میز نفت | پس از آغاز انقلاب شیل ایالات متحده در سال ۲۰۰۸ میلادی، تولید گاز طبیعی این کشور با رشد اعجاب انگیز ۶۰ درصدی به بیش از ۹۰ میلیارد فوت مکعب در روز افزایش است. تقاضای گاز نیز در این دوره با ۳۰ درصد افزایش روبرو شده و از مرز ۸۰ میلیارد فوت مکعب در روز فراتر رفته است. در ده سال گذشته، واردات گاز از کانادا پس از چند دهه با کاهش روبرو شده است.
در سایه شرایط جدید، امنیت گاز آمریکا بهبود یافته و این سوخت به انرژی اصلی مصرفی در نیروگاه های تولید برق تبدیل شده است. هم اکنون 22 درصد گاز دنیا در ایالات متحده و بیش از هر کشور دیگری تولید می شود. در این فهرست، روسیه در رتبه دوم قرار دارد که تولید آنها 25 درصد کمتر از یانکی ها است.
با رشد فناوری های انقلابی تولید گاز، خانواده ها و صنایع این کشور پایین ترین قیمت دنیا را برای خرید این سوخت میپردازند. فراموش نکنید که بر خلاف سایر رقبا، همه این دستاوردها توسط شرکتهای خصوصی و بدون یارانههای دولتی پدید آمده است.
با افزایش مصرف گاز طبیعی در سبد انرژی آمریکا، میزان انتشار گازهای گلخانهای کاهش یافته است. این شرایط را باید هم راستا با پیکار جهانی مقابله با تغییر اقلیم دانست. میزان کنونی انتشار دی اکسید کربن در آمریکا برابر با سال 1985 میلادی است.
انقلاب شیل ایالات متحده در سالهای فرارو نیز همچنان به رشد خود ادامه خواهد داد. به هر حال، بخش اعظم تولید گاز آمریکا از منابع شیل استحصال خواهد شد. وزارت انرژی ایالات متحده پیش بینی کرده که تا سال 2050 میلادی رشد میزان تولید گاز این کشور بین 1 تا 2 درصد خواهد بود.
واقعیت این است که مدلهای وزارت محیط زیست ایالات متحده از دیرباز دستاوردهای این حوزه را نادیده گرفته است. شرکتهای آمریکایی با بهبود کارایی فناوریها و عملیات تولید گاز در شکست هیدرولیک و حفاری افقی به دستاوردهای بزرگی دست یافتهاند.
افزایش تولید از چاهها و کاهش هزینهها باعث شده تا زمان عملی شدن چشم انداز تبدیل این کشور به بزرگترین تولیدکننده گاز دنیا فاصلهای نه چندان طولانی وجود داشته باشد.
استقبال جهانی از گاز طبیعی به عنوان پاکترین سوخت فسیلی نیز در این مسیر تاثیرگذار بوده است.تولید ال ان جی در دستور کار تولیدکنندگان آمریکایی قرار دارد و با مایع کردن گاز طبیعی و یارگیری آن بر روی تانکرها میتوان این منبع انرژی را به سراسر دنیا صادر کرد.
در حال حاضر 14 درصد مصرف جهانی گاز طبیعی به صورت ال ان جی بوده و آینده این صنعت درخشان خواهد بود. در سالهای اخیر، تجارت ال ان جی از رشد سالانه 8 تا 10 درصدی برخوردار است. در دهههای فرارو این نرخ 4 تا 7 درصد پیش بینی شده است.
70 تا 75 درصد تقاضای جهانی ال ان جی به آسیاییها تعلق دارد و سهم اروپا تنها 15 درصد است. چین و هند، دو خریدار بزرگ و در حال رشد ال ان جی هستند، اما چند کشور دیگر در حال توسعه نظیر بنگلادش و پاکستان نیز به سرعت در حال افزایش میزان خرید گاز خود هستند. اگر مذاکرات تجاری شرکتهای آمریکایی و چینی به موفقیت منجر شود، در سال 2024 میلادی، ایالات متحده به بزرگترین صادرکننده گاز به بازار مهم چین تبدیل شود.
امروزه، قطر و استرالیا، رهبران بازار جهانی ال ان جی هستند، اما آژانس بینالمللی انرژی پیش بینی کرده که در سال 2024 میلادی، آمریکا از این دو کشور پیشی خواهد گرفت. گفتنی است که ۶۵ درصد قراردادهای جهانی فروش گاز براساس قیمت نفت خام تنظیم میشود. اما آمریکاییها در حال تغییر شرایط بازی هستند.
آمریکاییها قراردادهای کوتاهمدت و انعطاف پذیر (و حتی تک محمولهای) را به بازار تجارت گاز معرفی کردهاند که فاقد محدودیتهای دست و پاگیر قراردادهای بلندمدت هستند. آمریکاییها گاز طبیعی را به سوختی ارزان، قابل اعتماد و پیشرو برای کشورهای فقیر تبدیل کردهاند.
*اروپا، رینگ خونین مبارزه آمریکا و روسیه
روسیه از گذشته، مهمترین تامین کننده گاز طبیعی کشورهای اروپایی بوده است. اما آنها با تهدید قدرتمند آمریکاییها و قطریها روبرو هستند. این دو رقیب دارای ذخایر عظیم گاز طبیعی هستند. برای اروپا، شرایط کنونی با فرصت و ریسک روبرو است. اگرچه رقابت تجاری میتواند به کاهش قیمتها منجر شود، اما مسائل ژئوپلیتیک به ویژه تقابل ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه و دونالد ترامپ، رئیسجمهوری ایالاتمتحده، پیچیدهتر شدن شرایط را به ارمغان آورده است.
امنیت عرضه انرژی برای اروپاییها از اهمیت زیادی برخوردار شده است. رهبران این قاره در تصمیمگیریهای خود باید به این موضوعات توجه کنند. کشورهای اروپایی برای تعیین قیمت با روسها، مذاکرات و کشمکشهای زیادی داشته اند.
از سوی دیگر، آغاز جنگ تجاری توسط ترامپ و دستکاری تعرفهها، بر آینده روابط دو طرف سایه افکنده است. اتحادیه اروپا نیز بررسی نقض مقررات ضدانحصار توسط دولت قطر را آغاز کرده است. شرکتهای آمریکایی در حال آماده شدن برای ورود پرقدرت به رقابت در این بازار هستند.
نگرانیها در مورد جنگ تجاری احتمالی به پیچیدهتر شدن شرایط منجر شده است. پس از افزایش تعرفه واردات آلومینیوم و فولاد توسط ترامپ، اروپاییها نیز بر روی کالاهای آمریکایی تعرفهگذاری کردند. تاکنون قیمت گاز وارداتی افزایش نیافته، اما صادرات ال ان جی آمریکاییها دشوارتر شده است. همچنین روابط سیاسی آمریکا و اروپا به سردی گراییده است.
بسیاری از کشورهای خریدار گاز طبیعی به ویژه در شرق این قاره به دنبال یافتن منابع جدید و جایگزین روسیه هستند. در سال های 2006 و 2009 میلادی، صادرات گاز روسیه به اروپا متوقف شد. اختلاف نظر روسیه و اوکراین بر سر قیمتگذاری دلیل این اقدام اعلام شده بود.
کشورهای واردکننده گاز طبیعی از روسیه همه ساله در آستانه فصل زمستان با کابوس قطع گاز روبرو میشوند. بسیاری از این کشورها واردات ال ان جی را به عنوان راهکار گذر از شرایط کنونی برگزیدهاند. در سالهای 2019 و 2020 میلادی، پایانههای جدید صدور ال ان جی در ایالاتمتحده راه اندازی میشود و آمریکاییها به زودی در سایه انقلاب شیل به سومین صادرکننده ال ان جی دنیا تبدیل خواهند شد.
تا سال ۲۰۵۰ میلادی تقاضای جهانی برق دو برابر خواهد شد و شرکتهای آمریکایی با همراهی همهجانبه دونالد ترامپ به دنبال تصاحب این بازار هستند. آینده بازار گاز طبیعی بسیار روشن است. آمریکاییها پس از دستیابی به جایگاه بزرگترین تولیدکننده نفت دنیا، این موفقیت را در بازار گاز نیز تکرار کردهاند. بازی بزرگ در بازار تجارت جهانی گاز طبیعی، آغاز شده است.
نویسنده: جود کلمنته
منبع: Forbes
مترجم: محسن داوری
چهارشنبه ۱۹ تير ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۱۶