به گزارش میز نفت، ایران دو قرارداد گازی با عراقیها دارد که همه گاز ارسالی از سوی ایران برای مصرف نیروگاههای عراق صرف میشود. برق رکن اصلی عراقیها برای توسعه ظرفیتهای اقتصادی و البته رفاهی این کشور است و دولت به هیچ عنوان علاقه ندارد در این زمینه دچار محدودیتهای پیشین باشد. ضعف عراق در ساخت نیروگاهها از یک سو و تامین خوراک برای واحدهای تولید برق از سوی دیگر تبدیل به یک چالش اساسی طی سالهای گذشته شده است.
نگاهی به ناآرامی های اخیر عراق نشان میدهد برق از اهمیت بسزایی در میان مردم برخوردار است بطوری که مردم این کشور شاید بتوانند ناکارامدی دولت خود را تحمل کنند اما با قطعی برق نمیتوانند کنار بیایند بویژه با قراردادهایی که دولت با شرکتهای و کشورهای مختلفی برای پایان دادن به وضعیت موجود امضا کرده است.
ظرفیت نیروگاهی عراق پاسخگوی نیازهای برق این کشور نیست و بر همین اساس، از 10 سال پیش برنامه توسعه ظرفیت نیروگاهی این کشور اجرایی شد و شرکتهای جنرال الکتریک و زیمنس، قراردادهای فراوانی را با دولت عراق امضا کردند هرچند که مپنا نیز به عنوان یک شرکت ایرانی وارد این حوزه شده است.
یکی از مزیتهای نسبی ایران در این باره، منابع گازی است که میتواند نیازهای نیروگاهی این کشور را تامین کند؛ بیش از 80 درصد نیروگاههای عراق با گاز برق تولید میکنند. عراقیها برای خودکفایی در تامین گاز مورد نیاز خود پروژه جمع آوری گازهای همراه را کلید زدهاند و بر همین اساس، پیش بینی میشود میزان واردات گاز این کشور از ایران کاهش یابد.
طی یک ماه گذشته که مصرف گاز در داخل افزایش یافته بود، جریان صادرات گاز به عراق با مشکلاتی مواجه شد بطوری که یکبار جریان صادرات گاز به طور کل قطع شد. این قطع گاز گرچه یک اتفاق طبیعی در قراردادهای صادرات گاز است اما عراقیها را در متعهد بودن وزارت نفت، دچار تردید کند. به همین دلیل بود که وزیر برق عراق گفت این کشور میخواهد از سوخت مایع برای نیروگاههای خود بهره ببرد.
این اتفاق، میتواند رخدادی اسفناک برای کشور باشد زیرا صادرات گاز ایران، تنها بخش از اقتصاد تجاری ایران است که شامل تحریمها نمیشود و آمریکاییها هر چهار ماه یکبار، معافیت عراق را تمدید کردند جز هفته گدشته. آمریکا به عراق گفته است واردات گاز ایران را برای 45 روز معاف از تحریمها کرده است و دولت بغداد باید طی این مدت، برنامه خود را برای پایان دادن به قرارداد گازی خود با جمهوری اسلامی ایران مشخص کرده و آن را رسما اعلام کند.
به نوشته آسوشیتدپرس، معافیت تمدیدشده به عراق فرصت میدهد تا ظرف ۴۵ روز به آمریکاییها نشان دهند که عرضه گاز داخلی را تقویت کرده یا منابع جایگزینی برای برق مورد نیاز خود پیدا کند و اتکا به ایران را کاهش دهد. آمریکا این احتمال را مطرح کرده که اگر این جدول زمانی ارائه شود، معافیتها تا دورهای طولانیتر نیز تمدید شود.
با توجه به 6 ساله بودن قراردادهای صادرات گاز ایران به عراق، عربستانیها نیز وارد این حوزه شده و بجای صادرات گاز ایران، برق خود را پیشنهاد کردهاند آن هم زیر قیمت برق تولید شده در نیروگاههای این کشور. از آنجا که برق به عنوان یک موله مهم سیاسی – امنیتی در حاکمیت عراق شناخته میشود، دولت این کشور از هر ابزاری استفاده میکند تا با استمرار جریان برق در این کشور، مانعی شود از بروز ناآرامیها و تظاهرات مردمی.
این خبرها در جایی قابل تامل می شود که بدانیم عربستان برای توسعه میادین گازی خود و صادرات گاز گامهای جدی برداشته است در حالی که نیروگاههای این کشور با سوخت مایع کار میکنند؛ بر اساس آخرین آمارهای منتشر شده، 68 درصد سوخت مصرفی در نیروگاههای عربستان مایع بوده و تنها 32 درصد آن با گاز است.
با این وجود، ریاض میخواهد اندک منابع گازی خود را برای صادرات گاز حتی به شکل ال ان جی به عراق اختصاص دهد؛ ایسنا هم در این باره نوشت: شرکت آرامکوی سعودی قصد دارد برای بهره برداری از ذخایر گازی غیرمرسوم ۱۱۰ میلیارد دلار در میدان گازی جفورا سرمایه گذاری کند.
میدان جفورا ۱۰۰ تریلیون فوت مکعب گاز دارد و توسعه تدریجی این میدان تولید آن را تا سال ۲۰۳۶ به ۲.۲ تریلیون فوت مکعب خواهد رساند.انتظار میرود این میدان ۱۳۰ هزار بشکه در روز اتان و ۵۰۰ هزار بشکه در روز مایعات گازی و میعانات تولید کند.جفورا در جنوب شرقی میدان غوار است که بزرگترین میدان نفتی مرسوم جهان است.
بر اساس این گزار، عربستان سعودی قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ به یک صادرکننده گاز تبدیل شود. وزیر نفت عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت خام دنیا، اعلام کرد این کشور قصد دارد گاز و محصولات پتروشیمی را به صادرات خود اضافه کند.
یکی از بازارهای بکری که عربستان به آن چشم دوخته، عراقی است که ریاض سالهاست برای نفوذ اقتصادی و سیاسی در آن به بن بست خورده است و قصد دارد با ایجاد تشدید شکاف ملت – دولت عراق، از مشکلات برقی مردم عراق بهترین بهره را برده و در نهایت برنامه قدیمی خود را به پیش ببرد.
با این وجود، هنوز برنامه ایران برای سامان دادن به برنامه گازی خود در عراق روشن نیست بویژه آنکه با قطع گاز طی ماه گذشته، شرایط برای حفظ این بازار سختتر از گذشته شده است.
منبع: جوان
يکشنبه ۴ اسفند ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۵۵