درباره خبری که اروپا را نا امید کرد
انتقام گازی به سبک روسی
ورود خاموش استروی ترنس به بندر طرطوس، نمادی از این پیروزی تاریخی مقابل اروپاست؛ شرکتی که به دلیل سنگ‌اندازی در مسیر خط لوله عربی، محکوم به خروج همیشگی از سوریه بود.
به گزارش میز نفت، سیاوش فلاح‌پور از کارشناسان روابط بین‌الملل و منطقه در رشته توئیتی به موضوع اجاره یک بندر مهم به روسیه پرداخت و نوشت:
به گفته معاون نخست وزیر روسیه، بندر طرطوس سوریه به مدت ۴۹ سال در قالب استیجاری در اختیار روسیه قرار می‌گیرد. اما کدام شرکت روسی مسئول اداره طرطوس خواهد بود؟ نقش این شرکت در بحران سوریه چه بوده؟چرا از سوی آمریکا تحریم شده وتقابل این شرکت با اسرائیل بر سر چیست؟
فهم جایگاه شرکت روسی ستروی ترنس گاز در معادلات خاورمیانه و خصوصا بحران سوریه بدون بازخوانی طرح ناتمام خط لوله گاز عربی ممکن نیست؛ یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین پروژه‌های اقتصادی کشورهای حوزه مدیترانه. از سال ۲۰۰۲ رسانه‌های عربی به تدریج اخباری را از پروژه صادرات گاز از کشورهای شرق جهان عرب به اروپا منتشر کردند؛ طرحی بزرگ که شامل مصر، اردن،لبنان، سوریه، ترکیه و اوکراین می‌شد.
گرچه بعدها مشخص شد نام یک بخش اساسی این طرح از چشم رسانه‌ها دور مانده؛ اسرائیل. براساس طرح اصلی، خط لوله گاز عربی از العریش در شمال صحرای سینا آغاز شده و تا سال ۲۰۰۳ به العقبه درجنوب اردن رسید.
گام دوم شامل امتداد خط لوله تا الرحابِ اردن در ۲۴ کیلومتری مرز سوریه بود. در ادامه، دیر علیِ سوریه، دمشق، طرابلسِ لبنان، حمص، بانیاس، حلب و سرانجام مناطق داخلی ترکیه و اوکراین دیگر ایستگاه‌هایی بود که رویای صادرات گاز از مدیترانه به اروپا را محقق می‌کرد. اما سال‌ها بعد و در سایه کشف میادین گازی در سواحل سرزمین‌های اشغالی، انقلاب جریان صادرت گاز از قاهره-تل‌آویو به تل‌آویو-قاهره و سرانجام برنامه رسمی دولت اسرائیل برای صادرات گاز به اروپا نشان داد موتور محرک چنین پروژه فراملی و بزرگی نه کشورهایی نظیر مصر یا اردن بلکه گروه انرژی تمار در سرزمین‌های اشغالی بوده است.
به این ترتیب، اسرائیل با افزایش تدریجی صادرات گاز به اروپا می‌توانست تا اندازه قابل توجهی، بدیلی مناسب نسبت به روسیه در اختیار اروپا قرار دهد؛ آن هم در شرایطی که تنش‌های میان اروپا و روسیه روند صعودی داشت و بدون شک صادرات گاز، اهرمی موثر برای فشار بر اروپا در اختیار روسیه قرار می‌داد. از سوی دیگر نزدیک به ۶۰ درصد از درآمد دولت روسیه از محل فروش گاز به اروپا تامین می‌شد.
روند توسعه خط لوله عربی تا سال ۲۰۰۹ و تا ابتدای ایستگاه‌های داخلی سوریه به خوبی پیش رفت. شرکت‌های که به شکل رسمی مسئولیت اجرای این پروژه بین‌المللی را بر عهده داشتند عبارت بود از شرکت انپی (مصر)، شرکت پتروجت (مصر)، شرکت گازکو (مصر)و شرکت فجر (اردن).
گرچه برای شرکت استروی ترنس گاز نقش مستقیمی در اجرای پروژه تعریف نشده بود اما با توجه به سیطره این شرکت روسی بر بخش اعظم منابع انرژی سوریه اجرای پروژه در داخل خاک سوریه بدون مشارکت استروی ترنس ممکن نبود.
از ابتدای سال ۲۰۱۰ اما بر خلاف روند مثبت پیشین، به تدریج رسانه‌های اسرائیل و برخی رسانه‌های غرب، گزارش‌های غیر رسمی مبنی بر عدم همکاری استروی ترنس و حتی ایجاد مشکل از سوی آن در روند اجرای خط لوله عربی منتشر کردند بنابراین خط لوله عربی عملا با ورود به فاز سوریه دچار مشکل شد. کمتر از یک سال بعد، شروع بحران داخلی سوریه کاملا اجرای طرح را متوقف کرد و البته پیروزی نظام سوریه و متحدانش خط پایانی بود بر طرح صادرات گاز عربی (اسرائیلی) به اروپا از مسیر یاد شده.
استروی ترنس گاز که اکنون مدیریت بندر طرطوس را به دست آورده، سال ۲۰۱۵ توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا به دلیل نقش‌آفرینی گسترده در بحران سوریه و مهمتر از آن، شبه‌جزیره کریمه اوکراین تحریم شد. مالک این شرکت گنادی تیموچنکو، از سرمایه‌داران بزرگ روس و چهره‌ای بسیار نزدیک به پوتین است.
بدون شک تلاش‌های اسرائیل باحمایت غرب برای صادرات گاز به اروپا متوقف نشده و دلیل آن نیز طرح پرهزینه صادرات گاز از طریق دریا به اروپاست. ایستگاه اول این صادرات مصر است و خط لوله عسقلان به العریش بر همین اساس ساخته شده است؛ درصورت اجرای طرح، امارات نقش مهمی در تامین منابع مالی آن دارد.
با این وجود و علی‌رغم بازی‌های رسانه‌‌ای گسترده، غرب به خوبی می‌داند در سوریه متحمل چه شکست تاریخی شده است. ورود خاموش استروی ترنس به بندر طرطوس، نمادی از این پیروزی تاریخی مقابل اروپاست؛ شرکتی که به دلیل سنگ‌اندازی در مسیر خط لوله عربی، محکوم به خروج همیشگی از سوریه بود.
به گفته معاون نخست وزیر روسیه، بندر طرطوس سوریه به مدت ۴۹ سال در قالب استیجاری در اختیار روسیه قرار می‌گیرد. اما کدام شرکت روسی مسئول اداره طرطوس خواهد بود؟ نقش این شرکت در بحران سوریه چه بوده؟چرا از سوی آمریکا تحریم شده وتقابل این شرکت با اسرائیل بر سر چیست؟
فهم جایگاه شرکت روسی ستروی ترنس گاز در معادلات خاورمیانه و خصوصا بحران سوریه بدون بازخوانی طرح ناتمام خط لوله گاز عربی ممکن نیست؛ یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین پروژه‌های اقتصادی کشورهای حوزه مدیترانه. از سال ۲۰۰۲ رسانه‌های عربی به تدریج اخباری را از پروژه صادرات گاز از کشورهای شرق جهان عرب به اروپا منتشر کردند؛ طرحی بزرگ که شامل مصر، اردن،لبنان، سوریه، ترکیه و اوکراین می‌شد.
گرچه بعدها مشخص شد نام یک بخش اساسی این طرح از چشم رسانه‌ها دور مانده؛ اسرائیل. براساس طرح اصلی، خط لوله گاز عربی از العریش در شمال صحرای سینا آغاز شده و تا سال ۲۰۰۳ به العقبه درجنوب اردن رسید.
گام دوم شامل امتداد خط لوله تا الرحابِ اردن در ۲۴ کیلومتری مرز سوریه بود. در ادامه، دیر علیِ سوریه، دمشق، طرابلسِ لبنان، حمص، بانیاس، حلب و سرانجام مناطق داخلی ترکیه و اوکراین دیگر ایستگاه‌هایی بود که رویای صادرات گاز از مدیترانه به اروپا را محقق می‌کرد. اما سال‌ها بعد و در سایه کشف میادین گازی در سواحل سرزمین‌های اشغالی، انقلاب جریان صادرت گاز از قاهره-تل‌آویو به تل‌آویو-قاهره و سرانجام برنامه رسمی دولت اسرائیل برای صادرات گاز به اروپا نشان داد موتور محرک چنین پروژه فراملی و بزرگی نه کشورهایی نظیر مصر یا اردن بلکه گروه انرژی تمار در سرزمین‌های اشغالی بوده است.
به این ترتیب، اسرائیل با افزایش تدریجی صادرات گاز به اروپا می‌توانست تا اندازه قابل توجهی، بدیلی مناسب نسبت به روسیه در اختیار اروپا قرار دهد؛ آن هم در شرایطی که تنش‌های میان اروپا و روسیه روند صعودی داشت و بدون شک صادرات گاز، اهرمی موثر برای فشار بر اروپا در اختیار روسیه قرار می‌داد. از سوی دیگر نزدیک به ۶۰ درصد از درآمد دولت روسیه از محل فروش گاز به اروپا تامین می‌شد.
روند توسعه خط لوله عربی تا سال ۲۰۰۹ و تا ابتدای ایستگاه‌های داخلی سوریه به خوبی پیش رفت. شرکت‌های که به شکل رسمی مسئولیت اجرای این پروژه بین‌المللی را بر عهده داشتند عبارت بود از شرکت انپی (مصر)، شرکت پتروجت (مصر)، شرکت گازکو (مصر)و شرکت فجر (اردن).
گرچه برای شرکت استروی ترنس گاز نقش مستقیمی در اجرای پروژه تعریف نشده بود اما با توجه به سیطره این شرکت روسی بر بخش اعظم منابع انرژی سوریه اجرای پروژه در داخل خاک سوریه بدون مشارکت استروی ترنس ممکن نبود.
از ابتدای سال ۲۰۱۰ اما بر خلاف روند مثبت پیشین، به تدریج رسانه‌های اسرائیل و برخی رسانه‌های غرب، گزارش‌های غیر رسمی مبنی بر عدم همکاری استروی ترنس و حتی ایجاد مشکل از سوی آن در روند اجرای خط لوله عربی منتشر کردند بنابراین خط لوله عربی عملا با ورود به فاز سوریه دچار مشکل شد. کمتر از یک سال بعد، شروع بحران داخلی سوریه کاملا اجرای طرح را متوقف کرد و البته پیروزی نظام سوریه و متحدانش خط پایانی بود بر طرح صادرات گاز عربی (اسرائیلی) به اروپا از مسیر یاد شده.
استروی ترنس گاز که اکنون مدیریت بندر طرطوس را به دست آورده، سال ۲۰۱۵ توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا به دلیل نقش‌آفرینی گسترده در بحران سوریه و مهمتر از آن، شبه‌جزیره کریمه اوکراین تحریم شد. مالک این شرکت گنادی تیموچنکو، از سرمایه‌داران بزرگ روس و چهره‌ای بسیار نزدیک به پوتین است.
بدون شک تلاش‌های اسرائیل باحمایت غرب برای صادرات گاز به اروپا متوقف نشده و دلیل آن نیز طرح پرهزینه صادرات گاز از طریق دریا به اروپاست. ایستگاه اول این صادرات مصر است و خط لوله عسقلان به العریش بر همین اساس ساخته شده است؛ درصورت اجرای طرح، امارات نقش مهمی در تامین منابع مالی آن دارد.
با این وجود و علی‌رغم بازی‌های رسانه‌‌ای گسترده، غرب به خوبی می‌داند در سوریه متحمل چه شکست تاریخی شده است. ورود خاموش استروی ترنس به بندر طرطوس، نمادی از این پیروزی تاریخی مقابل اروپاست؛ شرکتی که به دلیل سنگ‌اندازی در مسیر خط لوله عربی، محکوم به خروج همیشگی از سوریه بود.
چهارشنبه ۱۹ تير ۱۳۹۸ ساعت ۱۳:۰۶
کد مطلب: 24105
