میز نفت | اگر نویسندهای بخواهد کتابی با موضوع راهنمایی عبور دولتها از بحران بنویسد، تواناییهای رئیسجمهور نیکولاس مادورو یکی از الگوهای مطرح شده خواهد بود.
پاییز گذشته با اخبار جنگ تجاری ایالات متحده و چین، کاهش تولید اوپک پلاس و استیضاح ترامپ پیوند خورده بود و رسانهها توجه کمتری به وضعیت کشور تحریم شده ونزوئلا داشتند. مادورو در ماههای اخیر تلاش کرد تا ابرتورم سایه افکنده بر اقتصاد کشورش را مهار کند.
در ماه های فرارو، انتخابات ریاست جمهوری در ونزوئلا برگزار خواهد شد و ثبات شکننده حاکم ممکن است فرو بریزد. در نمودار (۱)، میزان صادرات نفت ونزوئلا در سال های ۲۰۱۷ تا ۲۰۱۹ میلادی نشان داده شده است.
در بخش تولید و صادرات نفت خام، شرایط اندک اندک در حال بهبود است. تولید نفت شرکت ملی نفت ونزوئلا (پی دی وی اس ای) در پاییز در مقایسه با زمستان و بهار گذشته با رشدی قابل توجه روبرو بوده است.
آنها از مرز تولید یک میلیون بشکه نفت خام در روز فراتر رفتهاند و انعقاد قرارداد با چینیها در کنار همکاری با غول روسنفت و شرکتهای مالزیایی، مهمترین عوامل بهبود اوضاع بوده است.
با رشد تولید و صادرات نفت خام، وضعیت بدهیهای این کشور نیز بهبود یافته است. میزان طلب شرکت روسنفت به عنوان بازاریاب بینالمللی نفت این کشور با کاهش روبرو بوده است.
شرکت روسنفت در عبور از بحران سایه افکنده بر اقتصاد ونزوئلا، نقشی کلیدی ایفا کرده است. شرکت ملی نفت ونزوئلا با انعقاد قراردادهایی مشارکتی با شرکتهای روسنفت، رپسول، سی آن پی سی و شورون تلاش کرده تا از بحران پدید آمده عبور کند.
در نمودار(۲)، میزان صادرات نفت ونزوئلا در دو سال اخیر نشان داده شده است.
خوان گوایدو، رییس مجلس ملی ونزوئلا بار دیگر تلاشهای خود را برای دستیابی به قدرت و با پشتیبانی ایالات متحده آغاز کرده است. ارتش، صنعت نفت و سازمانهای دولتی همچنان به مادورو وفادارند و گوایدو با مسیر دشواری روبرو است.
آمریکاییها تنها بر افزایش دایره تحریمها تاکید دارند و این رویکرد تهاجمی تاکنون با موفقیت چندانی روبرو نشده است. پیش بینی شرایط ونزوئلا در سال ۲۰۲۰ میلادی بسیار مشکل است.
در ادامه چند عامل تاثیرگذار را مرور می کنیم:
نخست اینکه مادورو تلاش کرده تا نرخ تورم کمرشکن در دو سال اخیر را کاهش دهد. نرخ تورم از ۱۳۰۰۰۰ درصد در سال ۲۰۱۸ میلادی به ۷۰۰۰ درصد در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی کاهش یافته است. سیاست حذف دلار از اقتصاد ونزوئلا موفقیت آمیز بوده است.
در سالهای گذشته، دلار آمریکا مهمترین تعیین کننده قیمت کالاها در این کشور بوده است. با تغییر بازار کلیدی صدور نفت ونزوئلا از آمریکا به آسیا، ارزهای متفاوتی وارد اقتصاد این کشور نفتی میشود.
از سوی دیگر، بانک مرکزی ونزوئلا دارای خزانه ای ۷.۵ میلیارد دلاری است و فروش نفت همچنان تامین کننده ۹۰ درصد درآمدهای این کشور است. مادورو تلاش زیادی کرده تا روند صدور نفت با وجود چالشهای مختلف همچنان ادامه یابد.
در سال جاری میلادی، شکاف در نظام سیاسی ونزوئلا همچنان تداوم خواهد یافت. اما با سلطه دولت مادورو بر صادرات نفت، مخالفان با کار دشواری روبرو خواهند بود.
در نمودار (۳)، عملکرد پالایشگاههای ونزوئلا در سه سال اخیر نشان داده شده است.
در یک سال اخیر، بارها شبکه برق ونزوئلا با قطعی روبرو شده است.پالایشگاهها نیز به دلایل فنی بارها فعالیت خود را متوقف کرده اند. ظرفیت عملیاتی پالایشگاههای ونزوئلا ۲۱۰ هزار بشکه در روز است. این عدد برابر با ۱۷ درصد ظرفیت واقعی پالایش این کشور است.
ونزوئلاییها تلاش کردهاند تا از کمکهای هندیها برای راهاندازی پالایشگاههای از کار افتاده خود بهره ببرند. تاکنون یک قرارداد ۵ ساله میان دو طرف امضا شده است.
هم اکنون نفت ونزوئلا عمدتا روانه چین، هند و سنگاپور میشود.استفاده از انتقال کشتی به کشتی نیز برای دور زدن تحریمها در دستور کار است. فروش سوخت به کشتیها نیز با حمایت روسنفت در حال اجرا است.
با کمک دولتهای روسیه، چین و هند، دولت مادورو روزهای دشواری را پشت سر گذاشته است. اما برای پیشبینی اتفاقات آینده باید همچنان به انتظار بنشینیم.
نویسنده: ویکتور کانتونا
منبع: Oilprice
مترجم: محسن داوری