وحید حاجی پور | کمتر کسی میتوانست باور کند اوپک پلاسی که ماه گذشته برای کاهش 1.5 میلیون بشکهای تولید به توافق نرسید، برای کاهش 10 میلیون بشکهای به توافق برسد. جنگ بازاری که عربستان به راه انداخت و موجب سقوط قیمت نفت شد، بازی سراسر باختی برای همه تولیدکنندگان نفت بود بهویژه برای خود ریاض.
تولیدکنندگان اما دیشب گرد هم آمدند تا پیشنهاد کاهش 10 میلیون بشکهای را به بحث بگذارند؛ در این جلسه تصمیم گرفته شد کاهش سه مرحلهای تولید نفت تثبیت شود به این شکل که شرکتکنندگان با کاهش 22 درصدی تولید خود نسبت به میزان تولید خود در اکتبر 2018، به سهمیههای جدید خود پایبند بمانند که این رقم برای دو ماهمی و ژوئن سال 2020 است.
در مرحله دوم که از جولای 2020 آغاز شده و تا پایان سال میلادی ادامه مییابد، میزان کاهش به 8 میلیون بشکه خواهد رسید و از ژانویه سال 2021 تا آوریل همان سال، رقم کاهش تولید به 6 میلیون بشکه در روز میرسد؛ اما نکته مهم دراینباره آن است که اوپک پلاس 10 میلیون بشکه از تولید فعلی خود را کاهش نداده بلکه 10 میلیون بشکه از تولید خود در اکتبر 2018 را کم کرده است.
تفاوت تولید در اکتبر 2018 تا روزهای فعلی حدود 3 میلیون بشکه است که درواقع بیانگر این مهم است که اوپک پلاس در مرحله نخست کاهش تولید خود قرار است 7 میلیون بشکه کاهش دهد و نه 10 میلیون بشکه. سؤالی که ممکن است ایجاد شود آن است که دلیل مبنا قرار دادن اکتبر 2018 چه بوده که برای پاسخ به آن باید گفت در آن دوره، میزان تولید نفت عربستان و روسیه نزدیک به هم در مرز 11 میلیون بشکه بود و همین رقم، مبنای کاهش تولید در جلسه دسامبر اوپک پلاس بود.
با توجه به این مهم، سهم دو کشور روسیه و عربستان برای کاهش تولید بهاندازه یکدیگر است و هر دو کشور در دو ماهمی و ژوئن باید 8 میلیون و 492 هزار بشکه در روز تولید کنند. دقت کنید این ارقام کاهش اوپک پلاس، بهجز ارقامی است که سایر تولیدکنندگان نفتی مانند آمریکا، کانادا، برزیل، کلمبیا و ... باید کاهش تولید دهند که پیشبینی میشود این کشورها درمجموع 5 میلیون بشکه از تولید روزانه خود بکاهند.
گرچه مشخص نیست این کشورها از تولید خود بکاهند یا نه ولی نکته مهم دیگر آن است که اوپک پلاس، تنها شرط خود را برای کاهش تولید 10 میلیون بشکهای، روی حضور مکزیک قرار داده است؛ به عبارت سادهتر، اوپک پلاس یا همان عربستان و روسیه برخلاف ادعاهای پیشین خود مبنی بر حضور حتمی آمریکا در این توافق، دیگر کاری به این کشور ندارند تا ترامپ دیگر مجبور به کاهش تولید نباشد. هرچند که شرکتهای آمریکایی از حضور خود در نهضت جهانی تولید نفت میگویند ولی طی یکی دو روز آینده و در اجلاس جی 20 مشخص خواهد شد میتوان روی کاهش 5 میلیون بشکهای این کشورها حساب باز کرد یا خیر.
هر چه که هست، اوپک پلاس کاری با آمریکا و سایر کشورها ندارد و تصمیم خود مبنی بر کاهش 10 میلیون بشکهای خود را فارغ از تصمیم سایر تولیدکنندگان میداند. عربستان که طی چند هفته اخیر با تهدیدات آمریکا مواجه بوده، این تصمیم را با روسیه اتخاذ کرده و تنها شرطش که البته جدی نیز نیست، حضور مکزیک در برنامه کاهش جهانی تولید است.
جمعه ۲۲ فروردين ۱۳۹۹ ساعت ۱۹:۲۰