درباره یک رابطه گازی - سیاسی
شرودر، برگ برنده روس‌ها در غرب
حضور شرودر به‌عنوان نماینده شرکتی روسی که سهم اعظم سهام آن به دولت روسیه تعلق دارد این سؤال را ایجاد کرده است که آیا ارتباطی بین شرودر و پوتین وجود داشته است و آیا این رابطه در تصمیم‌گیری‌های سیاسی شرودر برای کشور آلمان تأثیر داشته است؟
مونا مشهدی رحبی| گرهارد شرودر، سیاستمدار شناخته‌شده آلمانی در فاصله سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۵ میلادی به‌عنوان نخست‌وزیر در کشور آلمان کار کرده است. او را یکی از بزرگ‌ترین لابی کننده‌های روسیه در کشورهای غربی می‌دانند و به همین دلیل نه‌تنها رسانه‌های آلمانی که سران سیاسی دنیا اعتراضات زیادی به او کرده‌اند. ولی هیچ‌یک از این اعتراضات مانع از همکاری شرودر با روسیه و شرکت‌های نفت و گاز این کشور نشده است.
بررسی رابطه شرودر با روسیه از ابتدای کارش به‌عنوان نخست‌وزیر آلمان نشان می‌دهد که در دو سال اول حضورش در این سمت، او تلاش می‌کرد تا از سیاست‌های روسیه فاصله بگیرد و به همه نشان دهد که دیدگاه‌هایش قرابتی به روسیه ندارد؛ اما بعد از انتخاب ولادیمیر پوتین به‌عنوان رئیس‌جمهوری روسیه در سال ۲۰۰۰، ورق برگشت و شرودر و پوتین به دوستان نزدیکی تبدیل شدند.
بوریس ریچستر، سخنگوی سابق مسکو که تألیف بیوگرافی پوتین را نیز بر عهده دارد در خاطراتش نوشته است: «پوتین و شرودر با هم به زبان آلمانی صحبت می‌کردند. این دو به‌اندازه‌ای علایق مشترک داشتند که در فاصله کوتاهی بعد از انتخاب پوتین به‌عنوان رئیس‌جمهوری روسیه به دوستانی نزدیک تبدیل شدند.»
وی در ادامه نوشت: «پوتین که سال‌ها به‌عنوان افسر ارشد KGB فعالیت می‌کرد به‌خوبی می‌دانست چگونه افراد را به خود نزدیک کند و از آن‌ها برای تحقق اهدافش استفاده کند. به نظر می‌رسد گرهارد شرودر هم بهترین مهره پوتین در بازی سیاسی با دنیای غرب بود. مهره‌ای مهم که می‌توانست جایگاه روسیه در بازار گاز دنیا را دگرگون کند و حتی در زمینه منافع سیاسی هم تأثیرگذار باشد.»
از سال ۲۰۰۰ ورق برگشت
گرهارد شرورد، سیاستمدار پیشین آلمانی به دلیل رابطه نزدیکی که با روسیه و شخص ولادیمیر پوتین دارد، موردانتقاد رسانه‌های آلمان است. او یکی از حامیان اصلی پروژه نورد استریم یک بود و چند هفته قبل از کنار رفتن از سمتش به‌عنوان صدراعظم آلمان در سال ۲۰۰۵، توافق‌نامه نورد استریم یک را با روسیه امضا کرد و مدت زیادی نگذشت که شخص او مسئولیت نظارت بر اجرای این پروژه را نیز بر عهده گرفت.
خبرگزاری ان پی آر امریکا نوشت: «در روز ۲۴ اکتبر سال ۲۰۰۵، چند هفته قبل از اینکه شرودر از سمتش به‌عنوان نخست‌وزیر آلمان کنار برود، قرارداد اجرای پروژه نورد استریم را با روسیه امضا کرد و به‌موجب آن دولت آلمان متعهد شد تا یک میلیارد یورو از هزینه ساخت این پروژه را در غالب وام به شرکت گازپروم بپردازد. این پروژه، ساخت خط لوله انتقال گاز طبیعی از روسیه به آلمان بود که شرکت گازپروم اجرای آن را بر عهده داشت و باعث شد تا بازار گاز آلمان و کشورهای اروپایی در انحصار روسیه درآید.»
تیمو لانگو، یکی از دانشمندان حوزه علوم سیاسی در برلین به روزنامه آلمانی اشپیگل گفت: «حضور شرودر به‌عنوان نماینده شرکتی روسی که سهم اعظم سهام آن به دولت روسیه تعلق دارد این سؤال را ایجاد کرده است که آیا ارتباطی بین شرودر و پوتین وجود داشته است و آیا این رابطه در تصمیم‌گیری‌های سیاسی شرودر برای کشور آلمان تأثیر داشته است؟»
انتشار اخبار در مورد رابطه شرودر و روسیه باعث از بین رفتن اعتماد مردم به سیاستمداران کشور و تصمیم‌گیری‌های آن‌ها شد. امروزه بسیاری این تصور را دارند که سیاستمداران کشورشان تلاشی برای ارتقای جایگاه اقتصادی و اجتماعی و سیاسی کشور خود انجام نمی‌دهند بلکه منافع شخصی خود را با استفاده از موقعیت‌های سیاسی‌شان پیش می‌برند.»
شرودر بزرگ‌ترین لابی کننده روسیه در اروپا
پذیرفتن این سمت از طرف شرودر ازیک‌طرف و پیشنهاد آن از طرف مقامات روس از طرف دیگر موضوع بحث‌برانگیز و مهمی در آلمان بود و هجمه‌های زیادی در رسانه‌های آلمان به پا کرد. دویچه وله در دسامبر سال ۲۰۰۵ مقاله‌ای نوشت و در این مقاله به پذیرفتن این سمت توسط نخست‌وزیر سابق آلمان اعتراض کرد. در این گزارش آمده است: «درصورتی‌که تضاد منافعی در فرایند اجرای این پروژه‌ایجاد شود، شرودر از منافع کشور آلمان دفاع می‌کند یا از منافع شرکت روسی گازپروم که نمایندگی آن را در اجرای پروژه بر عهده دارد؟»
البته این اعتراضات تنها مخصوص آلمانی‌ها نبود. حتی آمریکایی‌ها هم از این شرایط راضی نبودند. روزنامه واشنگتن‌پست در فوریه سال ۲۰۰۶ ضمن انتقاد شدید از پذیرفتن این سمت توسط شرودر نوشت: «این سمت تازه شرودر نتایج مخربی برای اقتصاد دنیا و روابط بین‌الملل دارد.»
این روزنامه از شرودر به‌عنوان بزرگ‌ترین لابی کننده روسیه در کشورهای اروپایی نام برد و از قراردادهای نفتی مختلفی که به‌واسطه شرودر بین شرکت‌های بزرگ اروپایی از قبیل بریتیش پترولیوم و شرکت‌های روسیه منعقد می‌شد، به‌عنوان مصادیق ادعای خود نام برد. از طرف دیگر نگرانی در مورد مداخلات سیاسی روسیه در انتخابات و تصمیم‌گیری‌های سیاسی قاره سبز را نیز بیشتر کرد.
دامنه همکاری‌ها وسیع‌تر شد
همکاری‌های شرودر با شرکت‌های نفت و گاز روسیه علیرغم تمامی انتقادهای بین‌المللی ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۱۶، او به‌عنوان مدیر پروژه نورد استریم دو انتخاب شد. پروژه‌ای که تنها مجری آن شرکت گازپروم روسیه بود. اشپیگل در نوامبر همین سال نوشت: «انتخاب وی به‌عنوان مدیر این پروژه نشان داد که این سیاستمدار آلمانی حقوق‌بگیر پوتین شده است و بدون شک اهداف و سیاست‌های شرکت گازپروم و شخص رئیس‌جمهوری روسیه را در اولویت قرار می‌دهد.»
در سال ۲۰۱۷ بود که روسیه رسماً شرودر را به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره شرکت Rosneft انتخاب کرد. این انتخاب در زمانی انجام شد که شرکت روسنفت روسیه به دلیل مداخله دولت این کشور در مسائل اوکراین، تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داشت.
در آن زمان گرهارد شرودر در مصاحبه‌ای با روزنامه بلیک اعلام کرد برای این شغل پاره‌وقت دستمزد ۳۵۰ هزار دلاری در هرسال دریافت می‌کند و این سخنان نمکی بر زخم‌های رسانه‌ها و دولت وقت آلمان پاشید. رویترز نوشت: «سمت تازه شرودر و مصاحبه‌های او برگ تازه‌ای از همکاری‌های شرودر با روسیه رو کرد و بر دامنه انتقادها افزود و حتی آنگلا مرکل هم به زنجیره منتقدان از این سیاستمدار آلمانی اضافه شد.»
بررسی رابطه شرودر با روسیه از ابتدای کارش به‌عنوان نخست‌وزیر آلمان نشان می‌دهد که در دو سال اول حضورش در این سمت، او تلاش می‌کرد تا از سیاست‌های روسیه فاصله بگیرد و به همه نشان دهد که دیدگاه‌هایش قرابتی به روسیه ندارد؛ اما بعد از انتخاب ولادیمیر پوتین به‌عنوان رئیس‌جمهوری روسیه در سال ۲۰۰۰، ورق برگشت و شرودر و پوتین به دوستان نزدیکی تبدیل شدند.
بوریس ریچستر، سخنگوی سابق مسکو که تألیف بیوگرافی پوتین را نیز بر عهده دارد در خاطراتش نوشته است: «پوتین و شرودر با هم به زبان آلمانی صحبت می‌کردند. این دو به‌اندازه‌ای علایق مشترک داشتند که در فاصله کوتاهی بعد از انتخاب پوتین به‌عنوان رئیس‌جمهوری روسیه به دوستانی نزدیک تبدیل شدند.»
وی در ادامه نوشت: «پوتین که سال‌ها به‌عنوان افسر ارشد KGB فعالیت می‌کرد به‌خوبی می‌دانست چگونه افراد را به خود نزدیک کند و از آن‌ها برای تحقق اهدافش استفاده کند. به نظر می‌رسد گرهارد شرودر هم بهترین مهره پوتین در بازی سیاسی با دنیای غرب بود. مهره‌ای مهم که می‌توانست جایگاه روسیه در بازار گاز دنیا را دگرگون کند و حتی در زمینه منافع سیاسی هم تأثیرگذار باشد.»
از سال ۲۰۰۰ ورق برگشت
گرهارد شرورد، سیاستمدار پیشین آلمانی به دلیل رابطه نزدیکی که با روسیه و شخص ولادیمیر پوتین دارد، موردانتقاد رسانه‌های آلمان است. او یکی از حامیان اصلی پروژه نورد استریم یک بود و چند هفته قبل از کنار رفتن از سمتش به‌عنوان صدراعظم آلمان در سال ۲۰۰۵، توافق‌نامه نورد استریم یک را با روسیه امضا کرد و مدت زیادی نگذشت که شخص او مسئولیت نظارت بر اجرای این پروژه را نیز بر عهده گرفت.
خبرگزاری ان پی آر امریکا نوشت: «در روز ۲۴ اکتبر سال ۲۰۰۵، چند هفته قبل از اینکه شرودر از سمتش به‌عنوان نخست‌وزیر آلمان کنار برود، قرارداد اجرای پروژه نورد استریم را با روسیه امضا کرد و به‌موجب آن دولت آلمان متعهد شد تا یک میلیارد یورو از هزینه ساخت این پروژه را در غالب وام به شرکت گازپروم بپردازد. این پروژه، ساخت خط لوله انتقال گاز طبیعی از روسیه به آلمان بود که شرکت گازپروم اجرای آن را بر عهده داشت و باعث شد تا بازار گاز آلمان و کشورهای اروپایی در انحصار روسیه درآید.»
تیمو لانگو، یکی از دانشمندان حوزه علوم سیاسی در برلین به روزنامه آلمانی اشپیگل گفت: «حضور شرودر به‌عنوان نماینده شرکتی روسی که سهم اعظم سهام آن به دولت روسیه تعلق دارد این سؤال را ایجاد کرده است که آیا ارتباطی بین شرودر و پوتین وجود داشته است و آیا این رابطه در تصمیم‌گیری‌های سیاسی شرودر برای کشور آلمان تأثیر داشته است؟»
انتشار اخبار در مورد رابطه شرودر و روسیه باعث از بین رفتن اعتماد مردم به سیاستمداران کشور و تصمیم‌گیری‌های آن‌ها شد. امروزه بسیاری این تصور را دارند که سیاستمداران کشورشان تلاشی برای ارتقای جایگاه اقتصادی و اجتماعی و سیاسی کشور خود انجام نمی‌دهند بلکه منافع شخصی خود را با استفاده از موقعیت‌های سیاسی‌شان پیش می‌برند.»
شرودر بزرگ‌ترین لابی کننده روسیه در اروپا
پذیرفتن این سمت از طرف شرودر ازیک‌طرف و پیشنهاد آن از طرف مقامات روس از طرف دیگر موضوع بحث‌برانگیز و مهمی در آلمان بود و هجمه‌های زیادی در رسانه‌های آلمان به پا کرد. دویچه وله در دسامبر سال ۲۰۰۵ مقاله‌ای نوشت و در این مقاله به پذیرفتن این سمت توسط نخست‌وزیر سابق آلمان اعتراض کرد. در این گزارش آمده است: «درصورتی‌که تضاد منافعی در فرایند اجرای این پروژه‌ایجاد شود، شرودر از منافع کشور آلمان دفاع می‌کند یا از منافع شرکت روسی گازپروم که نمایندگی آن را در اجرای پروژه بر عهده دارد؟»
البته این اعتراضات تنها مخصوص آلمانی‌ها نبود. حتی آمریکایی‌ها هم از این شرایط راضی نبودند. روزنامه واشنگتن‌پست در فوریه سال ۲۰۰۶ ضمن انتقاد شدید از پذیرفتن این سمت توسط شرودر نوشت: «این سمت تازه شرودر نتایج مخربی برای اقتصاد دنیا و روابط بین‌الملل دارد.»
این روزنامه از شرودر به‌عنوان بزرگ‌ترین لابی کننده روسیه در کشورهای اروپایی نام برد و از قراردادهای نفتی مختلفی که به‌واسطه شرودر بین شرکت‌های بزرگ اروپایی از قبیل بریتیش پترولیوم و شرکت‌های روسیه منعقد می‌شد، به‌عنوان مصادیق ادعای خود نام برد. از طرف دیگر نگرانی در مورد مداخلات سیاسی روسیه در انتخابات و تصمیم‌گیری‌های سیاسی قاره سبز را نیز بیشتر کرد.
دامنه همکاری‌ها وسیع‌تر شد
همکاری‌های شرودر با شرکت‌های نفت و گاز روسیه علیرغم تمامی انتقادهای بین‌المللی ادامه پیدا کرد و در سال ۲۰۱۶، او به‌عنوان مدیر پروژه نورد استریم دو انتخاب شد. پروژه‌ای که تنها مجری آن شرکت گازپروم روسیه بود. اشپیگل در نوامبر همین سال نوشت: «انتخاب وی به‌عنوان مدیر این پروژه نشان داد که این سیاستمدار آلمانی حقوق‌بگیر پوتین شده است و بدون شک اهداف و سیاست‌های شرکت گازپروم و شخص رئیس‌جمهوری روسیه را در اولویت قرار می‌دهد.»
در سال ۲۰۱۷ بود که روسیه رسماً شرودر را به‌عنوان رئیس هیئت‌مدیره شرکت Rosneft انتخاب کرد. این انتخاب در زمانی انجام شد که شرکت روسنفت روسیه به دلیل مداخله دولت این کشور در مسائل اوکراین، تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داشت.
در آن زمان گرهارد شرودر در مصاحبه‌ای با روزنامه بلیک اعلام کرد برای این شغل پاره‌وقت دستمزد ۳۵۰ هزار دلاری در هرسال دریافت می‌کند و این سخنان نمکی بر زخم‌های رسانه‌ها و دولت وقت آلمان پاشید. رویترز نوشت: «سمت تازه شرودر و مصاحبه‌های او برگ تازه‌ای از همکاری‌های شرودر با روسیه رو کرد و بر دامنه انتقادها افزود و حتی آنگلا مرکل هم به زنجیره منتقدان از این سیاستمدار آلمانی اضافه شد.»
دوشنبه ۳ شهريور ۱۳۹۹ ساعت ۰۹:۴۰
کد مطلب: 28147
