توان به مدت ۸۸ سال از آنها برداشت کرد. 

از این ذخایر ۴۰۰ تا ۶۴۰ میلیارد بشکه غیر قابل برداشت هستند. این منابع از نظر هزینه برداشت بسیار رقابتی و جز کم هزینه ترین منابع نفت و گاز دنیا هستند. همچنین میزان انتشار کربن در مراحل تولید از این منابع اندک است. 

ذخایر هیدروکربنی خاورمیانه علاوه بر مزیت هزینه اندک تولید، در بخش حفاری نیز با استفاده از دکل های خشکی، جک آپ و سکوی ثابت در شمار میدان های با هزینه پایین محسوب می شود. 

مشخصات زمین شناسی خاورمیانه برای شرکت های بالادستی جذاب است. لایه های سازندهای خاورمیانه دارای عرض زیاد و نفوذپذیری بالایی هستند. 

منطقه خاورمیانه از مزیت انتشار گازهای گلخانه‌ای نیز برخوردار است. اگرچه میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در خاورمیانه یکی از بالاترین ارقام در دنیا بوده، اما میزان شدت کربن در خاورمیانه یکی از کمترین نرخ ها در دنیا است. 

میزان بالای گوگرد و کربن در نفت خاورمیانه نیازمند استفاده از روش های کاراتر و پیچیده تر پالایش است. برای کاهش میزان کربن در تاسیسات صنعت نفت و گاز باید مراحل پالایش به دقت بررسی و از میزان گاز فلر شده کاسته شود. ایران و عراق از بزرگترین تولیدکنندگان گاز فلر در دنیا پس از روسیه محسوب می شوند. 

در این منطقه، شرکت های ملی از مزایای بیشتری نسبت به شرکت های بین المللی برخوردار هستند. ارزش صنعت بالادستی این منطقه رقم هنگفت ۲.۳۹ تریلیون دلار است. ۱۴ درصد تولید نفت و ۱۱.۲ سرمایه‌گذاری در صنعت نفت خاورمیانه به شرکت های بین المللی نفتی تعلق دارد، اما فقط ۸ درصد منابع و ۶.۵ درصد ارزش در اختیار آنها است.

سرمایه‌گذاران در پروژه‌های نفتی خاورمیانه با شرایط دشواری روبرو هستند و به دلیل تداوم ناامنی و ریسک سیاسی، شاهد خروج غول های اروپایی هستیم. اتفاقی که راه را برای افزایش سهم بازار شرکت های چینی و روسی هموار کرده است. فراموش نکنید که آخرین بشکه نفت دنیا از میادین خاورمیانه برداشت خواهد شد. 


نویسنده: نیکولاس وودروف
منبع: Oilfield Technology
مترجم: محسن داوری

 

شنبه ۱۹ تير ۱۴۰۰ ساعت ۰۳:۳۲