​۵ پرسش در مورد خصوصی‌سازی آرامکو

میز نفت| در هفته‌های اخیر، گزارش‌هایی در مورد آغاز عرضه عمومی سهام آرامکو در ماه‌های آینده و یا اوایل سال 2020 میلادی منتشرشده است. فعالان بازار نفت همچنان خواهان مشخص شدن شهر عرضه‌کننده سهام این غول نفتی و بانک عامل این اقدامات هستند. تاکنون زمان عرضه سهام آرامکو نیز باوجود چند بار تعویق، مشخص نشده است. اما همچنان پرسش‌های مهمی در مورد این فرآیند وجود دارد.

عربستانی‌ها با سرمایه‌گذاری هنگفت تلاش دارند تا در افق سال ۲۰۴۰ میلادی جایگاه خود را در شمار بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان نفت دنیا حفظ کنند. عربستان دارای یکی از پایین‌ترین هزینه‌های تولید نفت در دنیا نیز است. این کشور، آخرین بشکه نفت دنیا را روانه بازار خواهد کرد. هرچند تا آن زمان باید چند دهه دیگر انتظار بکشیم.  

در سال‌های اخیر، مدیران آرامکو بارها اعلام کرده‌اند که با دوره اوج تقاضا (پیک اویل) فاصله زیادی وجود دارد. اما در دهه ۲۰۵۰ میلادی شاهد تبدیل صنعت پتروشیمی به بزرگ‌ترین مصرف‌کننده نفت خام و آغاز گذار انرژی‌ خواهیم بود.

عربستان که پس از بازنگری در ذخایر اعلام‌شده پیشین از دارا بودن ذخایر بیشتر نفت در این کشور خبر داده، به دنبال متنوع کردن اقتصاد خود و رهایی از وابستگی به درآمدهای نفتی است.

عربستان سعودی به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت دنیا، تمایلی به از دست دادن امپراتوری و سیطره ژئوپلیتیک خود ندارد.    سعودی‌ها برای تداوم پمپاژ نفت دو دلیل دارند: ذخایر عظیم نفت و هزینه‌های اندک تولید.
  
از سوی دیگر، سازمان‌های مختلفی شامل اوپک پیش‌بینی کرده‌اند که تولید شیل در ایالات‌متحده به‌عنوان بزرگ‌ترین عرضه‌کننده این محصول نوظهور در اواخر دهه ۲۰۲۰ میلادی با اوج تولید خود روبرو خواهند بود و بخش قابل‌توجهی از تقاضای نفت دنیا را از اوپک ( و به‌ویژه عربستان به‌عنوان تولیدکننده کلیدی این کارتل) تصاحب خواهد کرد.  

در اوایل سال جاری، عربستان سعودی اعلام کرد که مطالعه یک منبع مستقل (موسسه دی گلییر و مک ناگتون) در مورد ذخایر نفت این کشور نشان داد که مجموع ذخایر نفت اثبات‌شده این کشور در پایان سال ۲۰۱۷ میلادی ۲۶۸.۵ میلیارد بشکه بوده است. آخرین برآورد رسمی ذخایر نفت این کشور ۲۶۶ میلیارد بشکه بوده است. 

در گزارش آماری سال ۲۰۱۸ میلادی شرکت بی پی، ذخایر نفت عربستان سعودی در ابتدای سال ۲۰۱۸ میلادی ۲۶۶.۲ میلیارد بشکه اعلام‌شده است. این ذخایر برابر با ۱۵.۷ درصد ذخایر جهانی نفت دنیا و در رتبه دوم پس از ونزوئلا با ۳۰۳.۲ میلیارد بشکه است.
در ادامه با پنج پرسش کلیدی در مورد خصوصی‌سازی آرامکو از نگاه سرمایه‌گذاران آشنا می‌شویم:
 
۱. ارزش آرامکو چقدر است و کدام بانک وظیفه این اقدام را بر عهده خواهد گرفت؟ دو سال پیش، شاهزاده محمد بن سلمان از ارزش ۲ تریلیون دلاری این شرکت سخن گفته بود، اما آیا این عدد واقعی است؟ و آیا شیوخ ریاض تلاش خواهند کرد تا این عدد را به خریداران تحمیل کنند؟
 
۲. پس از عرضه سهام آرامکو، چه اتفاقی برای قیمت سهام عرضه‌شده خواهد افتاد؟ آیا بازار، نرخ اولیه قیمت‌گذاری را خواهد پذیرفت؟ و آیا قیمت سهام سقوط خواهد کرد؟ کسب‌وکار کنونی آرامکو برخلاف اکثر غول‌های نفتی، وابستگی زیادی به تولید نفت دارد. بدین ترتیب آیا ارزش سهام آرامکو وابستگی زیادی به نوسانات قیمت نفت خواهد داشت؟
 
۳. سود سهام عرضه‌شده آرامکو چگونه تعیین خواهد شد؟ با پرداخت سود بالا، شاهد افزایش قیمت سهام آرامکو خواهیم بود. اما با پرداخت سود اندک، خریداران خشمگین در برابر سرازیر شدن فصلی ده‌ها میلیارد دلار به خزانه ریاض سکوت نخواهند کرد.
 
۴. آیا باعرضه عمومی سهام آرامکو، شاهد تغییر میزان تولید آرامکو خواهیم بود؟ میزان تولید نفت آرامکو توسط دولت با دارا بودن ۹۵ درصد سهام تعیین می‌شود. این شرایط با شرکت‌های نفتی بزرگ دنیا متفاوت است. اما آیا انگیزه‌ای برای تولید بیشتر و افزایش سود و قیمت سهام آرامکو وجود دارد؟ و آیا مشوقی برای وادار کردن اوپک به کاهش تولید برای افزایش قیمت‌ها و به دنبال آن رشد ارزش این شرکت وجود خواهد داشت؟
 
۵. آیا عرضه سهام آرامکو بر حفظ بلندمدت ذخایر این شرکت تأثیر خواهد گذاشت؟ باعرضه عمومی سهام آرامکو، عملکرد مدیران این شرکت بر اساس قیمت تجاری سهام و نه رضایت شیوخ ریاض سنجیده خواهد شد. آیا تلاش برای افزایش قیمت سهام در کوتاه‌مدت تضادی با سرمایه‌گذاری بلندمدت برای حفظ مخزن نخواهد داشت؟ اگر این اتفاق روی دهد، به معنای تولید نفت کمتر برای عربستان و دنیا در بلندمدت خواهد بود. اتفاقی که کابوسی برای بازار انرژی خواهد بود.
 
 
 
 
نویسنده: الن آر. والد
منبع: Forbes
مترجم: محسن داوری

شنبه ۲۳ شهريور ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۴۸