تمام درآمد نفت را تهاتر کردیم

به گزارش میز نفت، مجیدرضا حریری رییس اتاق بازرگانی ایران و چین در گفت و گو با خبرگزاری بازار، به نکات مهمی پرداخته است که محورهای اصلی این مصاحبه در ادامه می آید:

*تجارت ایران و چین در ۲۰۲۰ حدود ۱۶ میلیارد دلار بوده است که ۷.۵ میلیارد دلار آن مربوط به صادرات ایران به این کشور و وارداتمان حدود ۸.۵ میلیارد دلار بوده است. آنگونه که آمارها نشان می‌دهد مجموع تجارتمان حدود ۳۴ درصد کاهش داشته است.   


*مهم ترین دلیل اصلی این کاهش به دلیل تحریم ها و کاهش ارزش نفت بوده است.  البته باید توجه داشت که در سال های گذشته اندازه تجارت ایران به شدت کوچک شده است. آنگونه که آمارها نشان می دهد صادرات و واردات رسمی ایران در سال ۲۰۱۴ حدود ۱۰۰ میلیارد دلار بود. در آن روزها چین با تجارت ۵۲ میلیارد دلار(با احتساب نفت) سهمی حدود ۲۰ درصدی از تجارت خارجی ایران را به خود اختصاص داده بود. در سال ۲۰۲۰ تجارت ایران و چین به حدود ۱۶ میلیارد دلار رسیده است. در حالی تجارت ما با این کشور آسیایی نسبت به تاریخ مذکور به کمتر از یک سوم رسیده که سهم چین از تجارت ایران حدود ۲۶ درصد اعلام شده است. به عبارت دیگر قدر مطلق تجارت چین با ایران کوچک تر شده اما قدر نسبی آن بزرگ‌تر شده است. دلیل آن هم این است که اندازه تجارت خارجی ما درحال کوچک و کوچک‌تر شدن است. بنابر این اگر خواهان رشد تجارت با این کشور هستیم، باید اندازه تجارت خود را بزرگ‌تر کنیم.

*به دنبال اعمال تحریم های اقتصادی علیه ایران از آبان ۹۷ توسط دونالد ترامپ، تنها کشوری که آمارهای رسمی اعلامی آن از تداوم واردات نفت از ایران حکایت می کند، چین است. به عبارت دیگر این کشور عملا این تحریم را نادیده گرفته و در آمارهای اعلامی خود هم این مساله را قید می‌کند. اما اینکه چه میزان نفت خریداری می‌کند، آمار محرمانه ای است که مسئولین سیاسی و اقتصادی کشور از آن اطلاع دارند. حتی من بخش خصوصی نیز از آن بی خبر هستم. اما شک نکنید بخش زیادی از نفتی که به صورت علنی یا غیر علنی صادر می کنیم، مقصدش چین است.

*پیش از تحریم ها یعنی روزهایی که ایران روزانه حدود ۲ میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد،  چینی ها به طور متوسط  بیش از ۶۰۰ هزار بشکه  در روز نفت از ایران می خریدند. اما حالا به طور قطع میزان صادرات ما کم شده است. طبیعی است که در طول دوران تحریم بسیاری از شرکت های چینی به دلیل تحریم ها حاضر به خرید نفت از ایران نبودند.امسال تمام روابط اقتصادیمان با دنیا و حتی چین متاثر از روند پیشروی مذاکره ایران با آمریکاست.   آینده تجاری ایران  با کشورهایی مثل ژاپن، کره یا اتحادیه اروپا و سرنوشت اقتصادمان به صورت صددرصدی به نحوه تعامل ما با آمریکا بستگی دارد. این تاثیر پذیری در چین هم وجود دارد

*تجارت ما با چین هیچ گاه متوقف نشده، ولی به شدت تحت تاثیر تحریم هاست. با این وجود نمی‌توانیم  هیچ پیش بینی برای اقتصاد کشورمان داشته باشیم. نه برای ایران و چین و نه برای هیچ کشور دیگری. شاخص های اقتصادی ما با هیچ معیاری قابل بررسی و ارزیابی نیست و به شدت غیر قابل پیش‌بینی شده است. دلیل آن هم اقتصاد سیاسی است. کشور ما هم اکنون درگیر مشکلات سیاسی و دعواهای سیاسی با تمام دنیاست. اقتصاد باید از تصمیم گیری های سیاسی فاصله بگیرد تا بعد بتوانیم راجع به آینده اقتصادی کشور صحبت کنیم. علاوه بر این امسال تمام روابط اقتصادیمان با دنیا و حتی چین متاثر از روند پیشروی مذاکره ایران با آمریکا است. آینده تجاری ایران با کشورهایی مثل ژاپن، کره یا اتحادیه اروپا و سرنوشت اقتصادمان به صورت ۱۰۰ درصدی به نحوه تعامل ما با آمریکا بستگی دارد. این تاثیر پذیری در چین هم وجود دارد. البته نه به اندازه این کشورها، اما تاثیر آن بسیار است.  

*بر اساس قانون درآمد حاصل از فروش نفت باید به حساب بانک مرکزی یا خزانه واریز شود. اما به دلیل تحریم‌ها این امکان وجود نداشت. در سال‌های گذشته ناچار بودیم که پول نفتمان را از طریق تهاتر نقد کنیم. به عبارت دیگر به ازای نفت یا فرآورده‌هایی که دولت به این کشور صادر می‌کرد، کالا وارد می‌کردیم. البته از آنجاییکه که تمامی کالایی که در این کشور تولید و عرضه می‌شود، بازار مصرف در ایران دارد، دریافت کالا به جای پول در این سالها مشکلی برای کشور ایجاد نکرد. در حالیکه این شرایط برای کشوری همچون هند نمی تواند این رویه صدق کند. چرا که بسیاری از تولیداتی که هند دارد در داخل کشور هم تولید می‌شود و عملا امکان تهاتر کالا با نفت برای هند وجود ندارد.

جمعه ۶ فروردين ۱۴۰۰ ساعت ۱۴:۳۲