ترکیه در مسیر تبدیل شدن به هاب
قطبِ گازی که گاز ندارد
رهبران آنکارا تلاش می‌کنند تا با افزایش خصوص سازی، شفافیت تجاری و پایداری مقررات به هاب منطقه‌ای تجارت گاز طبیعی تبدیل شوند.
به گزارش میز نفت، بازار کنونی جهانی گاز با رکود در عرضه تولیدکنندگان کلیدی روبرو شده و کشورهای واردکننده نظیر ترکیه می‌توانند از مزیت چانه‌زنی در مذاکرات خود با صادرکنندگان بهره‌گیری کنند. وجود شبکه گسترده توزیع و ایجاد زیر ساخت‌های متنوع از دیگر برگ برنده‌های آنکارا محسوب می‌شود. ساخت خط لوله‌های تاناپ و کریدور گازی جنوبی در کنار خط لوله ترک استریم و راه اندازی پایانه‌های شناور ذخیره سازی و تبدیل ال ان جی به گاز، ترکیه را به یک بازار رقابتی تبدیل کرده است.
در مسیر نقش آفرینی به عنوان هاب گاز منطقه
با توسعه بازار جهانی گاز و توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز در ۲۰ سال اخیر، کشور ترکیه به مقصدی جذاب برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان این سوخت تبدیل شده است. با افزایش اهمیت منطقه‌ای ترکیه، می‌توان شاهد افزایش درآمدهای اقتصادی آنکارا خواهیم بود.
کارشناسان بازار انرژی معتقدند ترکیه دارای ویژگی‌های جذاب و منحصر به فردی است که می‌تواند به هاب تجارت گاز طبیعی در مرزهای سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا و منطقه اوراسیا با ایجاد فرصت‌های برد- برد برای همه کشورهای شریک تبدیل شود.
در قاره اروپا، تقاضای گاز طبیعی رو به افزایش است و با بهبود جذابیت قیمتگذاری و متنوع شدن عرضه کنندگان، راه برای انتقال ذخایر گاز دریای کاسپین به بازارهای جنوب و‌جنوب شرق قاره سبز هموار شده است.
رهبران آنکارا با عملی کردن راهکارهایی نظیر ایجاد فضای مناسب برای شرکت‌های خصوصی در کنار نقش آفرینی شرکت دولتی بوتاش، افزایش ظرفیت ذخیره سازی گاز طبیعی، شفافیت قانونی، مقررات زدایی، ایجاد رگولاتوری و حمایت از قراردادهای بلندمدت، به دستاوردهای بزرگی دست یافته است.
کارشناسان معتقدند دولت ترکیه با تقویت امنیت انرژی، بهبود کارایی انرژی، کاهش وابستگی قیمت گاز به بهای پرنوسان نفت، ایجاد ارزش افزوده و کارآفرینی به پرچمدار تجارت گاز طبیعی در مرزهای اروپا تبدیل شده است.
کاهش میزان خرید گاز طبیعی از طریق خط لوله و انعطاف پذیری در میزان خرید مورد نیاز از دیگر راهبردهای آنکارا به شمار می‌رود. علاوه بر روسیه و ایالات‌متحده، دولت قطر نیز تلاش می‌کند تا در این بازار سهمی بیشتر ایفا کند. افزایش سهم ال ان جی در سبد گاز مصرفی ترک‌ها، نقش خط لوله‌ها ( با وجود نقش کلیدی کنونی) به تدریج در حال کاهش است.
روسیه هم اکنون بیش از ۵۰ درصد گاز مصرفی ترکیه را از طریق خط لوله تامین می‌کند، اما این عدد در حال کاهش است. این شرایط راه را برای تجارت دوجانبه و چندجانبه بلندمدت هموار کرده است. در چنین شرایطی، ریسک سیاسی تجارت گاز نیز به شدت کاهش یافته است.
ایجاد یک بازار شفاف و رقابتی
تعدادی از قراردادهای بلندمدت خرید گاز ترکیه در سال ۲۰۲۱ میلادی منقضی خواهد شد. حجم واردات گاز این قراردادها ۱۵.۶ میلیارد متر مکعب در سال و ۳۰ درصد گاز مصرفی کنونی اعلام شده است.
پیش‌بینی می‌شود در مذاکرات فرارو، شاهد کاهش بندهای محدودکننده این قراردادها خواهیم بود. شرکت‌های خصوصی امیدوارند در شرایط جدید نقش‌آفرینی گسترده‌تری در تجارت گاز ایفا کنند.
ارائه قیمت‌های رقابتی یکی از پیش نیازهای موفقیت در بازار گاز طبیعی است و با ارائه قراردادهای انعطاف‌پذیر و کوتاه‌مدت همراه با سازوکار بهینه قیمتگذاری و قابلیت پیش‌بینی، شاهد رونق آن خواهیم بود. در مجموع، رهبران ترکیه خواهان ایجاد بازار آزاد تجارت گاز هستند.
ورود ال ان جی به هاب تجاری گاز طبیعی
بازار جهانی گاز طبیعی در گذشته با قراردادهای بلندمدت و شرایط یک طرفه به نفع فروشندگان و براساس وابستگی به قیمت نفت خام شناخته می‌شد. اما در بازار کنونی شاهد ارائه قراردادهای کوتاه مدت، انعطاف پذیر با امکان تغییر نقطه تحویل هستیم.
هم اکنون ترکیه دارای دو پایانه شناور ذخیره‌سازی گاز در ازمیر و هاتای با مجموع ظرفیت واردات روزانه ۱۱۷ میلیون متر مکعب گاز طبیعی است. با بهره‌گیری از این شناورها امکان پاسخ سریع به تقاضای مشتریان وجود خواهد داشت.هم اکنون ۲۲.۵ درصد (۱۱.۳۲ میلیارد متر مکعب) از کل واردات گاز طبیعی (۵۰.۳ میلیارد متر مکعب در سال) به صورت محموله‌های ال ان جی است.
همچنین سهم قراردادهای بلندمدت و براساس قیمت نفت خام از ۸۸ درصد در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۷۷.۵ درصد در سال ۲۰۱۸ میلادی کاهش یافته است.
قیمت کنونی گاز در ترکیه براساس قیمت نفت‌خام تعیین می‌شود. بدین ترتیب با افزایش قیمت نفت و سقوط ارزش لیر ترکیه، شاهد افزایش هزینه‌های آنکارا هستیم. بدین ترتیب زمان ایجاد سازوکار مستقل قیمتگذاری گاز طبیعی فرا رسیده است.
جایگاه ترکیه به عنوان یک مسیر کلیدی ترانزیت گاز به اروپا به سرعت در حال تقویت است و راه‌اندازی خط لوله تاناپ یک گام کلیدی محسوب می‌شود. رویاهای رهبران ترکیه در حال تحقق است و یک هاب انرژی در جنوب اروپا و شرق مدیترانه در حال شکل گیری است.
بازار گاز به عصر انعطاف پذیری، قیمتگذاری رقابتی و شفافیت گام نهاده است. بهترین راه پیش‌بینی آینده، ساختن آن است.
در مسیر نقش آفرینی به عنوان هاب گاز منطقه
با توسعه بازار جهانی گاز و توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز در ۲۰ سال اخیر، کشور ترکیه به مقصدی جذاب برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان این سوخت تبدیل شده است. با افزایش اهمیت منطقه‌ای ترکیه، می‌توان شاهد افزایش درآمدهای اقتصادی آنکارا خواهیم بود.
کارشناسان بازار انرژی معتقدند ترکیه دارای ویژگی‌های جذاب و منحصر به فردی است که می‌تواند به هاب تجارت گاز طبیعی در مرزهای سه قاره اروپا، آسیا و آفریقا و منطقه اوراسیا با ایجاد فرصت‌های برد- برد برای همه کشورهای شریک تبدیل شود.
در قاره اروپا، تقاضای گاز طبیعی رو به افزایش است و با بهبود جذابیت قیمتگذاری و متنوع شدن عرضه کنندگان، راه برای انتقال ذخایر گاز دریای کاسپین به بازارهای جنوب و‌جنوب شرق قاره سبز هموار شده است.
رهبران آنکارا با عملی کردن راهکارهایی نظیر ایجاد فضای مناسب برای شرکت‌های خصوصی در کنار نقش آفرینی شرکت دولتی بوتاش، افزایش ظرفیت ذخیره سازی گاز طبیعی، شفافیت قانونی، مقررات زدایی، ایجاد رگولاتوری و حمایت از قراردادهای بلندمدت، به دستاوردهای بزرگی دست یافته است.
کارشناسان معتقدند دولت ترکیه با تقویت امنیت انرژی، بهبود کارایی انرژی، کاهش وابستگی قیمت گاز به بهای پرنوسان نفت، ایجاد ارزش افزوده و کارآفرینی به پرچمدار تجارت گاز طبیعی در مرزهای اروپا تبدیل شده است.
کاهش میزان خرید گاز طبیعی از طریق خط لوله و انعطاف پذیری در میزان خرید مورد نیاز از دیگر راهبردهای آنکارا به شمار می‌رود. علاوه بر روسیه و ایالات‌متحده، دولت قطر نیز تلاش می‌کند تا در این بازار سهمی بیشتر ایفا کند. افزایش سهم ال ان جی در سبد گاز مصرفی ترک‌ها، نقش خط لوله‌ها ( با وجود نقش کلیدی کنونی) به تدریج در حال کاهش است.
روسیه هم اکنون بیش از ۵۰ درصد گاز مصرفی ترکیه را از طریق خط لوله تامین می‌کند، اما این عدد در حال کاهش است. این شرایط راه را برای تجارت دوجانبه و چندجانبه بلندمدت هموار کرده است. در چنین شرایطی، ریسک سیاسی تجارت گاز نیز به شدت کاهش یافته است.
ایجاد یک بازار شفاف و رقابتی
تعدادی از قراردادهای بلندمدت خرید گاز ترکیه در سال ۲۰۲۱ میلادی منقضی خواهد شد. حجم واردات گاز این قراردادها ۱۵.۶ میلیارد متر مکعب در سال و ۳۰ درصد گاز مصرفی کنونی اعلام شده است.
پیش‌بینی می‌شود در مذاکرات فرارو، شاهد کاهش بندهای محدودکننده این قراردادها خواهیم بود. شرکت‌های خصوصی امیدوارند در شرایط جدید نقش‌آفرینی گسترده‌تری در تجارت گاز ایفا کنند.
ارائه قیمت‌های رقابتی یکی از پیش نیازهای موفقیت در بازار گاز طبیعی است و با ارائه قراردادهای انعطاف‌پذیر و کوتاه‌مدت همراه با سازوکار بهینه قیمتگذاری و قابلیت پیش‌بینی، شاهد رونق آن خواهیم بود. در مجموع، رهبران ترکیه خواهان ایجاد بازار آزاد تجارت گاز هستند.
ورود ال ان جی به هاب تجاری گاز طبیعی
بازار جهانی گاز طبیعی در گذشته با قراردادهای بلندمدت و شرایط یک طرفه به نفع فروشندگان و براساس وابستگی به قیمت نفت خام شناخته می‌شد. اما در بازار کنونی شاهد ارائه قراردادهای کوتاه مدت، انعطاف پذیر با امکان تغییر نقطه تحویل هستیم.
هم اکنون ترکیه دارای دو پایانه شناور ذخیره‌سازی گاز در ازمیر و هاتای با مجموع ظرفیت واردات روزانه ۱۱۷ میلیون متر مکعب گاز طبیعی است. با بهره‌گیری از این شناورها امکان پاسخ سریع به تقاضای مشتریان وجود خواهد داشت.هم اکنون ۲۲.۵ درصد (۱۱.۳۲ میلیارد متر مکعب) از کل واردات گاز طبیعی (۵۰.۳ میلیارد متر مکعب در سال) به صورت محموله‌های ال ان جی است.
همچنین سهم قراردادهای بلندمدت و براساس قیمت نفت خام از ۸۸ درصد در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۷۷.۵ درصد در سال ۲۰۱۸ میلادی کاهش یافته است.
قیمت کنونی گاز در ترکیه براساس قیمت نفت‌خام تعیین می‌شود. بدین ترتیب با افزایش قیمت نفت و سقوط ارزش لیر ترکیه، شاهد افزایش هزینه‌های آنکارا هستیم. بدین ترتیب زمان ایجاد سازوکار مستقل قیمتگذاری گاز طبیعی فرا رسیده است.
جایگاه ترکیه به عنوان یک مسیر کلیدی ترانزیت گاز به اروپا به سرعت در حال تقویت است و راه‌اندازی خط لوله تاناپ یک گام کلیدی محسوب می‌شود. رویاهای رهبران ترکیه در حال تحقق است و یک هاب انرژی در جنوب اروپا و شرق مدیترانه در حال شکل گیری است.
بازار گاز به عصر انعطاف پذیری، قیمتگذاری رقابتی و شفافیت گام نهاده است. بهترین راه پیش‌بینی آینده، ساختن آن است.
شنبه ۲ شهريور ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۵۰
کد مطلب: 24532