انقلاب ماهواره‌ها در تجارت نفت

میز نفت | صنعت نفت به سرعت در حال اجرای پیاده کردن فناوری‌های دیجیتالی است و شاهد افزایش روزافزون توجه به قابلیت‌های آن هستیم. اما تجارت نفت خام و فرآورده‌ها نیز در آستانه تحولی بزرگ قرار گرفته است: استفاده از ماهواره‌ها در معاملات نفتی.
داده‌های ماهواره‌‌ها می‌تواند با ارائه تصویری دقیق از تولید و عرضه طلای سیاه، به تصمیم‌گیری بهتر در بازار پرنوسان کنونی کمک کند.

شرکت‌هایی نظیر کایروس، اویلیکس و تانکرترکرز دات کام، با بهره گیری از داده‌های ماهواره‌ها و سایر منابع، تصویری تقریبا کامل از بازار نفت ارائه کرده و‌ بهترین تصمیم‌گیری‌ها را ممکن می‌کنند.

در سال‌های اخیر، هزینه‌های ساخت و ارسال ماهواره‌های کوچک، کاهش چشمگیری داشته و صنعت فضایی در آستانه انقلابی تاریخی قرار گرفته است. در گذشته، ماهواره‌ها از اندازه‌ای برابر با یک اتوبوس برخوردار بودند، اما با حضور شرکت‌های خصوصی نظیر گوگل و اوبر، صنعت فضایی با ساخت ماهواره‌هایی به اندازه یک کوله پشتی متحول شده است. امکان پرتاب همزمان ده‌ها ماهواره کوچک نیز وجود دارد.

حسگرهای نصب شده برروی این ماهواره‌ها به صورت لحظه‌ای با ایستگاه‌های زمینی مرتبط هستند و می‌توان با نصب تجهیزات ارتباطی در کنار تاسیسات، پایش تاسیسات و نفتکش‌ها را انجام داد.

تصاویر این ماهواره ها از یک نقطه یا ناحیه، با داده‌های پیشین ذخیره شده مقایسه می‌شود و کوچک‌ترین تغییرات به مرکز کنترل ارسال می‌شود. این دستاورد یک دهه قبل، غیرممکن به نظر می‌رسید.

حتی داده‌های ردیابی نفتکش‌های چین و یا اثربخشی تحریم نفتی کره شمالی نیز با این فناوری به دقت قابل پایش است. این ماهواره‌ها اینچ به اینچ سطح زمین را پایش و هرگونه تغییری را با مقایسه با داده‌های پیشین به وسیله هوش مصنوعی، شناسایی و به سرعت اعلام می‌کنند.
 
پایش دیجیتالی نبض نفت
اهمیت فزاینده نقش داده‌های ماهواره‌ای در بازار نفت در سال‌های اخیر بیش از همیشه هویدا شده است. پس از حملات موشکی و پهپادی به تاسیسات نفت عربستان نیز شاهد ارائه تحلیل‌ها و‌ تصاویر دقیقی از جزئیات حملات و خسارت‌های آن با وجود تلاش ریاض برای مخفی کردن آن‌ها در آستانه آغاز عرضه سهام آرامکو در هفته‌های آینده بودیم.

ویلیام واتس از نویسندگان پایگاه مارکت واچ می‌گوید: سالانه صدها ماهواره در مدار قرار می‌گیرند و فناوری‌های یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی با بهره‌گیری و تحلیل این داده‌ها، عوامل بنیادین بازار نفت را متحول کرده است.

تعدادی از دولت‌ها، از شفافیت بالایی برخوردارند، اما تعدادی دیگر فاقد این ویژگی هستند. لذا دارا بودن داده‌های ثانویه می‌تواند به شفافیت و دقت بیشتر اطلاعات برای تصمیم‌گیری بهتر کمک‌ کند.

در حملات اخیر به تاسیسات عبقیق و خوریس، همه چشم‌ها به تصاویر ماهواره‌ای برای یافتن حقیقت دوخته شده بود. چراکه هیچ‌کس به سخنان مدیران آرامکو توجه نداشت.

البته حتی داده‌های ماهانه اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده در مورد میزان ذخایر نفت این کشور نیز چندان دقیق نیست. بسیاری از گزارش‌های این اداره نه براساس واقعیت‌ها که بر مبنای پیش بینی‌ها ارائه می‌شود. در حقیقت، در بازاری پررقابت و پیچیده، داشتن اطلاعات دقیق و به هنگام تقریبا غیرممکن است.

اما داده‌های ماهواره‌ای تنها برای یافتن میزان ذخایر نفت کارایی ندارد. پس از آغاز تحریم‌های کاخ سفید علیه ایران و لغو‌ معافیت‌ها، فعالان بازار به دنبال یافتن میزان صادرات نفت ایران بودند. ماهواره‌ها با پایش تردد نفتکش‌ها در پایانه‌های صادرات و واردات نفت تلاش می‌کنند تا میزان نفت صادر شده ایران را با دقت بالایی تخمین بزنند.

شرکت جنسکیپ نیز با بررسی میزان گاز فلر شده در میدان‌های نفتی ایران در دو‌ سال اخیر اعلام کرده که میزان تولید کنونی نفت ایران نسبت به زمستان گذشته تنها ۱۵ درصد کاهش یافته و حدود ۳.۹ میلیون بشکه در روز است. البته این تخمین نمی‌تواند میزان صادرات نفت ایران را مشخص کند. هرچند مدیر این شرکت معتقد است میزان کاهش واقعی تولید و‌ صادرات نفت ایران بسیار کمتر از تخمین‌های ارائه شده توسط منابع مختلف بوده است.

ماهواره‌ها و هوش مصنوعی، همه بخش‌های صنعت نفت و تجارت آن را دگرگون کرده است. فعالان بازار نفت نیز می‌توانند اطلاعات دقیق تری در مورد تولید و عرضه طلای سیاه در مقایسه با منابع شناخته شده گذشته (نظیر گزارش‌های ماهانه اداره اطلاعات انرژی، آژانس بین‌المللی انرژی و یا اوپک) داشته باشند.

همچنین با حضور استارت آپ‌ها، این داده‌ها بسیار سریعتر، منتشر می‌شوند. از سوی دیگر، شرایط عدم اطمینان در بازار نفت تقریبا از بین رفته است. این وضعیت مانعی در برابر نوسانات غیرمنتظره قیمت خواهد بود. مثلا در جولای امسال، شرکت کایروس اعلام کرد فعالان صنعت شیل در سازند پرمین در مورد میزان شکست هیدرولیک خود، کم اظهاری می‌کنند. لذا در واقع، تولید این مناطق بیش از ارقام اعلام شده توسط تولیدکنندگان بوده است.

در ماه گذشته نیز گزارش‌های ماهواره‌ای نشان داد رشد تولید نفت ایالات‌متحده کاهش یافته و در آستانه پایان سال، شاهد کاسته شدن میزان برداشت در بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت دنیا خواهیم بود.

البته تعدادی از معامله‌گران نفت همچنان در انتظار گزارش‌های سنتی هستند تا از درست بودن اطلاعات منابع ماهواره‌ای که زودتر منتشر شده‌اند، اطمینان یابند. اما فرصت‌ها منتظر نمی‌مانند. به عصر شفافیت، دقت و سرعت خوش آمدید.
 
 
نویسنده: ایرینا اسلاو
منبع: Oilprice
مترجم: محسن داوری

يکشنبه ۲۱ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۰۸:۱۲