راهبرد جدید سعودی‌ها
رادیکال سعودی
فراموش نكنید كه راهبرد جدید رادیكال نفتی عربستان می‌تواند استقلال انرژی ایالات متحده پس از پنج دهه را با تهدید روبه‌رو كند. همچنین نفت روسیه و كانادا در رقابت با عربستانی‌ها با آینده دشواری روبه‌رو خواهد بود.
میز نفت | تصمیم اخیر رهبران عربستان‌سعودی برای كاهش قابل توجه تولید نفت را باید تحولی بنیادین در راهبردهای ریاض در بازارهای انرژی و اتكای آنان به درآمدهای نفتی دانست. لذا ذخایر عظیم نفت این كشور به گونه‌ای مدیریت خواهد شد تا نسل‌های بعدی نیز بتوانند از این درآمدها استفاده كنند.
آنها دیگر تلاش زیادی برای افزایش قیمت‌ها با همكاری دیگر تولید‌كننده‌های بزرگ نفت و حفظ ظرفیت تولید مازاد انجام نمی‌دهند. گویی جایگاه آنها در چند دهه گذشته به عنوان تولیدكننده شناور بازار در حال كنار گذاشته شدن است.
محمد‌بن سلمان، شاهزاده جوان و كم تجربه خاندان سعودی معتقد است دولت كشورش باید مسیر هزینه درآمدهای نفتی را تغییر دهد. آنها سیاست كسب سهم بازار را در دستور كار قرار داده و راهبردهای پیشین ریاض را كنار گذاشته‌اند.
اگر این راهبرد تداوم یابد، بازارهای جهانی انرژی با تحولات گسترده‌ای روبه‌رو خواهد شد. اگر قیمت‌های پایین نفت ادامه یابد، سیاست‌ها سعودی باعث می‌شود كه تولید نفت‌های پرهزینه كنار داشته شود. همچنین انرژی‌های تجدیدپذیر برای رقابت با شرایط دشواری دستكم در كوتاه مدت، روبه‌رو می‌شوند.
ایجاد راهی جدید
در روز ۷مارس امسال، از راهبرد جدید نفتی شیوخ سعودی پرده برداشته شد. آنها قیمت رسمی فروش نفت خود را كاهش دادند و تولید خود را از مرز ۱۰میلیون بشكه در روز بیشتر كردند. در حالی كه در ماه‌های گذشته، میانگین تولید روزانه نفت آرامكو ۹/۷ میلیون بشكه بوده، در آوریل امسال، آنها ۱۱میلیون بشكه نفت برداشت كرده‌اند. به همین دلیل، بازار جهانی نفت پس از گشوده شدن با بیشترین سقوط قیمت از سال۱۹۹۱ میلادی تاكنون روبه‌رو شد.
این اقدام سعودی‌ها در پاسخ به رویگردانی روس‌ها از پذیرش كاهش تولید داوطلبانه در نشست اوپك پلاس در روز ۶مارس صورت گرفت. از سال ۲۰۱۶میلادی، روسیه و عربستان میزان تولید خود را برای حفظ قیمت‌ها بین ۵۰ تا ۶۰دلار با هماهنگی یكدیگر تعیین می‌كنند. تأثیر مستقیم این همكاری، رونق صنعت نفت شیل ایالات متحده و افزایش سهم بازار این كارآفرینان ریسك‌پذیر بوده است. آنها در سایه این شرایط توانستند بخش اعظم افزایش سالانه تقاضای نفت دنیا را از آن خود كنند.
سعودی‌ها كه از سال۲۰۱۶ میلادی تاكنون به دلیل تعهدات كاهش تولید اوپك پلاس با افول تدریجی میزان صادرات طلای سیاه خود روبه‌رو بوده‌اند، امیدوارند با كاهش موقتی تولید، قیمت‌ها را در دوره ركود تقاضا به دلیل همه‌گیری ویروس كرونا، افزایش دهند.
عصر همكاری فرا رسیده است؟
اما دلیل این تغییر رویكرد چیست؟ كارشناسان دلایل مختلفی را برای این اتفاق نظیر همكاری پشت پرده مسكو و ریاض برای نابودی صنعت نفت شیل امریكایی‌ها مطرح كرده‌اند. هرچند نمی‌توان این فرضیه را به سادگی پذیرفت.
اعتماد متقابل میان محمد بن سلمان و ولادیمیر پوتین در كمترین میزان خود قرار دارد. كرملین دستكاری قیمت جهانی نفت توسط ریاض در دهه ۱۹۸۰میلادی را یكی از دلایل كلیدی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می‌داند. به علاوه، عربستان در سال‌های۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ میلادی تلاش كرد با جنگ قیمت‌ها به سوی نابودی نفت شیل گام بردارد، اما آنها با صدها میلیارد دلار ضرر مالی، به دستاورد قابل توجهی دست نیافتند. در مقابل، توانایی فنی و مزیت رقابتی این تولیدكنندگان تازه وارد تگزاسی در شرایط نفت ارزان به سرعت، افزایش چشمگیری یافت.
این بار به نظر می‌رسد محمد بن سلمان به جای در پیش گرفتن تاكتیكی برای پیروزی كوتاه مدت به دنبال اهداف چندگانه بلندمدت است. وی می‌داند كه زمان كمی برای تحقق اهداف خود (احتمالاً فقط چند دهه) دارد. تا آن زمان، آنها باید بیشترین ارزش افزوده را از ذخایر نفت خود به دست آورند. شاهزاده جوان می‌داند كه با جدی شدن بحران تغییر اقلیم، دنیا حركت به سوی كاهش و حذف انتشار كربن و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را آغاز كرده است.
آنها برای ۵۰سال می‌توانند با ظرفیت كنونی به تولید نفت بپردازند. لذا اگر نتوانند در این مدت به سرعت این ذخایر را روانه بازار كنند، باید برای همیشه با آنها وداع كنند.
اگرچه دولت عربستان برای افزایش پرشتاب تولید نفت خود با موانع فنی و مالی بزرگی روبه‌رو است، اما مهمترین مسئله اینست كه قواعد قدیمی حاكم بر بازار نفت، فاقد كارایی هستند.
شیوخ ریاض با آغاز خصوصی‌‌سازی غول نفتی آرامكو و تبدیل آن به یك شركت بین‌المللی، به قواعد این بازی تن داده‌اند. سودآوری بیشتر این شركت در گروی تولید نفت بیشتر و نه تلاش برای رهبری بازار با ابزارهایی نظیر كارتل اوپك و دستكاری میزان عرضه است.
صف‌آرایی شیاطین در بازار نفت
در مورد دلایل در پیش گرفتن این رویكرد توسط دولت عربستان، نظرات مختلفی وجود دارد. گروهی معتقدند نفت عربستان نسبت به اكثر تولیدكنندگان بازار، از هزینه تولید و انتقال كمتری سود می‌برد. همچنین نفت این كشور پادشاهی در مقایسه با نفت ماسه‌ای كانادا، آلودگی‌های زیست محیطی كمتری تولید می‌كند. از سوی دیگر، نفت عربستان در مقایسه با نفت مردان یخی، متان كمتری منتشر می‌كند.
گفتنی است كه آرامكو در مقایسه با سایر شركت‌های نفتی دنیا از فناوری‌های پیشرفته و مزیت رقابتی فنی برخوردار است.
در مجموع، نفت سعودی‌ها در مقایسه با رقبایش از مزایای چندگانه‌ای برخوردار است. آنها تلاش می‌كنند تا در دوره گذار جهانی به انرژی‌های پاك، همچنان در بازار انرژی حضور داشته باشند.
فراموش نكنید كه راهبرد جدید رادیكال نفتی عربستان می‌تواند استقلال انرژی ایالات متحده پس از پنج دهه را با تهدید روبه‌رو كند. همچنین نفت روسیه و كانادا در رقابت با عربستانی‌ها با آینده دشواری روبه‌رو خواهد بود.
تاكنون ۱/۵ درصد سهام آرامكو به خریداران عربی واگذار شده است. هرچند به دلایلی به ویژه سقوط قیمت نفت و حملات پهپادی و موشكی به تأسیسات این غول نفتی، آینده واگذاری بقیه سهام آرامكو در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. فروش سهام آرامكو در قیمت‌های پایین كنونی، چوب حراج به دارایی ۲ تریلیون دلاری شیوخ ریاض خواهد بود.
پس از سال‌ها مذاكره با رهبران كویت، به زودی تولید از منطقه بی‌طرف با ظرفیت ۵۰۰هزار بشكه در روز از سر گرفته خواهد شد.
شركت آرامكو در نظر دارد تا بیش از ۱۰۰میلیارد دلار در توسعه میدان گازی غیر‌متعارف جفوره سرمایه‌گذاری كند. نفت برداشت شده از این میدان می‌تواند به بازارهای جهانی صادر شود.
دوئل غول‌ها در بازار نفت
پرسش كلیدی اینست كه عربستان‌سعودی تا چه زمانی می‌تواند این راهبرد را ادامه دهد. با تداوم فروش نفت ارزان، ریاض با مشكلات مالی مختلفی روبه‌رو خواهد شد. محاسبه‌های كارشناسان نشان می‌دهد كه آنها فقط می‌توانند تا دو سال این سیاست را ادامه دهند.
شاهزاده محمد بن سلمان قمار بزرگی را آغاز كرده كه پیش‌بینی نتیجه آن بسیار دشوار است. بازار نفت با گذار جهانی به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر در آستانه تحولات ساختاری قرار دارد.
می‌توان این نظریه را پذیرفت كه عربستانی‌ها هیچ گزینه دیگری نداشته‌اند. سهمیه‌های تولید اوپك و توافق‌های تولید با اوپك پلاس به رهبری روسیه به نتایج مورد نظر ریاض منتهی نشده‌است. بدین ترتیب دنیا به انتظار پیامدهای این راهبرد رادیكال رهبران عربستان سعودی و دوئل خونین نفتی نشسته است. اتفاقی كه پیامدهای آن نفس‌ها را از هم اكنون در سینه‌ها محبوس كرده است.
منبع: www. theneweconomy. com
آنها دیگر تلاش زیادی برای افزایش قیمت‌ها با همكاری دیگر تولید‌كننده‌های بزرگ نفت و حفظ ظرفیت تولید مازاد انجام نمی‌دهند. گویی جایگاه آنها در چند دهه گذشته به عنوان تولیدكننده شناور بازار در حال كنار گذاشته شدن است.
محمد‌بن سلمان، شاهزاده جوان و كم تجربه خاندان سعودی معتقد است دولت كشورش باید مسیر هزینه درآمدهای نفتی را تغییر دهد. آنها سیاست كسب سهم بازار را در دستور كار قرار داده و راهبردهای پیشین ریاض را كنار گذاشته‌اند.
اگر این راهبرد تداوم یابد، بازارهای جهانی انرژی با تحولات گسترده‌ای روبه‌رو خواهد شد. اگر قیمت‌های پایین نفت ادامه یابد، سیاست‌ها سعودی باعث می‌شود كه تولید نفت‌های پرهزینه كنار داشته شود. همچنین انرژی‌های تجدیدپذیر برای رقابت با شرایط دشواری دستكم در كوتاه مدت، روبه‌رو می‌شوند.
ایجاد راهی جدید
در روز ۷مارس امسال، از راهبرد جدید نفتی شیوخ سعودی پرده برداشته شد. آنها قیمت رسمی فروش نفت خود را كاهش دادند و تولید خود را از مرز ۱۰میلیون بشكه در روز بیشتر كردند. در حالی كه در ماه‌های گذشته، میانگین تولید روزانه نفت آرامكو ۹/۷ میلیون بشكه بوده، در آوریل امسال، آنها ۱۱میلیون بشكه نفت برداشت كرده‌اند. به همین دلیل، بازار جهانی نفت پس از گشوده شدن با بیشترین سقوط قیمت از سال۱۹۹۱ میلادی تاكنون روبه‌رو شد.
این اقدام سعودی‌ها در پاسخ به رویگردانی روس‌ها از پذیرش كاهش تولید داوطلبانه در نشست اوپك پلاس در روز ۶مارس صورت گرفت. از سال ۲۰۱۶میلادی، روسیه و عربستان میزان تولید خود را برای حفظ قیمت‌ها بین ۵۰ تا ۶۰دلار با هماهنگی یكدیگر تعیین می‌كنند. تأثیر مستقیم این همكاری، رونق صنعت نفت شیل ایالات متحده و افزایش سهم بازار این كارآفرینان ریسك‌پذیر بوده است. آنها در سایه این شرایط توانستند بخش اعظم افزایش سالانه تقاضای نفت دنیا را از آن خود كنند.
سعودی‌ها كه از سال۲۰۱۶ میلادی تاكنون به دلیل تعهدات كاهش تولید اوپك پلاس با افول تدریجی میزان صادرات طلای سیاه خود روبه‌رو بوده‌اند، امیدوارند با كاهش موقتی تولید، قیمت‌ها را در دوره ركود تقاضا به دلیل همه‌گیری ویروس كرونا، افزایش دهند.
عصر همكاری فرا رسیده است؟
اما دلیل این تغییر رویكرد چیست؟ كارشناسان دلایل مختلفی را برای این اتفاق نظیر همكاری پشت پرده مسكو و ریاض برای نابودی صنعت نفت شیل امریكایی‌ها مطرح كرده‌اند. هرچند نمی‌توان این فرضیه را به سادگی پذیرفت.
اعتماد متقابل میان محمد بن سلمان و ولادیمیر پوتین در كمترین میزان خود قرار دارد. كرملین دستكاری قیمت جهانی نفت توسط ریاض در دهه ۱۹۸۰میلادی را یكی از دلایل كلیدی فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می‌داند. به علاوه، عربستان در سال‌های۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ میلادی تلاش كرد با جنگ قیمت‌ها به سوی نابودی نفت شیل گام بردارد، اما آنها با صدها میلیارد دلار ضرر مالی، به دستاورد قابل توجهی دست نیافتند. در مقابل، توانایی فنی و مزیت رقابتی این تولیدكنندگان تازه وارد تگزاسی در شرایط نفت ارزان به سرعت، افزایش چشمگیری یافت.
این بار به نظر می‌رسد محمد بن سلمان به جای در پیش گرفتن تاكتیكی برای پیروزی كوتاه مدت به دنبال اهداف چندگانه بلندمدت است. وی می‌داند كه زمان كمی برای تحقق اهداف خود (احتمالاً فقط چند دهه) دارد. تا آن زمان، آنها باید بیشترین ارزش افزوده را از ذخایر نفت خود به دست آورند. شاهزاده جوان می‌داند كه با جدی شدن بحران تغییر اقلیم، دنیا حركت به سوی كاهش و حذف انتشار كربن و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را آغاز كرده است.
آنها برای ۵۰سال می‌توانند با ظرفیت كنونی به تولید نفت بپردازند. لذا اگر نتوانند در این مدت به سرعت این ذخایر را روانه بازار كنند، باید برای همیشه با آنها وداع كنند.
اگرچه دولت عربستان برای افزایش پرشتاب تولید نفت خود با موانع فنی و مالی بزرگی روبه‌رو است، اما مهمترین مسئله اینست كه قواعد قدیمی حاكم بر بازار نفت، فاقد كارایی هستند.
شیوخ ریاض با آغاز خصوصی‌‌سازی غول نفتی آرامكو و تبدیل آن به یك شركت بین‌المللی، به قواعد این بازی تن داده‌اند. سودآوری بیشتر این شركت در گروی تولید نفت بیشتر و نه تلاش برای رهبری بازار با ابزارهایی نظیر كارتل اوپك و دستكاری میزان عرضه است.
صف‌آرایی شیاطین در بازار نفت
در مورد دلایل در پیش گرفتن این رویكرد توسط دولت عربستان، نظرات مختلفی وجود دارد. گروهی معتقدند نفت عربستان نسبت به اكثر تولیدكنندگان بازار، از هزینه تولید و انتقال كمتری سود می‌برد. همچنین نفت این كشور پادشاهی در مقایسه با نفت ماسه‌ای كانادا، آلودگی‌های زیست محیطی كمتری تولید می‌كند. از سوی دیگر، نفت عربستان در مقایسه با نفت مردان یخی، متان كمتری منتشر می‌كند.
گفتنی است كه آرامكو در مقایسه با سایر شركت‌های نفتی دنیا از فناوری‌های پیشرفته و مزیت رقابتی فنی برخوردار است.
در مجموع، نفت سعودی‌ها در مقایسه با رقبایش از مزایای چندگانه‌ای برخوردار است. آنها تلاش می‌كنند تا در دوره گذار جهانی به انرژی‌های پاك، همچنان در بازار انرژی حضور داشته باشند.
فراموش نكنید كه راهبرد جدید رادیكال نفتی عربستان می‌تواند استقلال انرژی ایالات متحده پس از پنج دهه را با تهدید روبه‌رو كند. همچنین نفت روسیه و كانادا در رقابت با عربستانی‌ها با آینده دشواری روبه‌رو خواهد بود.
تاكنون ۱/۵ درصد سهام آرامكو به خریداران عربی واگذار شده است. هرچند به دلایلی به ویژه سقوط قیمت نفت و حملات پهپادی و موشكی به تأسیسات این غول نفتی، آینده واگذاری بقیه سهام آرامكو در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. فروش سهام آرامكو در قیمت‌های پایین كنونی، چوب حراج به دارایی ۲ تریلیون دلاری شیوخ ریاض خواهد بود.
پس از سال‌ها مذاكره با رهبران كویت، به زودی تولید از منطقه بی‌طرف با ظرفیت ۵۰۰هزار بشكه در روز از سر گرفته خواهد شد.
شركت آرامكو در نظر دارد تا بیش از ۱۰۰میلیارد دلار در توسعه میدان گازی غیر‌متعارف جفوره سرمایه‌گذاری كند. نفت برداشت شده از این میدان می‌تواند به بازارهای جهانی صادر شود.
دوئل غول‌ها در بازار نفت
پرسش كلیدی اینست كه عربستان‌سعودی تا چه زمانی می‌تواند این راهبرد را ادامه دهد. با تداوم فروش نفت ارزان، ریاض با مشكلات مالی مختلفی روبه‌رو خواهد شد. محاسبه‌های كارشناسان نشان می‌دهد كه آنها فقط می‌توانند تا دو سال این سیاست را ادامه دهند.
شاهزاده محمد بن سلمان قمار بزرگی را آغاز كرده كه پیش‌بینی نتیجه آن بسیار دشوار است. بازار نفت با گذار جهانی به سوی انرژی‌های تجدیدپذیر در آستانه تحولات ساختاری قرار دارد.
می‌توان این نظریه را پذیرفت كه عربستانی‌ها هیچ گزینه دیگری نداشته‌اند. سهمیه‌های تولید اوپك و توافق‌های تولید با اوپك پلاس به رهبری روسیه به نتایج مورد نظر ریاض منتهی نشده‌است. بدین ترتیب دنیا به انتظار پیامدهای این راهبرد رادیكال رهبران عربستان سعودی و دوئل خونین نفتی نشسته است. اتفاقی كه پیامدهای آن نفس‌ها را از هم اكنون در سینه‌ها محبوس كرده است.
منبع: www. theneweconomy. com
جمعه ۳۰ خرداد ۱۳۹۹ ساعت ۱۳:۳۵
کد مطلب: 27574
