زمانی برای ورود ذخایر راهبردی

میز نفت| پس از حملات پهپادی یمنی‌ها به تاسیسات نفت آرامکو، جهانیان به دنبال درک توانایی دنیا در مقابله با شوک کمبود عرضه با کمک ذخایر راهبردی پراکنده در مناطق مختلف جهان هستند. پس از حملات ۱۴ سپتامبر، عرضه ۵ درصد نفت دنیا متوقف شد و نمی‌توان هیچ زمان مشخصی برای بازگشت این منابع تعیین کرد.

مقامات عربستان اعلام کرده‌اند نیمی از منابع تولید و عرضه آ‌ن‌ها همچنان فعال بوده و‌ تلاش خواهند کرد از ذخایر نفت خود برای تامین بخشی از سفارشات و حفظ رضایت مشتریان بهره بگیرند.

در گزارش روز پنج شنبه گذشته وال استریت ژورنال اعلام شده بود که عربستان سعودی از چند تولیدکننده طلای سیاه به ویژه رهبران عراق تقاضا کرده برای تامین نفت خام و‌ محصولات پالایشی به ریاض کمک کنند. وزیر جدید انرژی عربستان که در نخستین روزهای شروع به کار خود با چالش بزرگی روبرو‌ شده، از عادی شدن شرایط تولید و صادرات نفت کشورش تا پایان ماه جاری میلادی سخن می گوید. اما تعدادی دیگر از مقامات صنعت نفت این کشور پادشاهی معتقدند تعمیر و بازسازی تاسیسات آسیب دیده به ماه ها زمان نیاز دارد.

فعالان بازار به شدت در مورد آسیب پذیری عربستان سعودی به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت دنیا و رهبر اوپک از تنش های کنونی و آینده نگرانند. با کاهش ۵.۷ میلیون بشکه ای تولید و صادرات روزانه نفت عربستان، همه نگاه ها به مخازن و‌ گنبدهای نمکی ذخیره کننده منابع راهبردی نفت خام دولت ها به ویژه در ایالات متحده، چین، ژاپن، آلمان و فرانسه معطوف شده است.

آن لوییس هیتل، معاون پژوهش های نفتی در موسسه وود مکنزی می گوید: در گذشته نیز شاهد کاهش موقت تولید نفت عربستان به دلایل مختلف بوده ایم. اما رهبران آرامکو با استفاده از ذخایر راهبردی خود از آن چالش ها عبور کرده اند. اما هم اکنون آنها در شرایط متفاوتی قرار دارند. چرا که ذخایر آنها فقط می تواند به مدت یک‌ ماه، کاهش عرضه کنونی را جبران کند. به علاوه، گرید نفت های ذخیره شده با نفت های سفارش گرفته شده متفاوتند.

نفت برنت به عنوان شاخص جهانی قیمت نفت در روزهای اخیر رشدی ۱۰ درصدی را پشت سرگذاشته که یک رکورد تاریخی در فهرست مهمترین اتفاقات تاثیرگذار بر قیمت نفت در یک قرن اخیر بوده است. عربستان سعودی با دارا بودن ظرفیت ذخیره ۱۸۸ میلیون بشکه نفت، یکی از کشورهای کلیدی در این بخش محسوب می شود. چرا که در زمان های مورد نیاز می توان این ذخایر را به سرعت روانه بازار کرد.

در ۳۰ تا ۱۲۰ روز آینده، بین ۱۵۰ تا ۳۰۰ میلیون بشکه از عرضه نفت عربستان کاهش خواهد یافت که می توان با بهره گیری از ذخایر راهبردی نفت خام این شکاف عرضه و تقاضا را جبران کرد. ترامپ هم از عرضه ذخایر راهبردی نفت خام کشورش برای تعادل عرضه و تقاضا سخن می گوید.

موسسه آی اچ اس مارکت در گزارشی به امکان جبران عرضه از دست رفته عربستان با سرازیر کردن ذخایر راهبردی دولت های غربی و چین به بازار اشاره کرده است.

آژانس بین المللی انرژی نیز که از ۳۰ کشور واردکننده نفت خام تشکیل شده و برای هماهنگی امنیت و عرضه انرژی تلاش می کند، اعلام نموده بازار نفت در شرایط فوق العاده قرار دارد و‌ باید با همکاری جهانی از این دوره عبور کرد.

آژانس بین المللی انرژی هفته گذشته اعلام کرد: در شرایط کنونی، نیازی به ورود ذخایر راهبردی نفت به بازار احساس نمی شود. در گزارش های پیشین آژانس از لزوم ورود ذخایر راهبردی نفت به بازار در صورت کاهش ۷ درصدی و یا بیشتر عرضه جهانی طلای سیاه، سخن گفته شده است.

در ژوین سال ۲۰۱۱ میلادی و پس از کاهش عرضه جهانی نفت به دلیل جنگ داخلی لیبی،  ۶۰ میلیون بشکه از ذخایر راهبردی کشورهای عضو با هماهنگی آژانس بین المللی انرژی روانه بازار شد.

در ژوین گذشته، مجموع ذخایر نفت کشورهای عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) براساس گزارش آژانس بین المللی انرژی ۱.۵ میلیارد بشکه اعلام شده بود.

در روز ۱۵ سپتامبر، دونالد ترامپ در توییتر اعلام کرد: دستور آزادسازی ذخایر راهبردی نفت ایالات متحده را برای تعادل در بازار نفت صادر کرده ام. میزان این ذخایر ۶۴۴.۸ میلیون بشکه بوده و با قیمت های کنونی، این منابع ۳۵ میلیارد دلار ارزش دارند.

سایر کشورهای عضو این سازمان شامل ژاپن، آلمان و فرانسه هرکدام دارای بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه نفت ذخیره شده هستند. پیش بینی می شود که دولت چین نیز دارای ۳۴۴ میلیون بشکه نفت ذخیره شده است. هرچند مقامات پکن سال هاست که از اعلام رسمی میزان این ذخایر خودداری می کنند.

آمریکایی ها برای ذخیره سازی نفت شیرین و ترش خود از گنبدهای نمکی زیرزمینی در چهار منطقه مختلف در ایالت های تگزاس و لوییزیانا بهره می برند. این مخازن گنبدی بیش از ۲۰۰۰ پا طول دارند. برای خارج کردن نفت از آنها، آب پرفشار از بخش پایین وارد مخزن شده و نفت را به سوی بالا و خروج از آن روانه می کند.

فراموشنکنید که برای ورود این ذخایر به بازار به حدود دو هفته زمان نیاز خواهیم داشت. به علاوه، زیرساخت های خط لوله و پایانه های صادراتی ایالات متحده قادر نیست تا ۵.۷ میلیون بشکه نفت حذف شده عربستان از بازار را جبران کنند.

درسال های اخیر و با آغاز طرح فریز نفتی اوپک، بخش هایی از ذخایر نفت راهبردی ایالات متحده به تدریج روانه بازار شده است. مثلا در آگوست گذشته ۱۰ میلیون بشکه از این ذخایر روانه بازار شده است.

در سال ۲۰۱۰ میلادی، ایالات متحده دارای بیشترین میزان ذخایر راهبردی خود به میزان ۷۲۶ میلیون بشکه بوده است. این عدد برابر با عرضه ۸ روز نفت جهانی و یا مصرف یک ماه ایالات متحده بوده است.

در داخل خاک عربستان سعودی نیز ۸۰ میلیون بشکه نفت ذخیره دارد. آنها در کشورهای ژاپن، هلند و مصر نیز ده ها میلیون بشکه ذخیره کرده اند. لذا این پرسش به وجود می آید که آیا زمان ورود ذخایر راهبردی به بازار نفت فرا نرسیده است؟
 
 
نویسنده: دیوید هوداری
منبع: Wall Street Journal
مترجم: محسن داوری

سه شنبه ۲ مهر ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۲۷