میز نفت | ماجرای تحریم نفتی اعراب علیه غرب، به رهبری عربستان سعودی هنوز هم زوایای ناگفتهای دارد که شاید مصاحبه اخیر شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس اطلاعات و سفیر سابق عربستان سعودی در واشنگتن،بتواند بخشی از این ماجرا را روشن کند. او در مصاحبه با روزنامه عربی «الشرق الاوسط» گفته بود: ایالات متحده در سال 1973 پس از اینکه ملک فیصل و دیگر رهبران عرب و مسلمان، ارسال محمولههای نفتی به کشورهای غربی که در طول جنگ اکتبر از اسرائیل حمایت میکردند را تحریم کردند، تهدید به اعمال فشار برعربستان سعودی کرد.
در مصاحبهای که پیش از سمینار شاه فیصل برگزار شد، شاهزاده ترکی، پسر پادشاه سابق عربستان، وقایع مهمی که در دوران حکومت پدرش اتفاق افتاد را آشکار ساخت. شاهزاده ترکی، که در سال 1973 هنگامی که شاه فیصل تصمیم تحریم نفت را گرفت، مشاور دربار سلطنتی بود، گفت که پادشاه از تهدید ایالات متحده متزلزل نشده و ثابت قدم است.
وی افزود: این تحریم در تشویق ایالات متحده برای یافتن یک راه حل سریع و عادلانه برای درگیری اعراب و اسرائیل بسیار موثر بود. ملک فیصل و دیگر رهبران عرب به دلیل حمایت بیسابقه آمریکا از اسرائیل در طول جنگ ( اعراب و اسرائیل 1973) مجبور شدند این تصمیم را بگیرند. تحریم منجر به تقریباً چهار برابر شدن قیمت جهانی نفت شد که اولین شوک نفت نامیده میشود.
مقامات آمریکایی در مورد احتمال حمله به میادین نفتی عربستان صحبت کردهاند و این در روزنامههای آمریکا افشا شده است. برخی از این اظهارات توسط وزیر امور خارجه وقت آمریكا هنری كیسینجر بیان شده است. فیصل، که در آن زمان در جده بود، از آقای کیسینجر تلگرافی دریافت کرد که اگر پادشاهی تحریمها را لغو نکند، ایالات متحده تمام اقدامات لازم را برای حفظ منافع خود انجام میدهد.
این پیام تدابیری كه قرار بود اتخاذ كنند را مشخص نکرده بود، اما به نظر میرسید كه آنها از اعمال فشار استفاده خواهند كرد. یک نماینده سیا (CIA) پیام امضا نشدهای را به من داد و به من گفت این پیام از کیسینجر است؛ من نزد شاه رفتم و مطالب آن را منتقل کردم. او پیام را گرفت، آن را خواند و گفت: خیر است، انشاءالله (خوب است، انشاالله).
کاملاً واضح بود که این امر از جانب دولت آمریکا رخ داده است؛ پادشاه بسیار آرام، با نشاط و شوخ طبع بود و علی رغم تهدید روحیه خوبی داشت، این نشاندهنده شان و عزم بالای او بود. او این پیام را میداد كه پادشاهی بخاطر تصمیمی كه همراه سایر كشورهای عربی گرفته بود، در مقابل تهدید سر خم نخواهد كرد. این یک پاسخ عالی بود.
وی گفت این تحریم پس از جنگ اکتبر اعلام شد؛ زمانیکه مردم آمریکا از کمبود بنزین ناراضی بودند. قبل از اعلام تحریم، ملك فیصل به آمریكا در مورد حمایت بیحد و حصر این کشور از اسرائیل و ارائه اسلحه به كشور یهودی هشدار داده بود.
شاهزاده ترکی در پاسخ به این سوال که آیا این تحریم درست است یا غلط، گفت: من شخصی نیستم که بتوانم اظهار نظر کنم؛ عمل خودش گویاست. شکی نیست که شرایط چنین تصمیمی را ضروری میکند ، زیرا ایالات متحده در جنگ رمضان با تهیه سلاح برای دولت یهود کاملاً در کنار اسرائیل بود.
فیصل قبل از جنگ به ایالات متحده هشدار داده و موضوع اشغال سرزمین فلسطین توسط اسرائیل را مطرح كرده بود. وی همچنین بر ضرورت عقب نشینی اسرائیل از سرزمینهای عربی اشغال شده پس از جنگ 1967 تأکید کرد.
قبل از جنگ رمضان، ملک فیصل در افکار عمومی این عقیده را ایجاد کرده بود که حمایت ایالات متحده از اسرائیل پیامدهای منفی به همراه خواهد داشت. شاه بعداً به همراه دیگر رهبران عرب تصمیم تحریم نفت را اتخاذ كرد. این امر حوادث و همچنین سیاست ایالات متحده در قبال کشورهای عربی را تحت تأثیر قرار داد.
ایالات متحده تلاش کرد تا بحران را حل کند و کیسینجر حدود 10 بار از منطقه بازدید کرد تا به یک راهحل برسد، زیرا ایالات متحده منافعش را در دستیابی به یک توافق صلح آمیز میدید. سپس رئیس جمهور نیکسون در مورد یک راه حل عادلانه برای مسئله خاورمیانه صحبت کرد. بعداً، رهبران دیگر آمریكا نیز پروژهها و راه حلهایی برای حل درگیری اعراب و اسرائیل ارائه دادند.برای من، این تحریم در تقویت روند صلح خاورمیانه و ارائه طرح پیشنهادهای جدید برای حل مسئله فلسطین موثر بود.
اطلاعات و اسناد جدیدی درباره پادشاه از چندین کشور از جمله ایالات متحده و انگلیس جمع آوری شده است. دارایی ها و سخنرانیهای پادشاه و فیلمها و تصاویر مربوط به او در معرض نمایش قرار خواهد گرفت.
يکشنبه ۱۹ ارديبهشت ۱۴۰۰ ساعت ۱۳:۰۸