رویاهای یخ زده کرملین در قطب

میزنفت| مناطق قطبی روسیه در حال گرم تر شدن است، اما رویاهای کرملین برای این منطقه سرد به شدت یخ زده اند.  روسیه پس از نصب پرچم خود در بستر دریای قطب شمال در سال ۲۰۰۷ میلادی، بر این منطقه ادعای مالکیت کرده و علاوه بر اعزام نیروهای نظامی، ناوگان یخ شکن خود را توسعه داده است. 

هرچند خرس ها در برداشت از مواد معدنی و نفتی قطب شمال و بهره برداری از ظرفیت اقتصادی آن موفقیت چندانی به دست نیاورده اند.

روسیه به عنوان ابرقدرت شمالی، اهدافی رویایی در توسعه اقتصادی قطب شمال دارد. اما به دلیل محدودیت های مالی و فنی، رویای توسعه این مناطق یخ زده با دستاوردهای اندکی همراه بوده است.

پس از موفقیت چشمگیر پروژه ال ان جی یامال، باید دانست که انتقال تجهیزات عظیم واحدهای مایع سازی گاز طبیعی به مناطق قطبی با دشواری های زیادی روبرو‌ است. مسکو تلاش کرده تا شرکت های دولتی و‌ خصوصی را تشویق به حضور در این مناطق کنند. فقدان بنادر، راه آهن و شبکه برق، مهمترین موانع فعالیت در قطب به شمار می رود.

محدودیت های بودجه ای کرملین نیز به مشکلات کنونی افزوده است.
تاکنون حمایت های دولتی از این پروژه ها اندک بوده است. شرکت های فعال در پروژه های قطبی نیز نتوانسته اند از حمایت های بیمه ای یا مالیاتی مسکو بهره مند شوند. 

براساس اعلام کرملین، اجرای پروژه های قطبی روسیه در افق سال ۲۰۵۰ میلادی به بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری نیاز دارد. از این مبلغ ۸۷ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۴ میلادی هزینه خواهد شد.

یکی از مهمترین بخش های فعالیت روس ها در مناطق قطبی به اکتشاف و تولید نفت و گاز اختصاص دارد. پیش بینی می شود در مناطق قطبی ۹۰ میلیارد بشکه نفت خام و ۴۲ تریلیون متر مکعب گاز طبیعی وجود دارد که ۸۰ درصد آن در محدوده تحت حاکمیت مردان یخی قرار گرفته است.

بهره برداری از این منابع یکی از اولویت های مسکو محسوب می شود. بسیاری از میادین نفت و‌ گاز در حال تولید روس ها، با افت برداشت روبرو‌ هستند. بدین ترتیب، بهره برداری از میادین قطبی یک اولویت است. فروش نفت و گاز ۴۰ درصد درآمدهای دولت این کشور را تشکیل می دهد و‌ با تاخیر در اجرای این پروژه های قطبی، کرملین در آینده نزدیک با کسری بودجه روبرو‌ خواهد شد.

روس ها در تولید ال ان جی در مناطق قطبی توانسته اند به موفقیت هایی دست یابند. شرکت خصوصی نواتک توانسته است با یافتن سرمایه گذاران چینی و ژاپنی، پروژه های ال ان جی یامال ۱ و ۲ و او بی ال ان جی را توسعه دهد. پروژه یامال ۱ در حال فعالیت است و یامال ۲ در سال ۲۰۲۳ میلادی راه اندازی خواهد شد.

شرکت های دولتی روسنفت و گازپروم در مورد سرمایه گذاری در این مناطق یخ زده تردید دارند. آنها با راهبردهای کرملین مخالف نیستند اما خواهان معافیت های مالیاتی و یا مشوق های مالی مسکو برای سرمایه گذاری های هنگفت در این مناطق و کاهش ریسک هستند.  
 ایگور سچین، مدیرعامل شرکت روسنفت در اوایل سال جاری از لزوم اعطای تخفیف مالیاتی ۴۰ میلیارد دلاری برای تحقق سریع تر رویاهای قطبی کرملین سخن گفته بود. 

مسکو از مشوق های مختلفی برای پروژه های مناطق قطبی بهره می گیرد. هرچند مراحل اداری و مذاکرات دو‌طرف، زمان بر بوده است.
در مناطق فراساحلی قطبی، علاوه بر افزایش چشمگیر هزینه های توسعه، فقدان فناوری های مورد نیاز نیز یک مانع جدی محسوب می شود.

در بخش هایی از این تاسیسات ساخته شده در مناطق بسیار سرد و یخ زده قطبی، باید از فناوری های شرکت های غربی استفاده شود. اما با افزایش تنش های ژیوپلیتیک میان روسیه و غرب، همکاری های دوجانبه با فرارونشیب های مختلفی روبرو است.

تحریم های غرب علیه صنعت نفت روسیه، علاوه بر تولید کنونی بر توسعه طرح های آینده انرژی مسکو و نوسازی تاسیسات به ویژه در مناطق قطبی نیز تاثیرگذار می باشد.


رویاهای بزرگ مسکو محقق خواهد شد؟
دولت روسیه علاوه بر حوزه انرژی، به توسعه مناطق قطبی به عنوان ابزاری برای توسعه اقتصاد نواحی دورافتاده خود می نگرند. 

آنها معتقدند مناطق قطبی می تواند به یکی از موتورهای رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال در کشورشان تبدیل شود. اگرچه مراحل اکتشاف ذخایر نفت و‌ گاز در این مناطق کند بوده، اما روس ها در بازگشایی مسیرهای ترانزیت دریایی در آب های دریای شمال به دستاوردهای بزرگی دست یافته اند. در افق سال ۲۰۲۴ میلادی، میزان ترانزیت سالانه کالا از آب های مناطق قطبی به ۸۰ میلیون تن خواهد رسید. این هدفگذاری به سرمایه گذاری در زیرساخت ها نیازمند خواهد بود.

تحقق رویاهای قطبی کرملین در گروی ایجاد زیرساخت های مورد نیاز در حوزه انرژی و ایجاد کریدورهای تجاری خواهد بود. تا زمان ایجاد تاسیسات برداشت نفت و گاز در مناطق فراساحلی قطب شمال، همچنان باید سال ها انتظار کشید. در بخش خشکی نیز محدودیت های مالی و فشارهای سیاسی همچنان وجود دارد. 

بدین ترتیب رویاهای مردان یخی همچنان فاصله زیادی از واقعیت ها خواهد داشت.


منبع: Stratfor
مترجم: محسن داوری

دوشنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۱۱