میز نفت | یک بهرهبرداری و نهاییسازی یک قرارداد مهم در کشورهای حاشیه خلیجفارس، دستیابی ایران به بازار گاز عمان را سختتر کرده است. کشوری که قرار بود گاز ایران را دریافت کرده و آن را تبدیل به ال ان جی کند، با طولانی شدن روند امضای قرارداد و البته «نمایش» های توخالی وزارت نفت، در حال از دست رفتن است.
هفته گذشته خبری منتشر شد که بر اساس آن، شركت چيني CNPC قصد دارد تا با سرمايهگذاري 1.5 ميليارد دلاري، به ميزان 10 درصد از سهام توسعه گازي خزان-مكرم را از شركت BP بخرد. هماكنون سهام اين پروژه، 60 درصد به شركت BP، 30 درصد به شركت ملي نفت عمان و 10 درصد به شركت ملي نفت مالزي اختصاص دارد.
اهميت اين ميدان به اين خاطر است كه با بهرهبرداري از فازهاي دوم و سوم آن به ترتيب در سالهاي 3-2022 و سالهاي 2025، توليد داخلي گاز عمان را افزايش خواهد داد كه نياز به حجم واردات گاز اين كشور براي فعالنگاهداشتن واحدهاي توليد الانجي اين كشور را كم خواهد كرد.
نياز به واردات گاز از سوي عمان براي فعالنگاه داشتن واحدهاي توليد الانجي اين كشور به ميزان 5/14 ميليارد مترمكعب است و بخشهاي ديگر مصرف گاز خود را از طريق توليد داخل برطرف ميكند. همين امر نيز سبب شده است كه كشور عمان به سمت واردات گاز از ايران اقدام کند.
در شرايط كنوني، با ورود شركت چيني CNPC، احتمال پيشرفت بيشتر فازهاي دوم و سوم اين ميدان بيشتر خواهد شد كه ميتواند بر حجم تقاضاي واردات گازي عمان از عمان و يا گزينه قطر از طريق خط لوله براي فعالنگاه داشتن واحدهاي الانجي خود اثر ميگذارد.
سال گذشته نيز شركتهاي چيني 49 درصد سهام شركت شبكه توزيع برق عمان را خريدند كه نشان دهنده اين است كه هماكنون كشور عمان يكي از مقاصد سرمايهگذاري جديد شركتهاي چيني در چارچوب استراتژي كلان «يك كمربند-يكجاده» چين است.
اما در هفته گذشته، واحد نخست نيروگاه 5600 مگاواتي براكه امارات (جمعا 4 واحد) به بهرهبرداري رسيد. در فوريه امسال 2020 عمليات سوختگذاري آن انجام گرفته بود. اين فاز قرار بود در سال 2017 به بهرهبرداري برسد كه به دلايل فني به تعويق افتاده بود. مجري ساخت اين نيروگاه شركت كرهاي Korea Electric Power Corporation بوده كه ارزش كل آن 24.4 ميليارد دلار است. با بهرهبرداري كامل از 4 واحد اين نيروگاه، حدود 25 درصد از توليد برق اين كشور مربوط به برق هستهاي خواهد بود.
بهرهبرداري از اين نيروگاه هستهاي (به رغم تآخيرهاي زماني آن) نشاندهنده حركت روبهرشد امارات متحده عربي در نيل به اهداف راهبرد انرژي 2050 اين كشور (2017) بوده كه تلاش دارد سبد تقاضاي انرژي خود را به شرح ذيل متنوعسازد؛
- 44 درصد از انرژيهاي پاك و تجديدپذير
- 33 درصد گاز طبيعي
- 12 درصد فناوري زغالپاك
- 6 درصد برق هستهاي
اين موضوع به نوبه خود سبب خواهد شد كه چند نتيجه راهبردي مرتبط با اثرگذاري بر منافع انرژي جمهوری اسلامی ایران را ايجاد كند؛
*كاهش سهم گاز در توليد برق با توجه به روند روبهرشد توليد گاز اين كشور از ميدان بزرگ تازهكشفشده جبلعلي و احتمال اختصاص بخشي از اين گاز به صادرات گاز بويژه به بازار عمان كه يكي از مقاصد هدفگذاري صادراتي ايران است.
*توسعه توليد برق اين كشور و تزريق مازاد آن به شبكه برق مشترك شوراي همكاري خليج فارس كه جديداً عراق نيز تلاش دارد تا با اتصال به اين شبكه، نياز وارداتي خود را از آن تأمين نمايد. اين امر به معني اين است كه با توجه به روند توليد برق تجديدپذير و هستهاي كشور امارات متحده عربي، بازار برق ايران در عراق نيز تهديد شود.
*كمترشدن سهم گاز در توليد برق امارات و اختصاص آن به توسعه واحدهاي پتروشيمي در اين كشور بويژه با قرارداد همكاري استراتژيك نفت و گاز با چين در سال 2019 مي تواند سبب وجود تهديدي براي برنامه توسعه پتروشيمي ايران با هدفگذاري صادراتي به كشور چين شود.
نخستين نيروگاه برق خاورميانه با سوخت زغالپاك نيروگاه 2400 مگاواتي Hassyan در دبي بوده كه با فناوري جنرال الكتريك در 4 فاز 600 مگاواتي در حال ساخت بوده كه هر فاز آن به ترتيب در سالهاي 2020، 2021، 2022 و 2023 ساخته خواهد شد.
این دو خبر مهم دستیابی ایران به بازار صادراتی گاز عمان را بسیار سختتر کرده است و بعید است که دیگر ایران بتواند گازی به عمان صادر کند هرچند که وزارت نفت، تعلل خود را نمیپذیرد و معتقد است صادرات گاز چند وجهی است و فقط یک وجه آن به این وزارتخانه مربوط میشود!
دوشنبه ۲۰ مرداد ۱۳۹۹ ساعت ۰۱:۱۰