سهم ایران از نفت ۷۰ دلاری چقدر خواهد بود؟

به گزارش میز نفت، برخی از تحلیل‌گران می‌گوید که با شروع واکسیناسیون گسترده در سراسر جهان تقاضای جهانی برای مصرف نفت در یک بازه کوتاه مدت هم بیشتر می‌شود. برخی دیگر از احتمال افزایش بهای نفت تا ۱۰۰ دلار سخن می گویند. اما سوال اینجاست که آیا این افزایش تقاضا می تواند به افزایش سهم ایران از بازارهای جهانی کمک کند. فریدون برکشلی رییس دفتر مطالعات انرژی وین بر این باور است که  ایران، آرام آرام و کم سرو صدا در حال وارد شدن به بازار جهانی نفت است. او به بازار می گوید که خریداران، برای  خرید نفت از ایران جسارت بیشتری پیدا کرده اند و همین مساله می تواند سهم ایران از بازارهای جهانی را افزایش دهد.  

جواد سلیمان پور تحلیل بازار انرژی  البته بازگشت نفت ایران به بازارهای جهانی را منوط به لغو تحریم های اقتصادی علیه ایران می داند. او  گفت: بر اساس پیش بینی‌های صورت گرفته تقاضای جهانی نفت بعد از پاندمی کرونا طی یک بازه زمانی دو ساله حدود ۳ تا ۴ میلیون بشکه بیشتر می‌شود. اما اینکه ایران به واسطه این افزایش مصرف بتواند سهم خود از بازار جهانی را به سرعت بهبود ببخشد تصور درستی نیست. به گفته او، افزایش مصرف در بازار جهانی نمی تواند تاثیر زیادی در رشد تقاضای نفت ایران داشته باشد اما در صورت لغو تحریم ها ایران می تواند صادرات نفت خود را به میزان قبل از تحریم ها برساند.

خبری از تحریم ایران نیست
اینکه ایران چند بشکه در روز نفت صادر می‌کند و چقدر از منابع ارزی حاصل از فروش نفت خود دسترسی دارد، مشخص نیست.  فقط بیژن زنگنه در ماه گذشته و پس از ورود جو بایدن به کاخ سفید به رسانه‌ها پاسخ داد که صادرات نفت ایران بشدت افزایش یافته است. رسانه‌های بین‌المللی، در این باره می‌نویسند که بایدن و تیم دولت جدید ایالات متحده اگرچه هنوز تحریم‌های نفتی و بانکی ایران را برنداشته‌اند، اما در نظر ندارند که تحریم جدیدی علیه ایران اعمال کنند و احتمالاً مخالفتی هم با افزایش صادرات نفت ایران ندارند.

رییس دفتر مطالعات انرژی وین در اینباره می گوید: ترامپ در طول ریاست جمهوری خود جمعا ۳۸۵۵ فقره تحریم برعلیه شرکت ها، نهاد ها، بانک‌ها، افراد...به صورت مستقیم و یا ثانویه اعمال کرده بود. بایدن تا به امروز ایران را تحریم نکرده است. این ها برای بازار جهانی نفت، علائم مهم و تاثیرگذار است.

خریداران نفت ایران جسورتر شدند 
امیدواری ها به لغو تحریم های اقتصادی علیه ایران از یک سو و افزایش تقاضا از سوی دیگر موجب شده که به گفته برکشلی «خریداران نفت ایران جسارت بیشتری پیدا کند و ایران آرام آرام سهم از دست رفته خود از بازار جهانی را دوباره به دست آورد.» کشورهایی که بعد از تحریم های آمریکا خرید نفت از ایران را متوقف کرده بودند حالا نسبت به خرید از ایران ابراز تمایل می کنند.

حدود یک ماه پیش بود که رییس هیات مدیره شرکت دولتی هندوستان پترولیوم (HPCL) اعلام کرد اگر آمریکا تحریم‌ها علیه ایران را تسهیل کند، پالایشگاه‌های هندی واردات نفت ایران را ازسرخواهند گرفت. هند که پس از چین دومین مشتری بزرگ نفت ایران بود، واردات نفت ایران را از اواسط سال ۲۰۱۹ پس از تشدید تحریم‌ها از سوی دولت دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا متوقف کرد.

حدود ۵۵۰ پالایشگاه در سراسر جهان وجود دارد. بر اساس اطلاعات موجود حدود ۴۵ پالایشگاه در دنیا هستند که قادر به تولید با نفت ایران هستند. تقاضای این پالایشگاه‌ها در دوران تحریم ها به نوعی پاسخ داده شده  و لنگ تولید ایران در این مدت نبوده‌اند

تاثیر افزایش تقاضای نفت بر صادرات ایران 

البته ایران هم  این روزها خیلی بیکار نمانده اند؛  به طوری که برخی رسانه‌ها نیز از تماس ایران با مشتریان قدیمی خود خبر داده‌اند. بلومبرگ در این همین باره نوشته است: ایران با مشتریان قدیمی خود در آسیا برای بررسی تمایل آنها به خرید نفت در صورت رفع تحریم های آمریکا تماس گرفته است. منابع آگاه به بلومبرگ گفتند شرکت ملی نفت ایران حداقل با پنج پالایشگاه آسیایی برای مذاکره درباره قراردادهای عرضه نفت در صورت رفع تحریم ها گفت و گو کرده است. آنگونه که بر می آید بازگشت ایران به بازارهای جهانی به لعو تحریم های اقتصادی گره خورده است.

سلیمان پور در اینباره می گوید: حدود ۵۵۰ پالایشگاه در سراسر جهان وجود دارد که هر کدام از اینها متناسب با ویژگی های یک نفت تجهیز شده‌اند. بر اساس اطلاعات موجود حدود ۴۵ پالایشگاه در دنیا هستند که قادر به تولید با نفت ایران هستند. تقاضای این پالایشگاه‌ها  در دوران تحریم ها به نوعی پاسخ داده شده  و لنگ تولید ایران در این مدت نبوده‌اند.

به گفته او،  رشد تقاضای ۳ تا ۴ میلیون بشکه‌ای در بازار به جهت افزایش قیمتی که  ایجاد می‌کند، منحر به رشد درآمدهای ارزی کشور خواهد شد. اما اینکه این افزایش تقاضا موجب شود که نفت ایران راحت تر و بیشتر فروش برود، تصور درستی نیست. این افزایش تقاضا نمی تواند کمک شاخصی به بازگشت ایران به بازارهای جهانی بکند. ممکن است در یک بازه کوتاه مدت مقدار اندکی صادرات ما بیشتر شود  اما مقدار آن بسیار اندک خواهد بود.  

سلیمان پور با تاکید بر اینکه کاهش سهم ایران از بازار نفت به دلیل تحریم بوده نه کرونا، ادامه داد: بر همین اساس مهم ترین چالش فروش نفت ایران که همان تحریم است، به قوت خود پابرجاست.

صادرات نفت ایران در پی بازگشت تحریم‌های آمریکا در اواسط سال ۲۰۱۸ و پایان معافیت های واشنگتن برای برخی از مشتریان نفت ایران در سال ۲۰۱۹، متاثر شد. شماری از پالایشگاه‌های چینی همچنان به خرید نفت ایران ادامه می دهد. پیش از این تحریم ها، چین، هند، کره جنوبی و ژاپن بزرگترین مشتریان نفت ایران در آسیا بودند. صادرات نفت ایران در اوایل سال ۲۰۱۸ حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز بود.

منبع: خبرگزاری بازار

يکشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۲۶